Phiên giao dịch ngày 18/11 ghi nhận sự bứt phá mạnh mẽ của nhóm cổ phiếu thủy sản, nổi bật nhất là các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra.

Trong đó, CTCP Nam Việt (ANV) tăng trần, CTCP Vĩnh Hoàn (VHC), CTCP Đầu tư và Phát triển Đa Quốc Gia (IDI), CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (MPC) lần lượt tăng 3,41%, 4,61% và 1,79%, trở thành điểm sáng giữa bối cảnh VN-Index giằng co quanh tham chiếu và thanh khoản thị trường duy trì ở mức thấp.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh thông tin xuất khẩu thuỷ sản cải thiện trong tháng 10/2025, khiến nhà đầu tư kỳ vọng về một chu kỳ phục hồi mới cho nhóm doanh nghiệp xuất khẩu.

Điểm sáng từ xuất khẩu và kết quả kinh doanh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra tháng 10/2025 đạt 217 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2024, đưa lũy kế 10 tháng lên hơn 1,8 tỷ USD, tương đương mức tăng 9%.

Đây là con số cho thấy sự phục hồi ổn định hơn so với giai đoạn từ quý II đến quý III, khi xuất khẩu còn chịu áp lực từ giá bán và sức cầu chưa đồng đều.

Trung Quốc tiếp tục đóng vai trò là động lực chính, với kim ngạch tăng 19% lên 73 triệu USD trong tháng 10. Nhu cầu từ Brazil cũng có tín hiệu cải thiện, trong khi các thị trường truyền thống như Mỹ và Anh lại chứng kiến sự sụt giảm lần lượt 17% và 33%, phản ánh sự phân hóa rõ rệt theo từng khu vực tiêu thụ.

Bên cạnh đó, các thị trường CPTPP ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 36% trong 10 tháng, chủ yếu nhờ đóng góp từ Nhật Bản, Malaysia và Mexico.

Trong khi đó, EU duy trì mức tăng nhẹ 3%, nhưng vẫn còn nhiều thách thức tại các thị trường như Hà Lan và Đức.

Xu hướng này cho thấy bức tranh xuất khẩu cá tra đang dần dịch chuyển sang các thị trường có điều kiện tiếp cận linh hoạt hơn về kỹ thuật và thuế quan, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào những thị trường truyền thống, nơi biên lợi nhuận cao nhưng rủi ro thương mại vẫn hiện hữu.

Kết quả kinh doanh quý III/2025 của các doanh nghiệp đầu ngành thủy sản cũng phần nào củng cố kỳ vọng phục hồi, dù chưa đồng đều.

CTCP Nam Việt (ANV) báo lãi sau thuế quý III/2025 283 tỷ đồng, gấp 10 lần cùng kỳ năm trước, với biến động giá cổ phiếu trong 1 năm tăng mạnh 72,26% và khối lượng giao dịch duy trì cao.

(Diễn biến thị giá cổ phiếu ANV)

CTCP Vĩnh Hoàn (VHC) ghi nhận lợi nhuận tăng 35% lên 433 tỷ đồng, mặc dù doanh thu chỉ tăng nhẹ 6%; tuy vậy, giá cổ phiếu vẫn thấp hơn 12,25% so với cùng kỳ một năm trước, phản ánh mức nền cao trước đó.

CTCP Minh Phú (MPC) đạt lợi nhuận quý III là 223,1 tỷ đồng, đảo chiều mạnh so với mức lỗ gần 94 tỷ đồng cùng kỳ 2024, trong khi lũy kế 9 tháng đạt 401,7 tỷ đồng.

Đặc biệt, IDI ghi nhận lợi nhuận quý III tăng 113,89%, dù doanh thu giảm và chi phí quản lý tăng, đưa lũy kế 9 tháng lên 87,66 tỷ đồng.

Điểm chung của các doanh nghiệp là lợi nhuận phục hồi nhờ hiệu quả điều chỉnh chi phí, giảm áp lực tài chính và cải thiện hoạt động sản xuất, thay vì tăng trưởng chủ yếu từ giá bán.

Lợi nhuận chưa bật mạnh, dòng tiền vẫn thận trọng

Mặc dù tình hình xuất khẩu và kết quả kinh doanh có nhiều dấu hiệu tích cực, chuyên gia vẫn cảnh báo về sự thận trọng trong việc đánh giá triển vọng dài hạn.

Ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc phân tích khối khách hàng cá nhân tại Yuanta Việt Nam, cho rằng xu hướng lợi nhuận của nhóm thủy sản chưa tạo tín hiệu tích cực rõ ràng, đặc biệt tại các thị trường có biên lợi nhuận cao như Mỹ và châu Âu. Giá bán quốc tế vẫn chưa hồi phục, cầu tiêu dùng chưa mạnh, và tồn kho vẫn là vấn đề đáng lưu ý.

