Không vay tiền nhưng vẫn mắc nợ: Ngân hàng Nhà nước nói gì?

Chiều 2/10, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú đã trả lời báo chí về quan điểm của NHNN về kẽ hở trong định danh của người sử dụng dịch vụ thanh toán cũng như giải pháp của NHNN để tránh tình trạng một số đối tượng xấu lợi dụng trung gian thanh toán nhằm lừa đảo.

Cụ thể, trước phản ánh tình trạng gần đây nhiều khách hàng không vay tiền nhưng vẫn mắc nợ ngân hàng, Phó Thống đốc thừa nhận, thời gian qua đã xảy ra nhiều vụ việc liên quan tới các tổ chức chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. 

"Việc khách hàng không vay nhưng vẫn mắc nợ chắc chắn là bị lừa đảo, hoặc lợi dụng sơ hở của ngân hàng thương mại để lừa đảo. Những trường hợp như vậy khi phát hiện, các ngân hàng thương mại có trách nhiệm xử lý cũng như các cơ quan chức năng sẽ vào cuộc để xác minh vi phạm", ông Tú cho biết.

Hiện nay cả nước có 37 tổ chức không phải ngân hàng tham gia cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, trong đó có 33 tổ chức là ví điện tử. Đối với các tổ chức này, để đảm bảo bảo mật, an ninh trong thanh toán thì Nghị định 101/2012/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt đã xác định rất rõ các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phải có trách nhiệm giữ bí mật thông tin khách hàng theo quy định của pháp luật

Liên quan đến vấn đề định danh người sử dụng các dịch vụ trung gian thanh toán, đặc biệt là giải pháp để các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán đảm bảo an toàn, bảo mật, Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định NHNN đang tích cực hoàn thiện khung pháp lý để đáp ứng các yêu cầu này. Việc đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật trong thanh toán không dùng tiền mặt là vấn đề mà NHNN hết sức quan tâm.

Đồng thời, các tổ chức này cũng phải tuân thủ nguyên tắc quản lý rủi ro trong hoạt động ngân hàng điện tử, thực hiện các yêu cầu đảm bảo an toàn cũng như bảo mật hệ thống công nghệ thông tin về an toàn bảo mật trong cung cấp dịch vụ ngân hàng trên internet.

Để xác định cũng như tạo điều kiện cho vấn đề định danh của khách hàng sử dụng dịch vụ trung gian thanh toán hay dịch vụ thẻ, NHNN đã và đang nghiên cứu để xây dựng và lấy ý kiến các bộ, ngành về Thông tư mới thay thế Thông tư 23/2014/TT-NHNN hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. Dự kiến Thông tư này sẽ sớm được ban hành trong tháng 10/2020.

"Trong dự thảo này chúng tôi sẽ kết hợp với cơ quan công an để sử dụng các thông tin được lưu trữ trong dữ liệu công dân; và quan trọng nhất là trao quyền và trách nhiệm cho các TCTD, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán xác định và đảm bảo các giải pháp về mặt công nghệ, để đảm bảo an toàn trong việc định danh người tham gia sử dụng dịch vụ", Phó Thống đốc chia sẻ.

Các văn bản pháp lý khác có liên quan như Thông tư 39 năm 2014, Thông tư 18 năm 2018; Thông tư 35 năm 2016 của NHNN ban hành cũng đã quy định rất rõ trách nhiệm của các đơn vị trung gian thanh toán cung ứng các dịch vụ thanh toán.

Cùng với các bộ ngành có liên quan trong đó có Bộ Thông tin và Truyền thông, NHNN đã và đang rà soát và xây dựng lại hành lang pháp lý chặt chẽ và an toàn nhất cho hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán.

"Đối với các tổ chức tín dụng, chúng tôi cũng đã nhiều lần đưa ra cảnh báo cũng như chỉ ra những hình thức có thể dễ bị lợi dụng để cảnh báo các đơn vị này. Trong thời gian qua, mặc dù có rất nhiều tổ chức không phải là ngân hàng tham cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, nhưng cùng các tổ chức kết nối, họ đã có sự phối hợp rất tích cực. Mặc dù vậy, hành lang pháp lý hiện nay vẫn cần tiếp tục phải được hoàn thiện", ông Tú nhấn mạnh.