Đất khai hoang có được cấp Sổ đỏ không?
Khai hoang đất là một trong những hoạt động được nhà nước khuyến khích trừ những năm 1960 và hiện nay, có rất nhiều vấn đề phát sinh liên quan tới việc sử dụng đất khai hoang, đất khai hoang phục hóa như:
- Những quy định của luật đất đai mới nhất về đất khai hoang có được cấp sổ đỏ không hay cách hợp thức hóa đất khai hoang?
- Chính sách bồi thường, đền bù đất khai hoang bị thu hồi?
- Đất khai hoang có được chuyển nhượng không?
Những vấn đề về quy định đất khai hoang phục hóa có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất khai hoang.
Điều kiện cấp Sổ đỏ
Các trường hợp sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (Sổ đỏ) theo quy định tại Điều 99 Luật Đất đai năm 2013 gồm:
"1. Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho những trường hợp sau đây:
a) Người đang sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại các điều 100, 101 và 102 của Luật này;"
Còn theo quy định tại Điều 101 Luật Đất đai năm 2013:
"Điều 101. Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất
1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này, có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không phải nộp tiền sử dụng đất.
2. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất."
Đất khai hoang có được cấp sổ đỏ không?
Từ nội dung quy định trên nếu đáp ứng được các điều kiện dưới đây thì sẽ được cấp Sổ đỏ. Cụ thể:
- Đất sử dụng ổn định từ trước thời điểm ngày 1/7/2004, chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật về đất đai.
- Có sự xác nhận của UBND xã nơi có đất về việc không vướng vào tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Về điều kiện bồi thường khi thu hồi đất
Tại khoản 1 Điều 74 Luật Đất đai năm 2013 đã quy định về việc bồi thường khi nhà nước thu hồi đất đối với đất khai hoang:
"Điều 74. Nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất
1. Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường.
Khoản 1 Điều 75 Luật Đất đai năm 2013 quy định:
Điều 75. Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng
1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp."
Như vậy, đất chỉ có thể được bồi thường khi đáp ứng được các điều kiện dưới đây:
- Thuộc diện thu hồi để phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
- Đất đang sử dụng không thuộc trường hợp đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm
- Đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mà chưa được cấp.
Lưu ý: Điều kiện cấp Sổ đỏ cho đất khai hoang ở trên là điều kiện chung áp dụng trong cả nước. Còn hạn mức xác định đất ở khi công nhận quyền sử dụng đất thì mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ có quy định riêng.