Ông Minh nhấn mạnh, nhóm cổ phiếu thủy sản chỉ có thể hình thành sóng bền vững khi hội tụ hai yếu tố: tăng trưởng doanh thu ổn định và biên lợi nhuận gộp cải thiện.

“Hiện nay, mức cải thiện chủ yếu đến từ thị trường Trung Quốc, nơi giá bán không cao nhưng khả năng tiêu thụ lớn, đồng thời dễ phản ứng với nhu cầu theo mùa”, ông Minh phân tích.

Ngoài ra, chuyên gia chỉ ra một số yếu tố “catalyst” (chất xúc tác) có thể tác động tích cực đến nhóm cổ phiếu thủy sản trong thời gian tới.

Đầu tiên là nhu cầu tiêu dùng dự kiến tăng trong dịp lễ hội cuối năm và quý I/2026.

Thứ hai, triển vọng hồi phục kinh tế toàn cầu theo dự báo của IMF và World Bank có thể hỗ trợ dòng cầu xuất khẩu.

Thứ ba, tiến trình tháo gỡ các rào cản thuế quan, bao gồm các vấn đề liên quan đến POR20 và chính sách thương mại tại Mỹ, cũng sẽ tác động trực tiếp tới biên lợi nhuận.

Cuối cùng, khả năng gỡ thẻ vàng EU là yếu tố quan trọng, bởi đây là điều kiện tiên quyết để duy trì ổn định thị trường xuất khẩu sang khu vực châu Âu.

Từ góc độ chiến lược đầu tư, nhóm cổ phiếu thủy sản được đánh giá phù hợp với các nhà đầu tư khác nhau tùy theo mục tiêu và khung thời gian.

Với nhà đầu tư ngắn hạn, các doanh nghiệp có thị phần lớn tại Trung Quốc như ANV, IDI và ASM được ưu tiên, nhờ khả năng phản ứng nhanh với nhu cầu tiêu thụ và khối lượng xuất khẩu lớn.

Đối với nhà đầu tư trung - dài hạn, nhóm doanh nghiệp tập trung vào thị trường Mỹ và EU, nơi biên lợi nhuận cao hơn như VHC và MPC, được xem là lựa chọn hấp dẫn.

Ngoài ra, các cổ phiếu có định giá thấp, P/E thấp và biên gộp cải thiện sẽ có cơ hội hưởng lợi khi giá bán hồi phục, mở ra triển vọng phục hồi theo chu kỳ.

Nhìn chung, dòng tiền trên thị trường chứng khoán đã bắt đầu quay trở lại nhóm cổ phiếu thủy sản, phản ánh kỳ vọng phục hồi của nhà đầu tư.

Tuy nhiên, diễn biến này vẫn dựa nhiều vào kỳ vọng hơn là dữ liệu lợi nhuận bền vững. Ngành thủy sản Việt Nam hiện đang ở giai đoạn “hồi phục thăm dò”, với triển vọng tích cực nhưng còn phụ thuộc vào diễn biến xuất khẩu, biên lợi nhuận và các yếu tố thương mại quốc tế.

Do đó, chiến lược giải ngân theo dõi từng giai đoạn, kết hợp đánh giá kỹ lưỡng thị trường xuất khẩu cốt lõi và khả năng quản trị rủi ro, được xem là cách tiếp cận thận trọng nhưng hiệu quả, giúp nhà đầu tư vừa khai thác cơ hội vừa kiểm soát rủi ro trong giai đoạn cuối năm và đầu năm mới.

Nhà đầu tư cần thận trọng theo dõi chất lượng tăng trưởng, đặc biệt là tốc độ phục hồi doanh thu, biên lợi nhuận gộp và diễn biến tại các thị trường trọng yếu như Mỹ, EU và CPTPP.

Nhìn rộng hơn, triển vọng tích cực của ngành thủy sản Việt Nam không chỉ dựa trên tăng trưởng xuất khẩu và lợi nhuận doanh nghiệp mà còn phụ thuộc vào khả năng thích ứng với các rào cản thương mại, cải thiện hiệu quả quản trị và tận dụng cơ hội từ các thị trường mới.

Những yếu tố này sẽ quyết định liệu nhịp hưng phấn hiện tại có thể chuyển hóa thành chu kỳ phục hồi thực sự hay chỉ là nhịp tăng ngắn hạn mang tính thời điểm trên thị trường chứng khoán.