Quay cuồng với những "ông, bà trùm" thuốc độc

Cho người mua "leo cây" vì muốn nhận hàng tận nơi

Trong quá trình tìm hiểu, phóng viên đã dành nhiều thời gian liên hệ hàng chục đầu mối theo số điện thoại quảng cáo trên các trạng mạng xã hội. Sau nhiều cuộc điện thoại, cùng các biện pháp nghiệp vụ, phóng viên hẹn được một người nhận giao 2 thùng cỏ cháy chậm có chứa thành phần Paraquat ở huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc trên một cây cầu nằm trên quốc lộ 2C.

Tuy nhiên, khi phóng viên vượt hơn 100km từ Hà Nội đến gần địa điểm đã hẹn trước, gọi điện thoại để người bán hàng mang ra nhưng người này cho biết đang đi thăm nhà người quen không về kịp, rồi tiếp tục hẹn nhóm phóng viên đến địa bàn thị trấn Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang để xem hàng. 

Sau một thời gian di chuyển, người bán hàng gọi điện thông báo do không dặn trước đại lý trên nên đã bán hai thùng thuốc cỏ cháy, giờ hết hàng rồi.

Nhóm phóng viên đã bị một người đàn ông xưng tên Hùng cho "leo cây" gần 300km cả đi và về. Chúng tôi tiếp tục gọi điện đến một số điện thoại khác, đầu dây bên kia cho biết ở tỉnh Gia Lai, chuyên bán thuốc bảo vệ thực vật, loại nào cũng có, sẽ vận chuyển tận nơi trên khắp cả nước, tùy vào số lượng nhiều hay ít. 

Sau đó chúng tôi kết bạn trên nền tảng mạng xã hội. Người phụ nữ này nhanh chóng gửi ảnh, kèm lời quảng bá sản phẩm thuốc diệt cỏ trong danh mục không được phép lưu hành.

Nhóm phóng viên đã hẹn nhiều người khác ở Lạng Sơn, Hòa Bình, Đắk Lắk, Gia Lai, An Giang nhưng đều gặp được câu trả lời: "Đây là hàng nhạy cảm, chúng em chưa biết mặt các anh, lần đầu trao đổi nên em không dám gặp. Nếu các anh không tin chất lượng sản phẩm thì cũng khó làm ăn lâu dài với nhau được". 

Theo những người buôn bán, họ phải biết được người của đại lý nào, ở đâu và chỉ bán cho người quen, phương tiện chuyển hàng thường gửi qua xe khách đường dài hoặc bưu điện. 

Các kho chứa hàng thường đặt ở nơi xa dân cư, trong các kho xưởng hoặc những căn nhà bỏ hoang ven cánh đồng. Chỉ khi có người đặt mua mới chuyển hàng, nhận hàng mới chuyển tiền.

Hai lần giáp mặt "đầu nậu" buôn hàng nhạy cảm

Trong những nhóm buôn bán thuốc trừ cỏ mà nhóm phóng viên tìm hiểu, những chai nhựa dán tên Thuốc trừ cỏ không chọn lọc Lagoote, trong đó có thành phần Paraquat dichloride… 276g/l được quảng bá nhiều nhất.

Người bán công khai số điện thoại, tên trên các mạng xã hội để quảng bá, nhóm phóng viên đã dành nhiều thời gian tham gia trong các hội nhóm rao bán thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ để tìm hiểu. Chúng tôi cũng đã liên hệ với khoảng 20 "đầu nậu" qua điện thoại và các tài khoản mạng xã hội. Có những người ở Thủ đô Hà Nội, có người ở tận miền núi Lai Châu, Điện Biên, Tuyên Quang, rồi Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Bắc Giang, thậm chí ở các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên rồi Tây Nam Bộ. 

Hầu hết họ đều khẳng định có hàng giao cho người muốn mua. Trong các cuộc trao đổi mua bán của những người này cũng nhận thức được việc khẳng định bán mặt hàng này là vi phạm pháp luật. 

Nhóm phóng viên nắm được thông tin có một người tên P. sẵn sàng rao hàng. Trên trang cá nhân của mình ban đầu phụ nữ này nói mình ở tỉnh Bắc Giang, nếu khách hàng muốn mua thì cho địa chỉ gửi hàng đến tận nhà, nhận hàng mới chuyển tiền.

"Bao cháy, bao chết, không chết trả lại tiền, em bán miền Nam nhiều mỗi ngày mấy trăm thùng. Em nhập về bán mà, nếu có xe quen cho số nhà xe, hàng lên xe thì anh chuyển khoản, nếu không em gửi bưu điện sẽ đắt hơn nhiều" - bà P. khẳng định khi phóng viên trao đổi qua điện thoại.

Sau rất nhiều ngày có mặt theo dõi, ghi hình, nhóm phóng viên Dân Việt đã chứng kiến cảnh bà P., giao thuốc cháy cỏ có chứa hoạt chất bị cấm lưu hành tại một cây xăng ở gần cầu Bồ Sơn, TP. Bắc Ninh.

Bà P., chở trên chiếc xe máy 5 bao tải màu cam, bên ngoài dán chữ hàng dễ vỡ, xin nhẹ tay. Khi gặp khách bà P., rạch bao tải, xé nát thùng cát tông đưa ra chai thuốc trừ cỏ "Cỏ cháy nhanh" thể tích 1 lít, thông số dán trên chai có thành phần chất cực độc đã bị loại ra khỏi danh sách thuốc được sử dụng trong nông nghiệp nhiều năm qua.

Khoác trên mình chiếc áo chống nắng màu xanh, mặt bịt kín khẩu trang, bà P., nhanh chóng cất chai thuốc vào thùng kèm lời nói với khách "hàng nhạy cảm không mở ra xem lâu được, nhiều người nhìn thấy không hay". Đứng bên cạnh, phóng viên nghe được bà P., luôn miệng giới thiệu về chất lượng cũng như công dụng "tuyệt vời" của thuốc có chứa chất độc không được phép lưu hành.

Bà P., cho biết: "Đây là hàng nhập, ở đây còn hàng chiết, nhưng hàng chiết xuất chất lượng không bằng, mình nhập nguyên lô nguyên liệu của nó về mình chiết. Loại cỏ cháy chậm giá đắt hơn vì phun loại đó an toàn cho người tiếp xúc hơn".

Theo bà P., bà từng nhiều lần gửi loại thuốc này vào các tỉnh phía Nam, có chuyến 300 thùng, mỗi thùng 20 lọ, nếu lấy 50 thùng trở lên giá sẽ giảm xuống còn 1.650.000 đồng/thùng. Còn lấy số lượng ít giá 1.750.000 đồng/thùng.

Nhóm phóng viên tiếp tục phát hiện bà P., đưa hai thùng như những lần vận chuyển trước lên một chiếc taxi đến tại một cây xăng ven quốc lộ. Bà P. cũng sẵn sàng nhận gửi hàng cho khách qua đường bưu điện.

Nhóm phóng viên Báo NTNN/Điện tử Dân Việt đã cung cấp toàn bộ tài liệu, hình ảnh cho Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NNPTNT) để các cơ quan chức năng liên quan tiếp tục tìm hiểu, điều tra, làm rõ theo quy định.