Sai phạm đất đai ở Thái Nguyên

Ngày 16/7, Thanh tra Chính phủ công bố thông báo kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng và khai thác khoáng sản tại một số dự án trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1/1/2010-31/12/2018.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều dự án sử dụng đất không đúng quy định như Dự án Xây dựng Khu công nghiệp Điềm Thụy; Dự án cụm công nghiệp An Khánh 1; Dự án Xây dựng và Kinh doanh cơ sở hạ tầng Cụm công nghiệp số 3 Cảng Đa Phúc, huyện Phổ Yên; Dự án Khu dân cư sinh thái kiểu mẫu, phường Túc Duyên, thành phố Thái Nguyên; Dự án khu nhà ở kết hợp thương mại, dịch vụ phường Quang Trung, thành phố Thái Nguyên...

Đáng chú ý trên địa bàn phường Túc Duyên, TP.Thái Nguyên có tới 2 dự án được nêu tên trong kết luận của Thanh tra Chính phủ. 

Cụ thể, tại Dự án Khu dân cư sinh thái kiểu mẫu, phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên, kết luật của Thanh tra Chính phủ khẳng định: Công ty TNHH xuất nhập khẩu và đầu tư Thái Nguyên làm Chủ đầu tư dự án nhằm mục đích kinh doanh bất động sản nhưng không đăng ký ngành, nghề kinh doanh bất động sản là vi phạm điểm a, khoản 1, Điều 11, Nghị định 02/2006/NĐ CP ngày 05/01/2006 của Chính phủ về việc ban hành quy chế quản lý Khu đô thị mới. 

Việc giao đất thực hiện dự án xây dựng khu dân cư nhưng không qua đấu thầu dự án có sử đụng đất là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai năm 2003. 

UBND tỉnh Thái Nguyên ban hành quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng Khu dân cư sinh thái kiểu mẫu, phường Túc Duyên, TP. Thái Nguyên nhưng thực chất là giao đất có thu tiền cho chủ đầu tư thực hiện dự án Khu dân cư để kinh doanh là chưa đảm bảo về trình tự, thủ tục về giao đất. 

Diện tích đất giao thừa so với đất thực hiện dự án là 7.431,5 m2 nhưng chủ đầu tư và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên chưa xác định được vị trí, mục đích sử dụng đất của diện tích đất này. 

Quá trình giải trình đối với Dự thảo Kết luận thanh tra, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quyết định số 3570/QĐÐ UBND ngày 11/11/2020 thu hồi 7.430,5 m2 của Công ty TNHH xuất nhập khẩu và Đầu tư Thái Nguyên giao UBND phường Túc Duyên, thành phố Thái Nguyên quản lý theo quy hoạch. 

Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, việc xác định giá đất để thu tiền sử dụng đất không áp dụng các phương pháp xác định giá đất theo quy định tại Thông tư 145/2007/TT BTC ngày 06/12/2007 của Bộ Tài chính. 

Việc xác định giá đất để thu tiền sử dụng đất đối với diện tích đất ở tăng thêm 549 m2 là chưa phù hợp theo quy định tại Điều 7 Thông tư số 36/2014/TT BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ TNMTT. 

Thanh tra Chính phủ khẳng định, UBND TP. Thái Nguyên ban hành các Quyết định về ghi thu vào NSNN tiền sử dụng đất, ghi chi kinh phí xây dựng CSHT, kinh phí BTGPMB và chi phí lãi vay dự án xây dựng Khu dân cư trên địa bàn thành phố Thái Nguyên là không đúng Luật Ngân sách nhà nước. 

Việc đối trừ tiền XDHT 59.347.000.000 và tiền lãi vay 3.330.040.191 đồng vào tiền sử dụng đất là không có cơ sở theo Thông tư 145/2007/TT-BTC. 

Trách nhiệm đối với sai phạm nêu trên thuộc UBND tỉnh Thái Nguyên, các sở, ngành: Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Cục thuế, UBND thành phố thái Nguyên.

