Quảng Ngãi: Có bất thường khi trữ lượng dự báo và kết quả thăm dò mỏ cát chênh nhau lớn?

Không có gì là bất thường

Tại buổi làm việc vào sáng nay, ngày 22/5, PV Etime đặt câu hỏi: "Trữ lượng dự báo cát tại các mỏ mà Sở TNMT đưa ra, được tính toán thế nào, mà sau khi doanh nghiệp trúng đấu giá thực hiện khảo sát thăm dò, kết quả lại thấp hơn từ 30 – 55%; việc này có gì bất thường không?",Quyền Giám đốc Sở TNMT tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Đức Trung khẳng định, không có bất thường.

Người đứng đầu Sở TNMT tỉnh Quảng Ngãi giải thích, con số dự báo trữ lượng (mà Sở TNMT) đưa ra, được thực hiện bằng cách, sau khi đi đến thực tế khu vực mỏ chuẩn bị đưa ra đấu giá, tự nhìn và ước tính số lượng cát ít hay nhiều, rồi  nhân cộng với các thông số theo quy định (diện tích mỏ dự kiến, độ sâu được phép khai thác….).

Nói một cách khác, trữ lượng tài nguyên cát dự báo của mỏ (do Sở TNMT đưa ra), được tính toán bằng kinh nghiệm của người quan sát (được phân công nhiệm vụ) và những con số trên lý thuyết; còn con số sau khi thăm dò, là kết quả quá trình tính toán, đo đếm trên thực tế hiện trường mỏ của cơ quan chuyên ngành.

Đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc vì sao trữ lượng dự báo, thường cao hơn nhiều so với kết quả sau khi khảo sát, thăm dò, gây nhiều nghi ngờ trong dư luận.

"Lực bất tòng tâm"

Quyền Giám đốc Sở TNMT tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Đức Trung bày tỏ, vẫn biết rằng với cách tính toán để đưa ra con số trữ lượng dự báo tài nguyên cát nêu trên của các mỏ, là bất hợp lý, phi thực tế và cảm tính…nhưng đành chịu.

Vì quy định không cho phép Sở TNMT thực hiện các biện pháp tính toán, đo đạc…trên thực tế hiện trường của mỏ, như doanh nghiệp trúng đấu giá được phép làm (sau khi được cấp phép thăm dò).

Vì thế mới xảy ra chuyện, mỏ "A", có trữ lượng dự báo tài nguyên cát nhiều trăm ngàn m3, nhưng sau khi doanh nghiệp trúng thầu và thực hiện thăm dò, đã trả lại mỏ, vì lượng cát quá ít (so với dự báo); hoặc mỏ "B", trữ lượng cát dự báo 3-4 triệu m3, nhưng kết quả mà doanh nghiệp thăm dò, giảm còn 30-50%, hoặc 60%...

Được biết từ năm 2022 đến nay, tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức đấu giá thành công 12 mỏ cát, với tổng trữ lượng tài nguyên dự báo lên hơn 4 triệu m3.

Tuy nhiên sau khi được cấp phép thăm dò, trữ lượng cát trên thực tế của nhiều mỏ đã đo đếm được, thấp hơn ½ so với trữ lượng dự báo; thậm chí có mỏ sau khi thăm dò, đơn vị trúng thầu đã xin trả lại mỏ cho tỉnh.

Đơn cử như mỏ Xuân Đình, xã Hành Thịnh, huyện Nghĩa Hành có tổng diện tích gần 7,8ha, với tổng tài nguyên dự báo khoảng 97.000m3.

Thế nhưng sau khi khảo sát thăm dò, kết quả lượng cát thực tế quá ít, vì vậy vào gần cuối tháng 3 vừa qua, doanh nghiệp trúng thầu, đã xin trả lại mỏ cát này cho tỉnh.