Cổ phiếu IDI bị bán sàn, giải mã "cơn lốc I.D.I"

"Hiện tượng cổ phiếu" ngành thủy sản - IDI "mùa thu lịch sử"

Cổ phiếu IDI của Công ty CP Đầu tư và Phát triển Đa Quốc Gia (I.D.I Seafood) là một trong những cái tên đáng chú ý trong thời gian gần đây khi bất ngờ tăng vút với nhiều phiên tăng trần. Chỉ trong 3 tháng trở lại đây, cổ phiếu IDI đã tăng 3,7 lần từ mức 6.700 đồng/cổ phiếu lên đỉnh 25.300 đồng/cổ phiếu, riêng trong tháng 11, thị giá cổ phiếu IDI gấp 2,75 lần.

Tuy nhiên, đóng cửa phiên ngày 30/11, cổ phiếu IDI đã cắm sàn giảm gần 7% về mức 23.550 đồng/cổ phiếu. Điều gì xảy ra với "hiện tượng cổ phiếu" ngành thủy sản này?

IDI Seafood được thành lập năm 2003. Kể từ khi thành lập đến nay, Công ty đã thay đổi vốn điều lệ 10 lần, từ số vốn đăng ký ban đầu là 29 tỷ đồng lên hơn 2.276 tỷ đồng.

Các lĩnh vực kinh doanh chính của Công ty bao gồm: Nuôi trồng và chế biến thủy sản để xuất khẩu, tinh luyện dầu cá nguyên chất;....

IDI được giới thiệu là một trong những công ty đứng đầu Việt Nam về chế biến và xuất khẩu cá tra. Công ty hiện có hơn 400 ha ao nuôi chủ động và hợp tác với nông dân nuôi gia công cho IDI, công ty chủ động sản xuất con giống và tự chủ động thức ăn chăn nuôi.

Bên cạnh đó, nguồn điện Công ty sử dụng là hệ thống điện năng lượng mặt trời tự lắp đặt 2 MW. Do có chuỗi sản xuất khép kín nên giá thành có thể cạnh tranh với bất kỳ công ty nào cùng ngành.

Ngày 30/6/2011, cổ phiếu của Công ty chính thức được niêm yết và giao dịch trên sàn HoSE với mức chào sàn là 18.000 đồng/cổ phiếu. Sau 10 năm lên sàn, IDI trải qua khá nhiều thăng trầm.

Thời điểm tháng 9/2011 - chỉ sau 3 tháng lên sàn, giá IDI đã lập lịch sử với 5 phiên liên tiếp tăng trần, nhưng cũng kể từ sau thời điểm đó, IDI lao dốc, lên xuống rất thất thường. Cụ thể, cuối năm 2011, giá cổ phiếu IDI xuống đáy với 2.060 đồng/cổ phiếu. Trong vòng 6 năm, cổ phiếu IDI hiếm hoi có được những phiên thị trường chấp nhận về mệnh giá.

Đầu năm 2021, giá cổ phiếu IDI lao dốc khi chỉ giao dịch ở mức 5.200 đồng/cổ phiếu.

Giá cổ phiếu ngoài các yếu tố nội tại của doanh nghiệp còn do cung - cầu thị trường, cũng như tác động của chỉ số chung Vn-Index. Tuy nhiên, trong giai đoạn mà IDI sụt giảm thì thị trường chứng khoán Việt Nam lại bùng nổ và ngược lại, khi cả thị trường đang "ngập sắc đỏ" thì IDI liên tiếp tăng trần.

Cụ thể, từ ngày 23/11/2021 đến 26/11/2021 thị trường chứng khoán có một tuần chứng kiến hàng loạt cổ phiếu thuộc nhóm vốn hóa vừa và nhỏ sụt giảm mạnh sau giai đoạn tăng giá nóng kéo dài. Nhiều nhóm đã có nhiều mã giảm kịch sàn, trắng bên mua. Trước đó, trong phiên giao dịch ngày 22/11, không ít nhà đầu tư “khóc ròng” vì có đến gần 200 mã chứng khoán bị nằm sàn, đỏ rực. Trong nhóm này có không ít mã ngành thủy sản.

Nhưng, IDI của mùa thu 2021 lại viết nên một lịch sử mới - đi ngược lại thị trường khi có những tuần liên tục thăng hoa, màu xanh lá và màu tím liên tục phủ sóng trong tất cả các phiên của tháng 11. Và chỉ tính riêng trong 3 tháng trở lại đây, cổ phiếu IDI đã tăng 3,7 lần.

Giải mã cơn lốc I.D.I

Hiện tượng cổ phiếu IDI - cổ phiếu thủy sản hay cổ phiếu bất động sản là câu hỏi dành cho IDI.

