Chuyên gia: Ngành dệt có thể có bước ngoặt đến từ triển vọng tiêu thụ tại Trung Quốc

Đây là một phần nhận định của VNDirect Research trong bài phân tích mới nhất về ngành dệt may với tựa "Trên đà phục hồi".

Số liệu ước tính từ Bộ Công Thương cho thấy, lũy kế 7 tháng đầu năm 2023, giá trị xuất khẩu toàn ngành dệt may của Việt Nam giảm 16,7% svck, đạt mức 21,5 tỷ USD. Hoạt động xuất khẩu chịu ảnh hưởng từ nhu cầu yếu tại các thị trường lớn, trong bối cảnh chi phí đi vay cao và kinh tế tăng trưởng chậm lại.

Tuy nhiên, dù giá trị xuất khẩu giảm so với cùng kỳ nhưng dữ liệu qua các tháng đã cho thấy sự phục hồi. Cụ thể, giá trị xuất khẩu toàn ngành trong tháng 7/2023 đã tăng 4,1% sv tháng trước, đạt 3,65 tỷ USD (sau khi tăng trưởng tích cực ở mức 13,2% sv tháng trước trong tháng 6).

Doanh nghiệp dệt may làm ăn ra sao?

Theo số liệu tổng hợp, phân tích của VNDirect Research, tổng doanh thu và lợi nhuận ròng của các doanh nghiệp dệt may niêm yết trong nửa đầu năm 2023 lần lượt giảm 17,5% và 73,0% so với cùng kỳ (svck), chủ yếu chịu tác động từ tiêu thụ yếu trong lĩnh vực vải và hàng may mặc và chi phí lãi vay tăng 42,5% svck.

Trong 6 tháng năm 2023, doanh thu của Tập đoàn dệt may Việt Nam (UpCOM: VGT) giảm 15,5% svck và đạt 8.119 tỷ đồng, tuy nhiên lợi nhuận ròng chỉ đạt 62,3 tỷ đồng, giảm mạnh 88,4% svck do (1) chi phí lãi vay tăng 57,1% svck, đạt 189,4 tỷ đồng và (2) công ty gia tăng trích lập dự phòng lên 71,8 tỷ đồng (từ mức 13,3 tỷ đồng của cùng kỳ năm 2022).

Đối mặt với những khó khăn tương tự trong việc doanh số bán hàng sụt giảm và chi phí tài chính tăng cao, CTCP May Sông Hồng (HOSE: MSH) chứng kiến doanh thu giảm 20,4% svck về mức 2.179 tỷ đồng và lợi nhuận ròng giảm 41,1% svck về mức 110,6 tỷ đồng sau 2 quý đầu năm 2023.

Trong khi đó, CTCP dệt May Thành Công (HOSE: TCM) ghi nhận doanh thu 6 tháng năm 2023 đạt 1.591 tỷ đồng (giảm 26,7% svck) và lợi nhuận ròng đạt 56,4 tỷ đồng (giảm 55,9% svck).

Doanh thu lũy kế 6 tháng của CTCP Đầu tư và Thương mại TNG (HNX: TNG) tăng nhẹ 2,8% svck lên 3.334 tỷ đồng nhờ thực hiện các đơn hàng đã ký trong Q4/22, tuy nhiên lợi nhuận ròng của công ty đã sụt giảm 21,3% svck về mức 98,6 tỷ đồng.

Nhờ giảm ghi nhận khoản hàng bán trả lại (giảm 70,4% svck về mức 759,3 triệu đồng trong 6 tháng năm 2023), doanh thu của Tổng CTCP May Việt Tiến (UpCOM: VGG) tăng 6,0% svck lên 4.124 tỷ đồng và lợi nhuận ròng cũng chỉ giảm nhẹ 0,2% svck về mức 76,4 tỷ đồng.

Riêng đối với MSH, doanh nghiệp đã bù đắp lượng đơn hàng sụt giảm từ các khách hàng hiện có bằng việc tìm kiếm và ký kết hợp đồng mới, qua đó ghi nhận doanh thu quý II/2023 đạt 1.542 tỷ đồng – tăng trưởng ấn tượng ở mức 141,9% sv quý trước. Lợi nhuận ròng của công ty trong kỳ đạt 75,9 tỷ đồng, tăng 119,2% sv quý I/2023.

Mặt khác, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp sợi đã cải thiện dần từ trong nửa đầu năm 2023 khi giá nguyên liệu cotton đã giảm đáng kể so với vùng giá trong nửa đầu năm 2022 và nhu cầu từ thị trường Trung Quốc trở lại.

