G7 nhất trí kế hoạch cạnh tranh với Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc

Việc Trung Quốc bành trướng tầm ảnh hưởng ở các nước đang phát triển trên khắp khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và châu Phi thông qua sáng kiến Vành đai và Con đường do Bắc Kinh khởi xướng đã khiến các nhà lãnh đạo phương Tây quan ngại.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 diễn ra ở Cornwall, Vương quốc Anh mới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa ra sáng kiến về khởi động quan hệ đối tác “Xây dựng thế giới tốt đẹp hơn”, gọi tắt là B3W như một nỗ lực đối trọng với Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc.

Theo tuyên bố mới nhất của Nhà Trắng, trong ngày thứ hai của Hội nghị thượng đỉnh G7 hôm 12/6, các nhà lãnh đạo G7 đã thảo luận về vấn đề cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc, đồng thời nhất trí về sáng kiến B3W. Sáng kiến này được gọi là “mối quan hệ đối tác cơ sở hạ tầng theo định hướng giá trị, tiêu chuẩn cao và minh bạch do các nền dân chủ lớn dẫn đầu”.

Trước đó, các trợ lý của chính quyền Biden nhấn mạnh rằng dự án cơ sở hạ tầng B3W không phải nhằm mục đích buộc các quốc gia lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc. “Đây là vấn đề về một tầm nhìn và cách tiếp cận thay thế… Những gì chúng tôi đang thúc đẩy là một chương trình nghị sự tích cực, tự tin, tập trung vào việc tập hợp các quốc gia khác chia sẻ giá trị chung về những vấn đề nhất quán”.

Năm 2013, Thủ tướng Trung Quốc Tập Cận Bình đã công bố sáng kiến Vành đai và Con đường mà Viện Doanh nghiệp Mỹ cho hay hiện đã có ít nhất 100 quốc gia thành viên tham dự, với hàng loạt dự án trị giá hàng chục tỷ USD. 

Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc nhằm phát triển các tuyến đường bộ và đường biển nối Đông Á và phần còn lại của thế giới. Bắc Kinh đã thúc đẩy sáng kiến này suốt gần một thập kỷ, mặc dù nó nhận về nhiều chí trích từ phương Tây. Trong khi Washington nhiều lần cáo buộc đây là chiến lược nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng trên toàn cầu của Bắc Kinh đồng thời gieo rắc bẫy nợ cho các quốc gia nghèo, thì chính phủ Trung Quốc khẳng định sáng kiến đa phương này nhằm mục tiêu thúc đẩy đầu tư cơ sở hạ tầng khu vực.

Trong một cuộc họp báo trước giờ công bố, một quan chức cấp cao trong chính quyền Biden nhấn mạnh: “Mỹ và nhiều đối tác, đồng minh của Mỹ trên thế giới từ lâu đã hoài nghi về sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc” do hàng loạt cáo buộc về sự “thiếu minh bạch, đi ngược lại các giá trị môi trường và tiêu chuẩn lao động, cách tiếp cận gây bất lợi cho các quốc gia khác”.

"Cho đến nay, chúng tôi chưa đưa ra một giải pháp thay thế tích cực nào (cho sáng kiến Vành đai và Con đường BRI của Trung Quốc) mà qua đó phản ánh các giá trị, tiêu chuẩn và cách thức kinh doanh của chúng tôi". Theo đó, sáng kiến Xây dựng thế giới tốt đẹp hơn "sẽ không chỉ là một giải pháp thay thế cho BRI, mà chúng tôi tin rằng nó sẽ hạ gục BRI như một sự lựa chọn chất lượng hơn”.

Sáng kiến này nhằm mục đích hình thành nguồn đầu tư từ các tổ chức tài chính của nhóm G7 trước khi huy động tài trợ từ khu vực tư nhân, tập trung vào việc tài trợ cho các lĩnh vực trọng tâm bao gồm khí hậu, y tế, an ninh sức khỏe, công nghệ kỹ thuật số, công bằng và bình đẳng giới.

Vương quốc Anh nhấn mạnh mục tiêu môi trường trong sáng kiến nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi toàn cầu sang phát triển bền vững bằng cách cung cấp các nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng chất lượng và nhanh chóng, thúc đẩy nền kinh tế xanh ở các nước đang phát triển. 

"Là các quốc gia dân chủ, chúng tôi có trách nhiệm giúp các nước đang phát triển thu về những lợi ích của tăng trưởng sạch thông qua một hệ thống đầu tư công bằng và minh bạch. G7 đang đứng trước cơ hội chưa từng có để thúc đẩy một cuộc Cách mạng công nghiệp xanh toàn cầu, với tiềm năng thay đổi cách chúng ta sống” - Thủ tướng Anh Boris Johnson nhấn mạnh.