Bị chửi vì trồng cam, quýt…
Cùng với xã Đắk Gằn (huyện Đắk Mil) thì nhiều năm nay xã Đắk Nia (Thị xã Gia Nghĩa) nổi tiếng là địa phương cung cấp trái cây cho toàn tỉnh Đắk Nông. Tới Đắk Nia, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng trước những đồi cam, quýt bạt ngàn đang vào mùa thu hoạch. Nổi tiếng nhất xứ cam quýt này có lẽ là “vua cam” Trần Thị Yến (thôn Phú Xuân, xã Đắk Nia).
Năm 2008, trong một lần ghé thăm vườn trái cây tỉnh Bến Tre, thấy nông dân miền sông nước làm giàu nhờ trồng cam, quýt nên bà Trần Thị Yến nảy sinh ý tưởng đưa loại trái cây này về với đất Tây Nguyên. Sau khi tự tìm hiểu, học hỏi kỹ thuật canh tác các loại cây ăn trái có múi, bà Yến đề xuất ý tưởng kinh doanh của mình với gia đình.
Nhờ “ép” cam, quýt ra trái vụ mà mỗi năm gia đình bà Yến thu lợi cả tỉ đồng
“Tôi tìm hiểu tài liệu của Trung tâm khuyến nông thì được biết thổ nhưỡng và khí hậu ở xã Đắk Nia này rất thích hợp để trồng cây ăn trái, đặc biệt là cam quýt nên bàn với chồng chặt cà phê đi trồng thử. Song vừa nêu ý kiến thì nhiều người trong gia đình đã gạt phăng, thậm chí vợ chồng tôi còn không nói chuyện với nhau mấy ngày trời”, bà Yến kể lại thời điểm kế hoạch kinh doanh liên tục vấp phải sự phản đối của gia đình.
“Nhưng càng phản đối, bà ấy lại càng quyết tâm thực hiện ý tưởng trồng cây ăn trái nên dần dà gia đình chúng tôi cũng đành chấp nhận thử nghiệm. Thời điểm đó, tôi “giao khoán” cho bà ấy 2 ha cà phê đang độ tuổi kinh doanh để trồng cam, quýt”, ông Phan Duy Lam (chồng bà Yến) cho biết.
Bà Yến chia sẻ thêm, trong 3 năm đầu, cuộc sống của gia đình bà lâm vào cảnh khó khăn, vất vả bởi chi phí đầu tư cho loại cây trồng này tiêu tốn hơn 2 tỷ đồng trong khi cam, quýt chưa được thu. “Khi đó, tôi như ngồi trên đống lửa vì chưa nhìn thấy hiệu quả kinh tế. Mỗi năm trôi qua tôi lại càng sốt ruột vì cây cứ phát triển tươi tốt mà không ra hoa. Phải đến tận năm 2011, vườn cam này mới cho những “quả ngọt” đầu tiên, thu nhập năm đó cũng trên 800 triệu đồng”.
Trên 2ha đất, bà Yến tìm hiểu học hỏi kỹ thuật trồng các loại cây có múi. Cùng với đó, bà tìm gặp các chuyên gia để tham khảo ý kiến về việc trồng loại cây này tại địa phương. Sau khi điều tra thổ nhưỡng phù hợp, bà Yến chẳng ngần ngại vay hơn 2 tỉ đồng đầu tư thực hiện ý tưởng trồng cam.
Đổi đời nhờ cam quýt trái vụ
Đến năm 2011, bà Yến mới thu về những quả ngọt đầu tiên với lợi nhuận hết sức bất ngờ, giá trị thu về lớn hơn so với vườn cà phê trước đó đến 4 lần.
Ngay sau thành công bước đầu, bà Yến biết mình đã chọn đúng đường nên tiếp tục mở mang thêm diện tích. Và lần này bà đã được gia đình hoàn toàn đồng ý đầu tư trồng thêm 5ha cam, quýt nữa.
Tuy đã có những thành công không nhỏ, song bà Yến vẫn muốn sản phẩm của mình có giá trị cao hơn nữa. Nghĩ vậy nên bà đã nghiên cứu cách làm, khiến vườn cây ra quả trái vụ.
Sau một thời gian tìm hiểu, bà Yến nhận ra rằng, cam, quýt chỉ ra hoa khi có mưa nhiều. Thế là bà lóe lên một ý tưởng tìm cách “buộc” vườn cây chịu “khát” trong mưa. Nghĩ là làm, vào mùa mưa, bà Yến mua bạt phủ khắp mặt đất, không cho cây hấp thụ nước. Khi qua mùa mưa, bà lại bơm tưới một lượng nước lớn cho cây. Và thật bất ngờ, chỉ với kỹ thuật đơn giản này, bà Yến đã khiến vườn cây ra hoa kết trái theo ý mình.
Cam, quýt trái vụ của “vua cam Đắk Nia” vẫn bóng đẹp và đảm bảo chất lượng.
Ba năm qua, mỗi năm bà Yến đã thu nhập hàng tỉ đồng nhờ vào vườn cam, quýt. Theo bà Yến, việc ép cây ra quả trái vụ không làm ảnh hưởng đến năng suất nhưng hiệu quả kinh tế thì cao hơn rất nhiều. Riêng trong năm 2017, bà Yến dự kiến sẽ có hơn 100 tấn cam, quýt, thu về chừng 4 tỉ đồng.
Ngoài việc mang lại tiền tỷ cho gia đình, vườn cam, quýt của bà Yến còn tạo công ăn, việc làm thường xuyên và ổn định cho khoảng 20 lao động với mức lương ổn định 4,5 triệu đồng/tháng.
Trao đổi về mô hình trồng cam, quýt trái vụ này, ông Nguyễn Thái Ban, Phó Chủ tịch UBND xã Đắk Nia đánh giá: “Đây là một trong những mô hình tiêu biểu của địa phương trong quá trình thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Việc gia đình bà Yến mạnh dạn đưa giống cây cam, quýt vào trồng trái vụ đã khai thác tốt những tiềm năng, lợi thế của địa phương. Chúng tôi cũng đang nghiên cứu để mở rộng mô hình này, giúp nông dân trên địa bàn học hỏi, phát triển kinh tế”.
Trong khi đó, ông Hồ Gấm, Chủ tịch Hội nông dân tỉnh Đắk Nông cho biết: “Hiện nay toàn tỉnh khoảng 1.000 trang trại, trong đó phần lớn là trồng trọt. Nhiều hộ gia đình đầu tư vốn và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất hoặc mạnh dạn sản xuất theo hướng trái vụ đã đem lại hiệu quả kinh tế cao. Với vai trò hỗ trợ nông dân trong tỉnh, hội sẽ tạo mọi điều kiện để các hộ vay vốn hoặc đưa khoa học vào sản xuất”.
