Gần triệu một cân nấm mối, không có mà mua

Tuyệt kỹ săn nấm mối mùa mưa

Nấm mối là loại nấm hiếm chỉ mọc trong tự nhiên chứ không được trồng phổ biến như nhiều loại nấm thông thường khác. Nấm xuất hiện vào đầu mùa mưa, trong khoảng thời gian ngắn ngủi  từ độ tháng 4 đến tháng 6 hằng năm.

Anh Nguyễn Văn Tuấn (TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) cho biết năm nào anh cũng canh chừng đến mùa mưa để vào rẫy đi đào nấm mối.

Anh Tuấn làm công nhân, có nhà gần trung tâm thành phố nhưng vẫn mua thêm 5 sào rẫy trồng cà phê để tăng thêm thu nhập.

Bình thường, vài tuần anh mới vào thăm rẫy một lần. Nhưng thời điểm tháng 6 này, ngày nào anh cũng tranh thủ vào rẫy từ lúc tờ mờ sáng để tìm nấm mối. Vì nấm chỉ có độ tháng rưỡi, hai tháng là hết nên anh phải tranh thủ kẻo hết mùa lại tiếc ngẩn ngơ.

“Nấm mối ngon nhất, bổ nhất khi vừa trồi lên khỏi mặt đất, vẫn còn ở dạng búp chứ chưa nở bung ra. Loại nấm này thường mọc vào lúc rạng sáng nên thời điểm tốt nhất để săn nấm mối là khoảng 4 – 5 giờ sáng” – anh Tuấn tiết lộ.

Theo anh Tuấn, tìm nấm mối cần phải có kinh nghiệm và cũng phải có “duyên”. Có người đi cả ngày chẳng tìm được tổ nấm mối nào, trong khi những người khác có thể kiếm được cả rổ.

Việc phân biệt nấm mối cũng không đơn giản, người có kinh nghiệm đôi khi cũng còn lấy nhầm nấm độc. Chính bản thân anh cũng từng tưởng nhầm nấm độc là nấm mối nên lấy về ăn khiến cả nhà bị ngộ độc suýt chết.

“Sau lần ấy, tôi cứ nghĩ sẽ chẳng bao giờ đi đào nấm mối về ăn nữa vì sợ lấy nhầm nấm độc. Nhưng cả nhà ai cũng thèm nên tôi lại tiếp tục công việc yêu thích này. Từ đó đến giờ cũng không lấy nhầm thêm lần nào nữa” – anh Tuấn chia sẻ.

Theo kinh nghiệm của anh Tuấn, nấm mối có thân màu trắng, mặt trong mũ nấm màu trắng, mặt ngoài màu xám và có độ trơn nhất định. Gốc nấm hơi ngả vàng.

Nếu dựa vào quan sát hình dáng, màu sắc bên ngoài mà chưa chắc chắn đó có phải nấm mối hay không thì chỉ cần đào xung quanh. Đào thấy có mối đất sinh sống bên dưới thì đích thị đó là nấm mối.

Có tiền chưa chắc mua được

Nấm mối mọc ở những nơi có mối đất làm tổ. Loại mối này làm tổ dưới mặt đất, nơi gò cao. Khi trời mưa nhiều, mối tiết ra một loại “nước dãi” xung quanh tổ. Gặp trời nắng, nấm từ những nơi này sẽ mọc lên thành từng đám lớn, nhỏ khác nhau có khi dài tới cả mét.

Vì chỉ có trong tự nhiên nên nấm mối đảm bảo sạch, có vị ngọt, ngon đặc biệt, hầu hết những ai đã từng thưởng thức đều lấy làm yêu thích. Không chỉ ngon, nấm mối còn chứa  nhiều can xi, phốt pho, sắt, protein và các chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe.

Vừa thơm ngon, bổ dưỡng lại hiếm nên nấm mối luôn có giá thành cao. Ngoài ra, vì nấm mối càng ngày càng ít trong tự nhiên nên giá mỗi năm một khác. Những năm trước, mỗi kilogam nấm có giá trung bình khoảng 500.000 - 600.000 đồng nhưng hiện nay đã lên tới 700.000 – 900.000/kg tùy loại.

Đắt đỏ là vậy nhưng số lượng nấm khá ít nên không phải cứ có tiền là mua được. Bà Nguyễn Thị Chi (TP Buôn Ma Thuộc, Đắk Lắk) cho biết mọi năm, cứ đến tầm này, bà lại hẹn mối quen nếu có nấm mối thì để cho một ít về ăn.

Tuy nhiên, từ đầu mùa đến giờ, nấm ít, giá lại cao nên bà chưa mua được. “Càng ngày, nấm mối càng có vẻ khan hiếm hơn. Một phần do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phổ biến ở nhiều nơi khiến mối không thể sinh sống. Không có tổ mối thì cũng đồng nghĩa với việc không có nấm mối” – bà Chi giải thích.

Do số lượng ít nên nhiều nông dân có đào được nấm mối cũng giữ lại để nhà ăn chứ không mang bán như trước đây. Nguồn cung ít trong khi nhu cầu thì trường ngày càng nhiều nên giá thành cao cũng là điều dễ hiểu.

Là một người sành ăn và đặc biệt mê nấm mối, bà Chi cho biết trên thị trường cũng có vài ba loại nấm mối khác nhau. Ngoài loại nấm mối mọc trên đất đỏ bazan ở các tỉnh Tây Nguyên thì còn có nấm mối mọc trên đất phèn và đất cát ở các tỉnh Nam Bộ…

Tuy nhiên, nấm mối ở Tây Nguyên được cho là đứng đấu bảng cả về hương vị và giá trị dinh dưỡng. Trong ba loại nấm mối kể trên thì loại mọc trên đất cát có lẽ là kém ngon và rẻ hơn cả.