Các doanh nghiệp sản xuất sợi polyester ghi nhận mức tăng trưởng yếu hơn do có nền cao trong 6 tháng năm 2023. Doanh thu và lợi nhuận ròng của Tổng CTCP Phong Phú (UpCOM: PPH) lần lượt giảm 13,0%/34,6% svck về mức 781,2 tỷ đồng và 209,9 tỷ đồng trong 2 quý đầu năm 2023.

Doanh thu của CTCP Sợi Thế Kỷ (HOSE: STK) giảm 40,6% svck về mức 695,2 tỷ đồng, lợi nhuận ròng sụt giảm 73,4% svck (về mức 39,1 tỷ đồng) sau khi chi phí lãi vay tăng mạnh 203,3% svck (lên 8,6 tỷ đồng) trong 6 tháng năm 2023. Tuy nhiên nhu cầu đối với sản phẩm thuộc phân ngành này đã và đang dần phục hồi, trong quý 2 STK đã ghi nhận doanh thu tăng 41,5% sv quý trước (đạt 407,3 tỷ đồng) và lợi nhuận ròng gấp 22 lần sv quý I/2023 (đạt 37,5 tỷ đồng).

Triển vọng 2023-2024: Trên đà hồi phục

VNDirect nhận định, nhu cầu cho các mặt hàng ngành dệt may có xu hướng tăng cao vào quý cuối năm để phục vụ cho các dịp lễ, Tết. Do đó có thể kỳ vọng vào hoạt động xuất khẩu các sản phẩm ở khâu thượng nguồn (xơ sợi) sẽ sôi động hơn kể từ quý II/2023.

Tuy nhiên, lưu ý rằng các doanh nghiệp sản xuất sợi polyester có rủi ro sẽ tiếp tục đối diện với khó khăn trong quý tới khi giá nguyên liệu đầu vào (chip nhựa sản xuất từ dầu thô) tăng trở lại. Các nguyên liệu nhựa thường phản ánh đà tăng theo giá dầu sau 3 đến 4 tháng.

VNDirect cho rằng, ngành dệt có thể có bước ngoặt đến từ triển vọng tiêu thụ tại Trung Quốc. Kim ngạch xuất khẩu xơ sợi sang Trung Quốc của Việt Nam trong 6T2023 giảm 20,7% svck, đạt mức 1,04 tỷ USD. Tuy nhiên, giá trị được ghi nhận trong quý II/2023 đã tăng mạnh 42,1% sv quý trước và đạt 610,7 triệu USD, nhích nhẹ so với con số của cùng kỳ năm 2022 (tại 609,7 triệu USD).

Giá trị nhập khẩu sợi và vải của Trung Quốc đã tạo đáy từ trong quý IV/2022 và tăng 22,3% sv quý trước trong quý II/2023 lên mức 2,9 tỷ USD. Tuy nhiên con số này vẫn thấp hơn 13,6% svck do giá sản phẩm giảm svck.

Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã tiếp tục cắt giảm lãi suất cho vay để thúc đẩy hoạt động sản xuất và tiêu thụ, cũng như giảm lãi suất tiết kiệm để kích thích dòng tiền chảy ngược lại ra tiêu thụ và đầu tư. VNDirect kỳ vọng thị trường Trung Quốc sẽ cho thấy các tín hiệu hồi phục rõ ràng hơn vào quý IV/23- quý I/2024. Các nhà sản xuất sợi với tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc cao như ADS sẽ hưởng lợi lớn từ xu hướng này

Bên cạnh đó nhu cầu cho vải và hàng may mặc tại Mỹ sẽ sớm tăng trở lại, trong khi triển vọng của thị trường EU tiếp tục khó đoán định.

VNDirect kỳ vọng nhu cầu cho các sản phẩm vải và may mặc tại Mỹ sẽ trở lại quỹ đạo tăng trưởng kể từ quý I/2024 nhờ bối cảnh kinh tế vĩ mô trở nên tích cực hơn.

Công cuộc kiểm soát lạm phát của Mỹ đang tiến triển tích cực, với việc chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tại quốc gia này tiếp tục thu hẹp đà tăng và đạt mức 3,0% svck trong tháng 6/2023 – mức tăng thấp nhất kể từ tháng 3/2021.

Bên cạnh đó hi vọng chu kỳ thắt chặt tiền tệ của FED sẽ đảo chiều sau năm 2023, điều này sẽ giúp dần cởi bỏ gánh nặng lên sức tiêu thụ tại các mặt hàng không thiết yếu – trong đó bao gồm quần áo và các sản phẩm khác của ngành dệt may.