First News - Trí Việt khởi kiện Lazada: Loạt đầu sách bị gỡ bỏ

Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt chính thức khởi kiện Lazada (thuộc Công ty Recess – Tập đoàn Alibaba) vì cho rằng doanh nghiệp này tiếp tay tiêu thụ hàng giả, sách giả.

Liên quan đến vụ việc, ông Nguyễn Văn Phước, Giám đốc Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News) cho biết, First News – Trí Việt và tất cả các NXB Việt Nam khẳng định việc sản xuất, in ấn và tiêu thụ sách giả không chỉ vi phạm Luật Bản quyền, Công ước Berne, Luật Xuất bản Việt Nam mà còn vi phạm quy định của Luật hình sự về tội sản xuất, tiêu thụ hàng giả - được quy định cụ thể tại Điều 192 Bộ luật Hình sự năm 2015 được Quốc hội khóa XIII ban hành vào ngày 27/11/2015.

"First News - Trí Việt đã chính thức nộp đơn khởi kiện Lazada lên Tòa án Nhân dân Quận 1, TP. HCM. Tiếp theo sự kiên định này, First News – Trí Việt và TriLaw đang chuẩn bị hồ sơ, chứng cứ, tài liệu cần thiết để tố cáo hành vi tiếp tay tiêu thụ, sản xuất sách giả - hàng giả theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành", ông Phước cho hay.

Hàng nhái, hàng giả là nguyên nhân giết chết ngành sản xuất

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, sáng 9/9, với một số đầu sách của Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt như "Muôn Kiếp Nhân Sinh", "Đắc nhân tâm", "Quẳng gánh lo đi và vui sống", bộ 16 cuốn "Hạt giống tâm hồn", "Đi tìm lẽ sống"… đã đều bị gỡ bỏ trên Lazada.

Theo đó, khi lần lượt tìm kiếm những đầu sách này trên thanh tìm kiếm của Lazada đều xuất hiện dòng chữ, sản phẩm không hề tồn tại. Trong khi đó, tại một số kênh thương mại điện tử khác như shopee, tiki.. vẫn được bày bán bình thường.

Trao đổi với Dân Việt về thông tin này, luật sư La Văn Thái (đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, trong trường hợp này, Lazada là một kênh thương mại điện tử kết nối giữa người bán và người mua. Trách nhiệm của Lazada phải đảm bảo thông tin, chất lượng, tính pháp lý tất cả sản phẩm được chào bán trên nền tảng ứng dụng của mình. Kiểm tra hàng hóa hợp lệ, hợp pháp theo quy định của pháp luật của nơi sở tại.

Theo luật sư La Văn Thái, Lazada phải kiểm soát được sản phẩm được chào bán đảm báo giấy tờ để tạo nên môi trường kinh doanh lành mạnh. Tuy nhiên, việc để sách lậu, sách giả bán tràn lan trên kênh thương mại điện tử này trong thời gian qua chính Lazada đang tiếp tay cho bạn buôn bán hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng. 

Ngoài việc hàng nhái hàng giả, đây cũng là hành vi xâm phạm sở hữu trí tuệ. Ở Việt Nam, câu chuyện này đang rất phổ biến, chưa được kiểm soát chặt chẽ, có nguy cơ phá hỏng một nền kinh tế đang phát triển.

"Bởi vì, cạnh tranh không công bằng. Khi một bên đầu tư trí tuệ, nguồn lực sản xuất ra sản phẩm chất lượng thì họ phải niêm yết giá bán phù hợp để thu lời. Nhưng lại bị một bộ phận "nhái" theo, bán giá rẻ bằng 1/2, 1/3 để cạnh tranh thì làm sao doanh nghiệp làm ăn chân chính cạnh tranh nổi. Nó chính là nguyên nhân giết chết ngành sản xuất, giết chết nền kinh tế", ông Thái nhấn mạnh.

Luật sư Thái nhìn nhận, để xảy ra sự việc đó, trách nhiệm trước hết thuộc về nhà nước, cơ quan chức năng có liên quan nhưng không giám sát được sự việc, không đảm bảo được môi trường kinh doanh lành mạnh cho người dân.

Bên cạnh đó, chế tài xử lý vi phạm các sự việc liên quan đang còn nương nhẹ, chưa có tính răn đe. Phần lớn, vẫn chỉ dừng lại ở khung vi phạt hành chính. Trong khi đó, lợi nhuận đưa lại từ việc bán hàng nhái, hàng giả là vô cùng to lớn.

"Từ sự việc này, cần xem lại pháp chế. Đối với hàng nhái hàng giả, không chỉ là riêng sách, vở, mà còn nhiều mặt hàng khác nữa phải hình sự hóa trách nhiệm lên, xử lý thật mạnh tay để môi trường kinh doanh không bị bóp méo. Khi anh đầu tư 5 năm, 10 năm mới ra được sản phẩm, nhưng lại bị làm giả trong 5, 10 ngày thì ai còn dám sáng tạo, dám đầu tư thêm", ông Thái nêu quan điểm.

Trước đó, chiều ngày 8/9, Facebook cá nhân của ông Nguyễn Văn Phước, Công ty TNHH Văn Hóa Sáng Tạo First News - Trí Việt đã đăng tải thông tin Công ty này chính thức khởi kiện sàn thương mại điện tử (TMĐT) Lazada (thuộc Công ty Recess – Tập đoàn Alibaba) vì cho rằng doanh nghiệp này đã có "hành vi tiếp tay tiêu thụ hàng giả, sách giả, đánh lừa bạn đọc, vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam".

Ông Phước cho hay, sau hơn 2 năm phát hiện các sàn thương mại điện tử ở Việt Nam trực tiếp, gián tiếp tiếp tay tiêu thụ sách giả số lượng lớn của các Nhà Xuất Bản ở Việt Nam và của First News – Trí Việt, công ty này đã nhiều lần cảnh cáo.

Đặc biệt đã có 2 lần họp báo để cảnh báo trực tiếp ở TP. HCM vào ngày 18/6/2019 và ngày ở Hà Nội vào ngày 20/6/2019. Tuy nhiên, Lazada vẫn "phớt lờ, bất chấp" và từ đó đến nay vẫn không hề kiểm soát các sàn liên tục bán sách giả.

Đỉnh điểm để Công ty First News nộp đơn kiện Lazada vì gần đây, Lazada tiếp tục bán rất nhiều sách giả "Muôn kiếp nhân sinh" và hơn 600 đầu sách của Công ty First News. Theo ước tính, vì việc này mà Công ty First News bị thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng. Công ty First News với sự trợ giúp của Công ty Luật TriLaw đã quyết định khởi kiện sàn thương mại điện tử Lazada sau khi thu thập đầy đủ bằng chứng.

"Chúng tôi tìm hiểu và biết được kênh thương mại điện tử Lazada được điều hành bởi Công ty Recess thuộc Tập đoàn Alibaba (Trung Quốc). Họ tiếp tay tiêu thụ số lượng lớn sách giả được làm theo kiểu ăn cắp bản quyền ấn phẩm của chúng tôi", ông Phước nhấn mạnh.