Ông Biden "tấn công" Trung Quốc tại Hội nghị quốc tế

Trong một bài phát biểu trước Hội nghị An ninh Munich trực tuyến, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định: “Chúng ta phải đẩy lùi sự lạm dụng của chính phủ Trung Quốc làm suy yếu nền tảng hệ thống kinh tế quốc tế. Mọi quốc gia đều phải tuân theo các quy tắc như nhau”.

Sự xuất hiện lần đầu tiên của ông Biden trên cương vị Tổng thống Mỹ tại Hội nghị An ninh Munich diễn ra trong bối cảnh tân chính quyền tìm cách duy trì lập trường cứng rắn với Trung Quốc thông qua cách tiếp cận khác hẳn thời người tiền nhiệm Donald Trump.

Trong 4 năm cầm quyền, chính quyền Trump đã tìm cách tái định hình mối quan hệ thương mại Mỹ - Trung, đặt trọng tâm bằng việc thúc đẩy Bắc Kinh mua hàng hóa dịch vụ Mỹ song song với giải quyết các vấn đề bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ bắt buộc.

Thực tế, ông Trump đã thành công phần nào khi buộc Bắc Kinh ngồi vào bàn đàm phán và ký vào thỏa thuận Mỹ - Trung giai đoạn 1, trong đó Trung Quốc cam kết nhập khẩu thêm 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ Mỹ trong hai năm 2020-2021. Nhưng các vòng đàm phán sau đó nhằm giải quyết tận gốc những xung đột cốt lõi trong quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đã bị đình trệ khi dịch Covid-19 bùng phát lần đầu ở Trung Quốc và nhanh chóng lây lan ra toàn thế giới. Mỹ trở thành ổ dịch Covid-19 lớn nhất toàn cầu, khiến nền kinh tế đứng đầu hành tinh ghi nhận tăng trưởng GDP -3,5% trong năm 2020.

Đặc điểm nổi bật của chiến lược “nước Mỹ trên hết” mà chính quyền Trump theo đuổi là quan điểm đơn phương chống Trung Quốc - cách tiếp cận khiến một số nhà lãnh đạo châu Âu chùn bước. Trong khi đó, người kế nhiệm Trump - ông Joe Biden muốn làm ấm lại mối quan hệ với các đồng minh quốc tế của Mỹ để tạo nên sức ép đa phương mạnh mẽ hơn với Bắc Kinh. “Tôi biết những năm qua đã đặt ra nhiều căng thẳng và thách thức với mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương giữa Mỹ và các đồng minh. Nhưng Mỹ quyết tâm tái thiết quan hệ với châu Âu” - ông Biden nhấn mạnh trong bài phát biểu hôm 19/2.

Trước đó, Tân Tổng thống Mỹ đã có cuộc gặp gỡ với các nhà lãnh đạo nhóm G7 bao gồm Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Mỹ để thảo luận về cách ứng phó toàn cầu đối với đại dịch Covid-19. Trong một tuyên bố chung sau cuộc họp đó, G7 tuyên bố sẽ “cùng làm việc và hợp tác với các nước khác để biến năm 2021 trở thành một năm bước ngoặt cho chủ nghĩa đa phương”.

Tuyên bố của nhóm G7 cũng bao gồm thông điệp cam kết tài trợ 7,5 tỷ USD cho sáng kiến quốc tế COVAX để tăng cường khả năng tiếp cận vaccine Covid-19 cho các nước nghèo. Riêng Mỹ cam kết chi 4 tỷ USD từ nay đến năm 2022 cho các nỗ lực tiêm chủng vaccine Covid-19 trên toàn cầu.

Cũng trong bài phát biểu, ông Biden đã đề cập đến Trung Quốc, nhấn mạnh: “Các công ty Mỹ và châu Âu buộc phải công khai cơ cấu quản trị doanh nghiệp và tuân thủ mọi quy tắc ngăn chặn tham nhũng, hành vi độc quyền. Các công ty Trung Quốc cũng nên tuân thủ theo cùng tiêu chuẩn đó… Chúng ta phải ủng hộ các giá trị dân chủ, đẩy lùi những tham vọng độc quyền và bình thường hóa nỗ lực đàn áp”.

Hiện phía đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ chưa đưa ra bình luận nào sau thông điệp trên của ông Biden.

Trước đó, hồi đầu tháng, Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng khẳng định quan điểm cứng rắn với Trung Quốc. “Tôi sẽ không làm theo cách của Trump. Chúng tôi sẽ tập trung vào các quy tắc quốc tế mang tính đa phương… Chúng tôi không cần khơi mào xung đột, nhưng sẽ có sự cạnh tranh gay gắt” - Tổng thống Biden tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với CBS News hôm 7/2 (giờ Mỹ). “Chúng tôi sẽ đối mặt với sự lạm dụng kinh tế của Trung Quốc. Chúng tôi sẽ duy trì quan điểm Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Mỹ… Nhưng chúng tôi sẵn sàng làm việc với Bắc Kinh chừng nào Washington muốn làm như vậy. Chúng tôi sẽ cạnh tranh từ một vị thế mạnh mẽ hơn bằng cách hợp tác với các đồng minh của Mỹ”.