Trung Quốc tuyên bố đã xóa sổ 2.000 tỷ NDT nợ xấu trong năm 2019

Theo thông báo từ Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc (CBIRC) công bố hôm 11/1, tổng nợ xấu (nợ trong các “ngân hàng bóng tối”) của nước này đã giảm 16.000 tỷ NDT trong 3 năm qua. Cơ quan này tuyên bố sẽ tiếp tục siết chặt quy mô các ngân hàng bóng tối năm 2020 và tăng cường quy chế xử phạt với những đơn vị, tổ chức và cá nhân vi phạm quy chế pháp luật.

Ngân hàng bóng tối, hay còn gọi là các hoạt động tín dụng đen, ám chỉ các hoạt động cho vay không được kiểm soát, chuyên cung cấp dịch vụ cho vay tới những doanh nghiệp có nhu cầu vay nhưng không đáp ứng đủ các tiêu chuẩn khắt khe của ngân hàng truyền thống. Rủi ro từ các khoản nợ ngân hàng bóng tối vì thế cũng cao hơn.

Nhìn chung, CBIRC đã xóa sổ hơn 2.000 tỷ NDT các khoản nợ xấu trong bối cảnh Chính phủ Trung Quốc kêu gọi hạn chế hoạt động cho vay rủi ro cao nhằm giảm thiểu áp lực nợ công lên quốc gia. Ước tính nợ quốc gia Trung Quốc (tổng nợ Chính phủ, nợ doanh nghiệp, nợ tổ chức và cá nhân, nợ hộ gia đình) hiện đã vượt quá 303% GDP và trở thành rủi ro lớn cho toàn nền kinh tế.

Tuy nhiên, theo một khảo sát được thực hiện bởi China Beige Book hồi tháng 12/2019, tỷ lệ vay từ các tổ chức cho vay phi ngân hàng (đa số là từ các ngân hàng bóng tối) của doanh nghiệp Trung Quốc đã tăng từ 29% hồi quý IV/2013 lên gần 40% trong quý IV/2019, một mức tăng kỷ lục. Đây cũng là quý thứ ba liên tiếp mà các khoản vay từ ngân hàng bóng tối chiếm tới 2/5 tổng số khoản vay bất chấp việc Bắc Kinh lâu nay tuyên bố xóa sổ những dịch vụ cho vay ngầm như vậy.

Trong những năm qua, CBIRC đã nỗ lực kiềm chế những rủi ro gia tăng trên thị trường tài chính Trung Quốc trong bối cảnh những doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ gia đình phải chịu áp lực nặng nề do kinh tế giảm tốc. Tăng trưởng GDP nền kinh tế Trung Quốc trong quý III/2019 đã giảm xuống 6%, mức thấp nhất trong hơn 27 năm qua. Cơ quan quản lý tài chính cũng hứa sẽ bổ sung các khoản vay cho hộ nông dân và gia đình để hỗ trợ ngành chăn nuôi sau một năm lao đao vì dịch tả lợn Châu Phi bùng phát, đồng thời giới thiệu các sản phẩm tài chính hỗ trợ những dự án bảo vệ môi trường.

Một khảo sát của China Beige Book đã cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đã chứng kiến mức vay nợ của doanh nghiệp đạt kỷ lục trong quý IV, cũng theo kết quả khảo sát. Lượng đơn xin cho vay lên mức cao nhất mọi thời đại. Các khoản vay trong nền kinh tế thực tiếp tục tăng tới 17.000 tỷ NDT trong năm 2019, tức tăng gần 7% so với một năm trước đó.

Nguyên nhân vay nợ gia tăng một phần là do dịch tả lợn Châu Phi giết chết 1/3 quy mô đàn lợn trong nước, gây tình trạng thiếu cung trầm trọng và đẩy giá lợn lên cao. Một lý do khác bắt nguồn từ chiến tranh thương mại Mỹ Trung và những mức thuế nặng nề mà Mỹ áp lên gần 500 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.