Một dự án khác cũng thuộc phường Túc Duyên chính là  Dự án khu dân cư số 5, phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên. 

Theo Thanh tra Chính phủ, việc giao đất thực hiện dự án xây dựng khu dân cư nhưng không qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án sử dụng đất là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai năm 2003.

Dự án này thực hiện cơ chế thanh toán tiền đầu tư xây dựng hạ tầng khu dân cư cho nhà đầu tư bằng việc bù trừ tiền thu cấp quyền sử dụng đất đã có hạ tầng (thực chất là giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án Khu dân cư số 5 phường Túc Duyên). Trách nhiệm thuộc về Sở KHĐT, UBND TP Thái Nguyên, UBND tỉnh Thái Nguyên.  

Dự án có diện tích 4,12 ha, tổng số 251 ô đất. Trong đó: Có 6 ô tái định cư (từ ô 37 đến ô 42) với diện tích 492,62 m2, còn lại 245 ô Công ty đã thực hiện chuyển nhượng (hiện trạng đã xây dựng nhà kiên cố). Khi chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính là vi phạm khoản 1, Điều 188 Luật Đất đai năm 2013 về điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng đất. 

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, việc UBND tỉnh Thái Nguyên đối trừ số tiền 42.579.104.000 xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đô thị vào tiền sử dụng đất là không có cơ sở theo khoản 2 Điều 4 Nghị định 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất và Điều 3 Thông tư số 76/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính.

Phần diện tích Công ty đã thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng là 3,23 ha, nằm trong tổng diện tích 15,364 ha bị thu hồi theo Quyết định số 3276 QĐUBND ngày 25/11 2015 của UBND tỉnh Thái Nguyên hiện nay đã có một số hộ xây dựng nhà kiên cố với tổng điện tích 10.078,1 m2 là vi phạm Điều 12 Luật Đất đai năm 2013 và có dấu hiệu vi phạm pháp luật. 

Thanh tra Chính phủ cho biết, trách nhiệm này thuộc chủ đầu tư, Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên, Sở TNMT và các Sở ngành có liên quan.

Trước đó, ngày 12/5, Thanh tra Bộ TNMT đã có văn bản số 234/Ttr-P2 gửi UBND tỉnh Thái Nguyên đề nghị kiểm tra việc đấu giá dự án khu nhà ở tổ 14 Túc Duyên, TP Thái Nguyên.

Dự án khu dân cư tổ 14 Túc Duyên có diện tích hơn 19 ha. Dự án này đã được UBND TP Thái Nguyên rốt ráo đem ra bán đấu giá vào cuối năm 2020 trong khi làm bất cứ một hạng mục nào về hạ tầng thậm chí còn chưa hoàn thành xong việc giải phóng mặt bằng.

Dự án này trước đây có tên dự án khu nhà ở Thăng Long, được UBND tỉnh Thái Nguyên giao cho công ty CP Đầu tư xây dựng và khai thác khoáng sản Thăng Long. Lấy lý do dự án bị chậm triển khai nên ngày 10/8/2020, UBND tỉnh Thái Nguyên ra quyết định thu hồi dự án. 

Chỉ sau 2 tháng, ông Lê Quang Tiến - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên đã ký văn bản giao cho UBND thành phố Thái Nguyên tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất tại Dự án Khu dân cư tổ 14, phường Túc Duyên (Khu nhà ở Thăng Long).

Ngay sau đó, TP. Thái Nguyên đã tổ chức bán đấu giá hàng trăm lô đất "trên giấy" – khu đất hiện vẫn đang là đất nông nghiệp, người dân vẫn đang trồng cấy. Việc đấu giá đất chưa có hạ tầng đã làm cho dư luận xôn xao nên sau đó Thanh tra Bộ TNMT cũng đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Thái Nguyên kiểm tra làm rõ.