Tỏi Lý Sơn “được mùa mất giá”

 "Vàng trắng" được mùa…

Theo đó, vào cuối tháng 2 đến tháng 3 hằng năm là thời điểm bà con nông dân đảo Lý Sơn bước vào vụ hoạch tỏi, loại cây trồng đặc sản được gọi là "vàng trắng" của huyện đảo này.

"Vụ tỏi đông xuân 2019-2020, gia đình tôi đầu tư hơn 90 triệu đồng để sản xuất 5 sào tỏi, tuy có khó khăn về nguồn nước tưới nhưng nhờ xuống giống tỏi sớm cùng với việc bón phân phù hợp, phòng trừ các sâu bệnh nên các sào tỏi của tôi cho năng suất khoảng 2 tấn tỏi tươi", bà Nguyễn Thị Thúy (trú xã An Hải, huyện Lý Sơn) nói.

Tương tự như gia đình bà Thúy, vợ chồng anh Hoàng Ngọc Vương và chị Lê Thi Vy, ở thôn Ninh Tịnh, xã Ninh Phước cho biết, năm nay nhờ tới tiết thuận lợi, tỏi ít sâu bệnh nên năng suất tương đối khá. Cụ thể, 1 sào (1.000 m2) cho năng suất trung bình khoảng 1 tấn tươi, tương đương 10 tấn/ha, cá biệt lên đến 1,2-1,5 tấn sào. Song niềm vui của nông dân hiện không trọn vẹn, khi giá tỏi liên tục giảm.

… nhưng mất giá!

Tỏi là cây trồng chủ lực của nông dân trên đảo Lý Sơn, nhưng tình hình sản xuất nông nghiệp của người dân gặp nhiều khó khăn bởi đầu ra chưa được ổn định, đa số người dân tự tìm đầu ra để bán tỏi của mình và chủ yếu là bán cho khách du lịch.

Trước Tết, tỏi tươi Lý Sơn có giá từ hơn 60.000 - 80.000 đồng kg, nhưng hiện chỉ ở mức 15.000 - 40.000 đồng. Giá tỏi tươi giảm hơn nửa vì người dân đảo Lý Sơn đang vào mùa thu hoạch rộ nhưng sức mua của người dân và khách du lịch đã giảm.

"Trước tết, giá tỏi tươi dao động từ 50-60 ngàn đ/kg. Nhưng sau đó giá tỏi cứ rớt dần, hiện chỉ còn 15.000 – 30.000 đồng/kg (tùy loại). Với giá này, nông dân thu hoạch, sau khi trừ chi phí chỉ lãi tầm 5-6 triệu đ/sào", chị Vy nói.

Tương tự, gia đình ông Phan Lĩnh cùng thôn Ninh Tịnh đang thuê hơn 10 lao động để thu hoạch và cắt tỏi cho diện tích 4 sào. Ông Tịnh cho biết, năm nay ruộng tỏi nhà ông được mùa, cho năng suất 1,5 tấn/sào, gần gấp đôi so với năm ngoái.

Tuy nhiên do chi đầu tư 1 sào gần 20 triệu, cộng với chi phí công mướn thu hoạch khoảng 5 triệu nữa, nên với giá tỏi tươi hiện tại, gia đình thu hoạch bán luôn là không lãi nhiều. "Do đó, gia đình hiện tập trung thu hoạch tỉa những diện tích tỏi già. Số tỏi tươi này sẽ bán cho thương lái để chi trả tiền phân, thuốc. Số lứa tỏi sau gia đình thu hoạch sẽ phơi khô và đợi giá lên", ông Lĩnh tính toán.

Tỏi Lý Sơn đã có thương hiệu và được người tiêu dùng tin tưởng. Tuy nhiên việc thiếu chuỗi liên kết để tiêu thụ đã khiến cho cuộc sống người nông dân trồng tỏi còn rất bấp bênh, giá cả phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái.

Ông Đặng Tấn Thành, Trưởng phòng Kinh tế và Hạ tầng nông thôn huyện Lý Sơn cho rằng: "Vụ tỏi đông xuân 2019-2020, toàn huyện đảo Lý Sơn trồng được hơn 320 ha; theo đánh giá sơ bộ vụ tỏi năm nay năng suất đạt 85 tạ/ha.

Tuy nhiên, tình trạng được mùa mất giá thường xuyên xảy ra, huyện cũng đang xây dựng đề án, sắp tới triển khai liên kết với các doanh nghiệp để bao tiêu sản phẩm cho bà con nông dân".

Ngoài ra, huyện Lý Sơn đang lo tỏi ở các nơi khác trà trộn ra Lý Sơn để bán với giá rẻ. Do đó, chúng tôi cố gắng hoàn thành việc đăng ký chỉ dẫn địa lý cho loại đặc sản này nhằm bảo vệ thương hiệu; và tăng cường việc kiểm soát tỏi từ nơi khác đến".