Về quyền sở hữu nhà đất ở Việt Nam (phần 1)

Thứ sáu, ngày 30/05/2014 19:00 PM (GMT+7)

Tôi là họa sỹ Việt kiều Đức, đã có hộ chiếu và quốc tịch Đức từ hơn chục năm nay. Xin hỏi một số vấn đề liên quan quyền sở hữu nhà đất ở Việt Nam.

Tôi thường xuyên được các thành phố của Đức mời làm triển lãm tranh riêng ở nhiều địa phương của Đức; đồng thời cũng đã tổ chức nhiều triển lãm tranh tại nhiều nước và Việt Nam. Vợ chồng tôi cũng sáng lập ra một hội từ thiện nhằm giúp đỡ trẻ em tàn tật và nhiễm chất độc da cam của Việt Nam và Hội đã thực hiện được một số dự án thành công ở Việt Nam.

Nhờ những đóng góp về văn hóa, là cầu nối văn hóa giữa Việt Nam và Đức, tôi được Đại sứ quán Việt Nam tại Đức cấp Giấy miễn thị thực cho cả gia đình; Tổng lãnh sự quán Việt Nam ở Đức và Ủy ban Nhà nước về NVNONN đã có ghi nhận bằng văn bản những kết quả đóng góp của tôi cho việc quảng bá văn hóa Việt Nam ở nước ngoài và công tác từ thiện tại Việt Nam.

Tôi có một số thắc mắc về nhà đất, xin nhờ Văn phòng Luật sư giúp giải đáp như sau:

Hiện tại tôi có một nhà liền kề tại khu đô thị mới gần Hà Đông – Hà Nội và 02 villa tại khu nghỉ dưỡng ở biển Thanh Hóa. Do trước kia vấn đề sở hữu nhà đối với Việt kiều phức tạp, do vậy tất cả giấy tờ của 03 bất động sản nói trên đều đứng tên con trai tôi (đã có gia đình riêng).

Xin hỏi:

Tôi được phép đứng tên bao nhiêu nhà đất?

Hiện tại các bất động sản này đều chưa có sổ đỏ và thời gian tới sẽ được dần dần làm sổ đỏ. Chính vì vậy, để tránh phiền phức sau này, trước khi làm sổ đỏ chính chủ tôi muốn chuyển hợp đồng mua bán từ tên con trai tôi sang tên tôi để tôi có thể đứng tên ở sổ đỏ. Vậy thủ tục chuyển tên trên hợp đồng mua bán theo diện “cho – tặng” phải làm như thế nào? Có mất lệ phí hay không?

Sổ đỏ sắp tới thực hiện có được đứng tên chung là tên con trai tôi và tên mẹ ruột là tôi không? (Vì tôi nghĩ rằng đứng tên chung với con trai đang làm việc và sinh sống ở Hà Nội sẽ đỡ phiền phức cho tôi với danh nghĩa là Việt kiều?).

Thu nhập của tôi có được từ việc cho thuê nhà đất ở Việt Nam do tôi đứng tên (trực tiếp cho thuê hoặc ủy nhiệm) có bị tính thuế thu nhập không? Nếu có thì cách tính như thế nào?

Trả lời:

I/ Quyền sở hữu nhà của người Việt Nam định cư tại nước ngoài:

Liên quan đến quyền sở hữu nhà của người Việt Nam định cư tại nước ngoài, Điều 1 Luật số 34/2009/QH sửa đổi, bổ sung Điều 126 của Luật Nhà ở và Điều 121 của Luật Đất đai ngày 18/06/2009 của Quốc hội quy định về quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quy định như sau:

“1. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc các đối tượng sau đây được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép cư trú tại Việt Nam từ ba tháng trở lên thì có quyền sở hữu nhà ở để bản thân và các thành viên trong gia đình sinh sống tại Việt Nam:

a) Người có quốc tịch Việt Nam;

b) Người gốc Việt Nam thuộc diện người về đầu tư trực tiếp tại Việt Nam theo pháp luật về đầu tư; người có công đóng góp cho đất nước; nhà khoa học, nhà văn hoá, người có kỹ năng đặc biệt mà cơ quan, tổ chức của Việt Nam có nhu cầu và đang làm việc tại Việt Nam; người có vợ hoặc chồng là công dân Việt Nam sinh sống ở trong nước.

