Hỗ trợ giải bản theo tuổi tàu

Tại Kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Gia Lai khóa XII, nhiệm kỳ 2021-2026 (trong hai ngày 8 và 9-12) đã thông qua 65 nghị quyết quan trọng, tác động trực tiếp đến nhiều lĩnh vực phát triển của địa phương. 

Đáng chú ý là nghị quyết quy định chính sách “hỗ trợ chuyển đổi nghề, giải bản đối với tàu cá không còn nhu cầu hoạt động hoặc không đủ điều kiện khai thác thủy sản”.

Theo đánh giá, chính sách này là giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngư dân và góp phần chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Chính sách đã loại bỏ những tàu cá không đủ tiêu chuẩn ra khỏi hệ thống quản lý, góp phần đáp ứng yêu cầu gỡ bỏ "thẻ vàng" EC và cơ cấu lại đội tàu theo hướng giảm cường lực khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, tạo điều kiện cho chủ tàu và ngư dân tìm kiếm sinh kế mới, ổn định cuộc sống khi buộc phải đưa tàu ra khỏi hoạt động khai thác.

Cơ chế tài chính (hỗ trợ phá dỡ vỏ tàu, máy tàu), cùng chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề cho chủ tàu và thuyền viên bị ảnh hưởng, nhằm đảm bảo an sinh xã hội và tạo thuận lợi trong thực thi pháp luật.

Mức hỗ trợ giải bản tàu cá được tính theo tỷ lệ phần trăm giá trị đóng mới vỏ tàu, tùy theo thời gian hoạt động: dưới 5 năm được hỗ trợ 80%, tương đương 21,795 triệu đồng/tấn đăng ký; từ 5 đến dưới 10 năm được hỗ trợ 70%, tương đương 19,075 triệu đồng/tấn đăng ký; từ 10 đến dưới 20 năm được hỗ trợ 60%, tương đương 16,35 triệu đồng/tấn đăng ký; 20 năm trở lên được hỗ trợ 50%, tương đương 13,625 triệu đồng/tấn đăng ký.

Đối với tàu cá có máy chính đã qua sử dụng, mức hỗ trợ là 70% giá trị máy, tương đương 591,5 nghìn đồng/CV. Khoản hỗ trợ chi trả một lần, chưa bao gồm chi phí tháo dỡ và tiêu hủy tàu. Thời gian áp dụng đến hết ngày 31/12/2026.

Chủ tàu và các thành viên trong hộ gia đình thuộc diện giải bản được hỗ trợ đào tạo nghề một lần nếu tham gia, gồm chi phí đào tạo tối đa 3 triệu đồng/người/tháng/khóa học; tiền ăn 900.000 đồng/người/tháng; tiền đi lại 200.000 đồng/người/khóa học, tối đa 3 tháng.

Mở lối thoát sinh kế cho ngư dân

Ngư dân cũng được ưu tiên tiếp cận các chương trình tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí, vay vốn ưu đãi để tạo và duy trì việc làm, hoặc đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Ngoài ra, tham gia các dự án hỗ trợ chuyển đổi sinh kế, khởi nghiệp trong nông nghiệp, thủy sản và dịch vụ ven biển do tỉnh triển khai.

Tổng kinh phí dự kiến cho chính sách này là gần 138 tỷ đồng, nhằm bảo đảm sinh kế bền vững cho người dân và thực hiện mục tiêu chống vi phạm IUU, phát triển bền vững ngành thủy sản.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai Trần Quốc Khánh, hiện còn 360 tàu cá không đủ điều kiện khai thác, tiềm ẩn nguy cơ cao vi phạm IUU, gây khó khăn cho công tác quản lý. 

Trong bối cảnh, nguồn lợi thủy sản suy giảm do cường độ khai thác lớn, đòi hỏi sớm cơ cấu lại đội tàu khai thác.

Chính sách giải bản lần này là bước đi căn cơ để xử lý tàu cá nhỏ lẻ, không đảm bảo an toàn, đồng thời mở hướng chuyển đổi sinh kế cho ngư dân.