Tại sao đang mua lượng lớn hồ tiêu Việt Nam, Mỹ lại chuyển hướng sang mua của Ấn Độ, Trung Quốc?

Giá tiêu trong nước biến động giảm, doanh nghiệp oằn mình gánh phí logistics, lại bị xếp vào "luồng vàng"

Theo ông Nguyễn Nam Hải, việc Bộ Y tế quy định hồ tiêu vào danh mục dược liệu, Hải quan áp dụng kiểm soát "luồng vàng" để hạn chế rủi ro đang gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là trong điều kiện dịch Covid-19, doanh nghiệp xuất khẩu hồ tiêu đang oằn mình gánh phí logistics tăng quá cao.

"Hơn 20 năm Việt Nam xuất khẩu hồ tiêu đi các nước một cách bình thường, mỗi năm khoảng 250.000 tấn, các nước nhập khẩu dùng hồ tiêu của Việt Nam làm gia vị, chế biến thực phẩm chứ không phải làm thuốc" - ông Hải nói.

Ông Hải cho biết thêm, ngay sau khi có kiến nghị của doanh nghiệp, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam đã làm văn bản kiến nghị lên Bộ NNPTNT, Bộ Công Thương, Bộ Y tế, Tổng cục Hải quan để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.  

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), do ảnh hưởng của làn sóng Covid-19 lần thứ 4, giá cước phí vận chuyển quá cao, sức mua của doanh nghiệp hạn chế, hàng tồn kho ở mức cao, lượng hạt tiêu trong dân còn khá nhiều khiến giá thu mua hạt tiêu trong nước giảm. 

Ngày 19/7/2021, giá hạt tiêu đen trong nước giảm từ 1,3 – 3,4% so với ngày 30/6/2021. Mức giảm mạnh nhất 3,4% ở huyện Chư Sê tỉnh Gia Lai; mức giảm thấp nhất 1,3% ở hầu hết các vùng sản xuất. 

Giá hạt tiêu đen trong nước dao động quanh mức 72.000 – 75.500 đồng/kg. 

Giá hạt tiêu trắng ở mức 113.000 đồng/kg, tăng 2.000 đồng/kg (tăng 1,8%) so với cuối tháng 6/2021 và tăng mạnh so với 66.500 đồng/kg cùng kỳ năm 2020.

Giá tiêu xuất khẩu tăng 51% nhưng Mỹ, EU đang chuyển hướng nhập tiêu từ Brazil vì phí vận chuyển từ Việt Nam cao

Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam trong tháng 6/2021 đạt 33.150 tấn, trị giá 118,7 triệu USD, tăng 18,6% về lượng và tăng 23,8% về trị giá so với tháng 5/2021, so với tháng 6/2020 tăng 64,3% về lượng và tăng 154,1% về trị giá.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam giảm 7,5% về lượng, nhưng tăng 39,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020, đạt trên 154.000 tấn, trị giá 496,84 triệu USD.

Xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam khá thuận lợi trong tháng 6/2021, tuy nhiên diễn biến phức tạp của làn sóng Covid-19 lần thứ 4 sẽ ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu mặt hàng này trong thời gian tới. 

Trong khi đó, các nhà nhập khẩu đã có sự chuyển dịch cơ cấu nguồn cung hạt tiêu sang các nhà cung cấp Indonesia, Malaysia, Sri Lanca, Campuchia. 

Theo ông Nguyễn Nam Hải, điều đáng lo ngại là, do phí logistics tăng quá cao, thời gian gần đây, Mỹ và EU đã chuyển hướng nhập khẩu hạt tiêu từ Brazil vì chất lượng không quá chênh lệch so với hạt tiêu của Việt Nam, chi phí vận chuyển từ Brazil đến Mỹ chỉ bằng 1/3 và đến EU chỉ bằng 1/10 so với từ Việt Nam. 

Tháng 6/2021, giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu của Việt Nam đạt 3.580 USD/tấn – ghi nhận mức tăng cao nhất kể từ tháng 2/2018, tăng 4,4% so với tháng 5/2021 và tăng 54,7% so với tháng 6/2020.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu của Việt Nam đạt 3.225 USD/ tấn, tăng 51,1% so với cùng kỳ năm 2020. 

"Nhu cầu nhập khẩu hồ tiêu của thế giới đang tăng trong khi nguồn cung hồ tiêu giảm nên giá tiêu trong thời gian tới có khả năng giữ vững và tăng nhưng cũng chỉ tăng ở mức độ nhất định chứ không đột biến" - ông Hải nhận định.

Thị phần hạt tiêu Việt Nam tại Mỹ giảm

Theo số liệu thống kê từ Trung tâm Thương mại Quốc tế Mỹ, nhập khẩu hạt tiêu của Mỹ trong 5 tháng đầu năm 2021 đạt 35.630 tấn, trị giá 117,83 triệu USD, giảm 16,4% về lượng, nhưng tăng 42,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Giá nhập khẩu bình quân hạt tiêu của Mỹ trong 5 tháng đầu năm 2021 đạt mức 3.307 USD/ tấn, tăng 42,9% so với cùng kỳ năm 2020. 

Đáng chú ý, Mỹ giảm nhập khẩu hạt tiêu từ các thị trường Việt Nam, Brazil nhưng tăng từ Indonesia, Ấn Độ, Trung Quốc. 

Số liệu thống kê cho thấy, 5 tháng đầu năm 2021, Mỹ nhập khẩu hạt tiêu từ Việt Nam đạt xấp xỉ 23.000 tấn, trị giá 72,84 triệu USD, giảm 18,1% về lượng, nhưng tăng 14,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. 

Thị phần hạt tiêu của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Mỹ giảm từ 65,84% trong 5 tháng đầu năm 2020 xuống 64,48% trong 5 tháng đầu năm 2021.

Mỹ là thị trường nhập khẩu hạt tiêu khá ổn định. Trên thực tế, thị trường Mỹ luôn nhập khẩu hạt tiêu từ Việt Nam với điều kiện CNF - người bán sẽ trả tiền vận chuyển, với tất cả rủi ro về chi phí vận chuyển đều do doanh nghiệp Việt Nam chịu. 

Thời hạn ký hợp đồng giao hàng luôn luôn dao động từ 1 tháng trở lên. Doanh nghiệp có thể chủ động về nguồn hàng nhưng với khâu vận chuyển thì gặp khó khăn trong bối cảnh diễn biến dịch Covid-19 phức tạp. Trong ngắn hạn, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam sang thị trường Mỹ sẽ gặp khó khăn do ảnh hưởng của làn sóng Covid-19 lần thứ 4.