Đề nghị truy tố cựu Chủ tịch và cựu Tổng giám đốc Cienco 1 vì "bỏ quên" 184 tỷ đồng và 4 khu đất

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ra kết luận và đề nghị truy tố 7 bị can trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, xảy ra tại Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1 - Công ty cổ phần (Cienco 1 - CTCP).

Các bị can bị đề nghị truy tố gồm Cấn Hồng Lai (SN 1955) - cựu Tổng giám đốc Cienco 1; Phạm Dũng (SN 1961) - cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) Cienco 1; Nguyễn Ngọc Tuyển - cựu kiểm toán viên Công ty kiểm toán A&C (nay là Phó tổng giám đốc Công ty Kiểm toán và định giá ASCO) và 4 người khác.

Kết luận điều tra nêu, Cienco 1 ban đầu thuộc Bộ GTVT, đến năm 2013 có chủ trương cổ phần hóa , theo đó, Bộ GTVT đã ra quyết định thành lập Ban chỉ đạo cổ phần hóa do bị can Phạm Dũng, Chủ tịch Cienco 1 làm Trưởng ban; bị can Cấn Hồng Lai, Tổng Giám đốc Cienco 1 làm Phó trưởng Ban thường trực.

Đến tháng 6/2014, Cienco 1 được cổ phần hóa thành công với đăng ký kinh doanh mới thể hiện vốn điều lệ doanh nghiệp này là 700 tỷ đồng, gồm 35% của Nhà nước. Tuy nhiên, đến cuối năm, Bộ Giao thông Vận tải thoái toàn bộ vốn tại Cienco 1.

Cơ quan CSĐT xác định, quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nói trên, các bị can trong vụ án và một số người, đơn vị liên quan có sai phạm gây thất thoát hàng trăm tỷ đồng.

Thứ nhất, nhóm Cấn Hồng Lai đã xóa khoản nợ phải thu 184 tỷ đồng sai quy định. Theo điều tra, từ năm 2010 - 2012, Cienco 1 đã trích lập dự phòng với những khoản thu khó đòi của 50 công ty với số tiền 306 tỷ đồng.

Năm 2013, để xử lý các vấn đề khi cổ phần hóa, nhóm bị can Lai xác định 50 công ty trên nợ Cienco 1 tổng số 364 tỷ đồng. Họ cho rằng có 184 tỷ đồng là “khó đòi” nên quyết định xóa dù đây là tài sản công. Sau khi cổ phần, công ty Cienco 1 “mới” đã đòi được 65 tỷ đồng trong số này nhưng không bàn giao cho Nhà nước.

Cũng theo kết luận điều tra, khoản tiền 184 tỷ nói trên phải được tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa. Lý do, theo quy định của Bộ Tài chính và Nghị định 59/2011, Cienco 1 phải bàn giao “các khoản nợ phải thu đã xử lý xóa nợ” cho Công ty Mua bán nợ Việt Nam.

Tuy nhiên, bị can Lai và cấp dưới khi bàn giao đã “bỏ quên” 184 tỷ đồng. Khai với cơ quan chức năng, bị can Lai thừa nhận việc Cienco 1 không bàn giao khoản nợ khó đòi 184 tỷ đồng cho Nhà nước là sai quy định. Ông ta làm vậy với động cơ: “Làm đẹp sổ sách kế toán, thuận tiện việc chào bán cổ phần phục vụ cổ phần hóa”.

Sai phạm thứ 2 được kết luận điều tra nêu là việc Cienco 1 khi cổ phần hóa tiếp tục “bỏ quên” giá trị quyền sử dụng 4 khu đất vào giá trị doanh nghiệp. Số tài sản này gồm 422m2 tại số 135 Nguyễn Văn Đậu, TP. HCM; 916m2 tại TP. Tân An, Long An; 16.706m2 tại Châu Thành, Tiền Giang và 852m2 tại TP. Pleiku, Gia Lai.

Theo quy định của Chính phủ, khi doanh nghiệp cổ phần hóa, UBND cấp tỉnh sẽ có ý kiến chính thức để làm căn cứ xác định giá trị đất. Tuy nhiên, nhóm lãnh đạo Cienco 1 và các bị can thuộc Công ty A&C đã xác định 4 khu đất trên là “tài sản cố định vô hình” với tổng giá trị 12,6 tỷ đồng.

Ngược lại, Hội đồng định giá tài sản tố tụng hình sự tại 4 tỉnh thành nói trên xác định năm 2013, tổng giá trị 4 khu đất của Cienco 1 là hơn 67,4 tỷ đồng. Do vậy, hành vi của các bị can đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 54,7 tỷ đồng (67,4 tỷ trừ 12,6 tỷ “tài sản cố định vô hình”).

Các bị can Phạm Dũng và Cấn Hồng Lai chịu trách nhiệm trong việc gây thất thoát này, theo kết luận điều tra. Ngoài ra, hậu quả việc chuyển 4 khu đất từ doanh nghiệp Nhà nước sang cổ phần còn có trách nhiệm của Bộ GTVT và UBND các tỉnh Gia Lai, Long An, Tiền Giang, TP HCM.

Cơ quan điều tra Bộ Công an đã tách 4 vụ việc liên quan 4 khu đất, chuyển cho cơ quan điều tra Công an 4 tỉnh thành nói trên để điều tra, xử lý theo thẩm quyền, kết luận điều tra thể hiện.