Theo dữ liệu của Tổng Cục Hải quan, những năm gần đây IDI luôn nằm trong Top doanh nghiệp xuất khẩu lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, doanh thu xuất khẩu tăng trưởng không đều đặn và có dấu hiệu đi xuống trong 2 năm trở lại đây.

Cụ thể, năm 2017, kim ngạch xuất khẩu của IDI đạt 96,7 triệu USD. Năm 2018, doanh thu tăng vọt lên 126,5 triệu USD tăng 30,8%.

Bước sang năm 2019, doanh thu xuất khẩu giảm nhẹ xuống 118,3 triệu USD nhưng sang năm 2020, doanh thu sụt giảm nghiêm trọng, chỉ đạt 78,1 triệu USD, giảm 34%.

Và 10 tháng 2021, kim ngạch xuất khẩu của IDI đạt 61 triệu USD, sụt giảm nhẹ trong bối cảnh các doanh nghiệp thủy sản hàng đầu ghi nhận tăng trưởng cao.

Xét về tình hình kinh doanh, trong khi doanh thu của IDI tăng trưởng khá ấn tượng, nhưng lợi nhuận đạt được khá "bèo bọt" và cũng giảm mạnh 2 năm trở lại đây.

Cụ thể, năm 2018, doanh thu thuần của IDI Seafood đạt 6.347 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 718 tỷ lần lượt tăng 19% và 99% so với cùng kỳ.  Năm 2019, doanh thu thuần tăng 21,8%, đạt 7.731 tỷ đồng nhưng lợi nhuận trước thuế vỏn vẹn chỉ đạt 353 tỷ đồng, giảm 50,8% so với cùng năm.

Năm 2020, doanh thu thuần đạt 6.366 tỷ đồng giảm 17,6%, lợi nhuận sau thuế đạt 121 tỷ đồng giảm sâu tới 65,7%.

Và mới đây, IDI Seafood công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2021, cụ thể, doanh thu thuần IDI Seafood đạt 1.110 tỷ đồng, giảm 26,7% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, giá vốn hàng bán chiếm tới 91% doanh thu khiến lợi nhuận gộp quý này chỉ còn 99,6 tỷ đồng, giảm 12,5% so với cùng kỳ.

Doanh thu từ hoạt động tài chính đạt 23,6 tỷ đồng, trong khi thì chi phí cho hoạt động này lên tới 62,7 tỷ.

Chi phí bán hàng trong kỳ vọt lên 45 tỷ đồng, tăng 60% so với cùng kỳ, còn chi phí quản lý doanh nghiệp thấp hơn cùng kỳ 25%. Kết thúc quý III, IDI Seafood báo lãi gần 10 tỷ đồng, giảm tới 69% so với cùng kỳ năm 2020.

Theo giải thích, phần chênh lệch giảm này chủ yếu đến từ hoạt động của công ty mẹ có mức giảm lợi nhuận sau thuế gần 48% và công ty con Trisedco (DAT) giảm 84,4% so với cùng kỳ.

Luỹ kế 9 tháng, doanh thu thuần của IDI Seafood đạt 4.311 tỷ đồng giảm 3,1%, lãi sau thuế đạt gần 58 triệu đồng giảm 20,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trên thị trường, I.D.I được nhắc đến là doanh nghiệp thủy sản "sở hữu quỹ đất lớn" với hơn 181 ha tại TP. Cần Thơ và 300 ha tại An Giang.

Tuy nhiên, các văn bản trên Cổng thông tin điện tử tỉnh An Giang cho thấy, đến cuối tháng 7/2021 dự án Khu đô thị mới tại P. Thới Thuận, Q. Thốt Nốt và xã Vĩnh Trinh, huyện Vĩnh Thạnh  TP. Cần Thơ quy mô 181,87 ha do IDI làm chủ đầu tư chỉ mới được phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án. Trước đó, UBND TP Cần Thơ cũng có văn bản đốc thúc IDI khẩn trương đầu tư dự án và thực hiện các nghĩa vụ tài chính.

Năm 2020, IDI đầu tư mạnh hơn 401 tỷ đồng vào Khu đô thị Bình Long, và giá trị đầu tư giữ nguyên cho đến tháng 9/2021.

Báo cáo thường niên cho biết, IDI đầu tư dự án Bình Long, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang với tổng mức đầu tư dự án là 2.000 tỷ đồng ( trong đó có 600 tỷ đồng là vốn tự có, còn 1.400 tỷ đồng là vốn vay các tổ chức tín dụng). Hiện tại, IDI đã chi ra 402 tỷ đồng thực hiện giải phóng mặt bằng với diện tích gần 130ha. Dự kiến trong năm 2021 công ty sẽ tiến hành thực hiện bổ sung đầy đủ thủ tục pháp lý và sẽ khởi công vào đầu năm 2022, cuối năm 2022 sẽ mở bán.