Tất tay với sầu riêng rồi 'bỏ của chạy lấy người'
Giá lao dốc, thương lái lỗ nặng
Mấy ngày nay, thương lái Nông Văn Công, xã Ea M'dróh, huyện Cư M'gar, Đắk Lắk đi khắp khu vực Krông Búk - nơi đang vào vụ thu hoạch sầu riêng, nhưng không mua được hàng.
Anh Công chia sẻ, hai ngày nay, giá sầu riêng đã giảm hơn 10.000 đồng/kg. Hiện doanh nghiệp đưa ra mức giá thu mua tại kho 69.000 - 70.000 đồng/kg đối với quả đẹp; còn hàng loại 2 chỉ dao động ở mức 50.000 - 55.000 đồng/kg. Thế nhưng nhiều nông dân vẫn cho rằng giá đang cao nên "neo", không chấp nhận mức giá thương lái đưa ra.
Theo anh Công, khi giá giảm, thương lái bị ảnh hưởng rất nhiều. Bởi trước vụ thu hoạch, họ đã thỏa thuận mua sầu riêng của nông dân trên 80.000 đồng/kg và đặt cọc (từ vài chục triệu đến hơn trăm triệu đồng). Vậy nên, khi giá sầu riêng quay đầu, thương lái lỗ nặng.
Bản thân anh Công cũng đang chịu lỗ từ 20-50 triệu đồng/tấn sầu riêng. "Có những nhà thông cảm, chia sẻ rủi ro với thương lái, chấp nhận bán theo giá hiện tại. Nhưng cũng không ít vườn giữ khư khư giá trong hợp đồng. Tôi nhẩm tính nếu mua mà lỗ nhiều quá thì bỏ cọc. Thực tế tôi đã bỏ một số vườn vì nếu cắt sẽ lỗ nặng", anh Công nói.
Không riêng anh Công, thương lái Trần Thanh Thọ - ở xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc, Đắk Lắk - cũng cho biết, đang bị lỗ trong vụ sầu riêng. Theo anh Thọ, hiện nay, sức tiêu thụ sầu riêng rất chậm nên doanh nghiệp cũng không mua nhiều, từ đó giá giảm. Để cắt lỗ, anh Thọ đã đến từng nhà xin giảm giá xuống. Có nhà đồng ý chia sẻ rủi ro nhưng cũng không ít trường hợp giữ nguyên giá trong hợp đồng.
"Cò" bất động sản cũng lao theo sầu riêng
Nói về lý do giá sầu riêng năm nay bị đẩy lên mức cao nhất từ trước đến nay (trên 80.000 đồng/kg,thậm chí có thời điểm 100.000 đồng/kg), thương lái Nguyễn Văn Văn - xã Ea Kmút, huyện Ea Kar, Đắk Lắk - cho hay, năm nay, ngoài đội ngũ lái buôn sầu riêng chuyên nghiệp, có lực lượng từ môi giới (hay gọi là "cò") bất động sản tham gia.
Tuy nhiên, sầu riêng là ngành hàng đặc thù, có thời điểm thu hoạch và phụ thuộc nhiều vào thị trường tiêu thụ, không giống như bất động sản. Khi "cò" bất động sản "lấn sân" sang lĩnh vực mua bán sầu riêng đã vô tình tạo cho ngành hàng này trở nên sốt dẻo. Nhiều trường hợp đặt cọc mua sầu riêng với giá cao ngất ngưởng đến mức ảo mà các cơ quan chức năng, chuyên gia đã cảnh báo.
Đến nay người mua "ngấm đòn" khi giá sầu riêng tụt giảm. Không ít thương lái chỉ cắt một ít, hoặc vào dao đầu (thu đợt 1) rồi "bỏ của chạy lấy người". Do lường trước được diễn biến thị trường, anh Văn không "chơi tất tay" như nhiều người khác. Vậy nên, anh Văn vẫn còn vốn để xoay vòng kinh doanh.
Hiện anh Văn đang tìm những nhà vườn đang bị "ngộp" để thu mua. Tuy vậy, anh Văn cho hay, nhà vườn vẫn đưa ra giá "chát" nên cả ngày nay anh chưa mua được vườn nào.
Theo khảo sát, giá sầu riêng hiện đã giảm nhiều so với đầu vụ thu hoạch. Cụ thể, doanh nghiệp đang mua sầu riêng hàng loại I (tức hàng đẹp, được tuyển chọn kỹ), là 80.000 đồng/kg; còn hàng loại II, loại III thấp hơn nhiều.
Trước đó, Tiền Phong đã có nhiều bài phản ánh về tình trạng tranh mua, tranh bán, đẩy giá lên cao gây nhiễu loạn thị trường sầu riêng. Các chuyên gia đã đưa ra khuyến cáo về hệ lụy của việc đứt gãy chuỗi liên kết và người thiệt hại cuối cùng là người nông dân...