Ireland - thiên đường thuế ở châu Âu - muốn đạt thỏa hiệp về mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu

Ireland từ lâu đã nổi tiếng với mức thuế doanh nghiệp rất thấp, chỉ 12,5% trong nỗ lực thu hút doanh nghiệp nước ngoài. Nhưng một thỏa thuận thuế doanh nghiệp toàn cầu tối thiểu 15% mà nhóm 7 nền kinh tế tiên tiến G7 vừa thông qua gần đây có thể làm thay đổi điều đó.

Trước đó, Bộ Tài chính Mỹ đã đi đầu trong việc thuyết phục các quốc gia áp dụng mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu. Bộ đã công bố mức thuế mục tiêu 15% sau hàng loạt cuộc đàm phán sớm với các quan chức nước ngoài trong nhiều tuần qua.

Ông Daleep Singh, phó cố vấn an ninh quốc gia kiêm phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia trả lời tờ CNBC rằng nỗ lực thuyết phục các đồng minh áp dụng mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu được thúc đẩy bởi cả hai yếu tố: kinh tế và an ninh quốc gia. “Đó không chỉ là vấn đề thuế. Trọng tâm ở đây là làm thế nào để các chính phủ tài trợ cho những sáng kiến mà chúng ta cho là trọng tâm trong công cuộc đổi mới đất nước”.

Đối với chính quyền Biden, kế hoạch thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu thể hiện một bước đi mới hướng tới mục tiêu đảm bảo công bằng cho tầng lớp trung lưu. Thông qua chiến lược này, ông Biden tham vọng rằng quá trình toàn cầu hóa và hoạt động thương mại mang lại lợi ích cho những người lao động Mỹ đang làm việc chứ không chỉ cho các tỷ phú hay các tập đoàn đa quốc gia.

Đối với phần còn lại của thế giới, kế hoạch thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu nhằm chấm dứt cuộc đua giảm thuế khiến hàng loạt nước cắt giảm thuế doanh nghiệp nhằm thu hút vốn đầu tư nước ngoài từ các tập đoàn đa quốc gia.

Nếu được chấp thuận rộng rãi, thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu sẽ chấm dứt việc các tập đoàn toàn cầu tìm kiếm những khu vực có thuế doanh nghiệp thấp như Ireland và Quần đảo Virgin thuộc Anh để đặt trụ sở chính mặc dù hoạt động, đối tác và toàn bộ đầu não điều hành nằm ở nơi khác.

Bộ trưởng Tài chính Paschal Donohoe của Ireland cho hay: “Những gì chúng tôi sắp làm là tham gia vào các cuộc thảo luận của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế OECD một cách tích cực trong những tháng tới. Và tôi kỳ vọng có thể đạt được một thỏa thuận thừa nhận khả năng cạnh tranh thuế hợp pháp với các nền kinh tế vừa và nhỏ”

Phát biểu vào tháng 4,ông Paschal Donohoe từng cho rằng  các quốc gia nhỏ hơn nên được phép áp dụng mức thuế doanh nghiệp thấp hơn để đạt được lợi thế thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, do họ không có năng lực cạnh tranh về quy mô so với các nền kinh tế lớn hơn.

Kế hoạch thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu 15% của G7 hiện đang được thảo luận tại OECD và dự kiến cũng sẽ được đưa ra tại Hội nghị thượng đỉnh G20 sắp tới. 

“Chúng tôi vẫn còn thời gian trước khi thỏa thuận cuối cùng được đưa ra. Rất khó để dự báo thỏa thuận cuối sẽ như thế nào. Nhưng tôi tin rằng việc tìm ra một sự thỏa hiệp sẽ mang đến lợi ích cho tất cả” - ông Donohoe nói thêm.

Các dự luật thuế đang trở nên đặc biệt quan trọng sau đại dịch, khi nhiều quốc gia cần thêm nguồn thu ngân sách mạnh hơn để trang trải các khoản nợ phát sinh trong cuộc khủng hoảng đại dịch kéo dài hơn một năm qua. Một thỏa thuận toàn cầu trong lĩnh vực này rõ ràng sẽ là tin tốt cho các quốc gia vốn đang ghi nhận thâm hụt ngân sách kỷ lục, trong nỗ lực tăng thu ngân sách để xây dựng lại nền kinh tế sau cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19.