2. Người gốc Việt Nam không thuộc các đối tượng quy định tại điểm b khoản 1 Điều này được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp Giấy miễn thị thực và được phép cư trú tại Việt Nam từ ba tháng trở lên thì có quyền sở hữu một nhà ở riêng lẻ hoặc một căn hộ chung cư tại Việt Nam để bản thân và các thành viên trong gia đình sinh sống tại Việt Nam.”

Trong đó:

- Giấy tờ chứng minh người có quốc tịch Việt Nam là: hộ chiếu Việt Nam còn giá trị sử dụng hoặc các giấy tờ khác có giá trị chứng minh quốc tịch Việt Nam (giấy khai sinh, giấy cho nhập quốc tịch, Giấy cho trở lại quốc tịch) [Khoản 1 Điều 66 Nghị định số 71/2010/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 23 tháng 06 năm 2010 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật nhà ở đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 34 và 188 năm 2013 (sau đây gọi tắt là “Nghị định 71/2010”), Điều 11 Luật Quốc tịch Việt Nam].

- Giấy tờ chứng minh người có gốc Việt Nam là: hộ chiếu nước ngoài kèm theo giấy tờ xác nhận là người gốc Việt Nam do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp để chứng minh có gốc Việt Nam

- “Người có công đóng góp với đất nước, bao gồm: ... người được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương hội, người là nòng cốt các phong trào, tổ chức của kiều bào có quan hệ với trong nước và người có những đóng góp, giúp đỡ tích cực cho các cơ quan đại diện hoặc các hoạt động đối ngoại của Việt Nam ở nước ngoài được Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài hoặc cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài xác nhận” (khoản 2 Điều 66 Nghị định 71/2010”).

Do đó, nếu bạn đã được Tổng lãnh sự quán VN ở Đức và Ủy ban Nhà nước về Người Việt Nam ở nước ngoài đã có ghi nhận bằng văn bản những kết quả đóng góp của bạn cho việc quảng bá văn hóa Việt Nam ở nước ngoài và công tác từ thiện tại Việt Nam; bạn được Đại sứ quán Việt Nam tại Đức cấp Giấy miễn thị thực và căn cứ vào các quy định pháp luật nêu trên thì bạn có quyền sở hữu nhà ở và không bị hạn chế về số lượng nhà ở tại Việt Nam. Tuy nhiên, để hoàn tất việc đứng tên sở hữu nhà ở, bạn cần phải có thêm các tài liệu sau đây:

- Giấy tờ chứng minh bạn thuộc đối tượng người gốc Việt Nam;

- Bạn được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép cư trú tại Việt Nam từ 3 tháng trở lên (việc bạn được cấp Giấy miễn thị thực không có nghĩa là bạn được phép cư trú dài hạn tại Việt Nam. Để được phép cư trú 3 tháng tại Việt Nam, bạn phải làm thủ tục đăng ký tạm trú tại Việt Nam),

Lưu ý: nhà ở nói trên mà bạn được quyền sở hữu phải là nhà ở để bản thân và gia đình sinh sống tại Việt Nam. (Khoản 1 Điều 126 Luật nhà ở đã được sửa đổi bởi Luật số 34/2009/QH sửa đổi, bổ sung Điều 126 của Luật Nhà ở và Điều 121 của Luật Đất đai ngày 18/06/2009 của Quốc hội).

Kính mời độc giả tiếp tục theo dõi các phần giải đáp ở kỳ sau.

(Văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự. ĐC: B23, Khu Biệt thự Trung Hòa – Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội)

Tin cùng chủ đề: Hỏi - Đáp về Việt Nam

Xem toàn bộ ››

(Theo Quê hương)