Lợn hơi giảm giá sốc, thịt lợn vẫn đắt “vô lý”, chuyên gia "giải mã" lý do và hiến kế

Giá lợn hơi "lặng sóng", bán lẻ thịt lợn vẫn đắt đỏ

Giá lợn hơi hôm nay (2/8) tiếp tục "lặng sóng", dao động quanh mức từ 52.000 đồng - 56.000 đồng/kg. Tuy nhiên, giá bán lẻ thịt lợn trên thị trường vẫn duy trì mức cao, thậm chí đắt nhất là loại thịt sụn có giá 299.900 đồng/kg.

Theo khảo sát, giá lợn hơi những ngày cuối thàng 7 tại khu vực miền Bắc dao động từ 54.000 – 56.000 đồng/kg. 

Cụ thể, tại tỉnh Yên Bái, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Thái Nguyên, Nam Định giá lợn hơi đồng loạt giảm 100.000 đồng/kg xuống 55.000 đồng/kg. Các địa phương còn lại không thay đổi. Tại tỉnh Thái Bình giá lợn hơi đang ở mức cao nhất toàn miền 56.000 đồng/kg.

Tại Hà Nội, giá thịt lợn hơi đang được giao dịch ở mức 55.000 đồng/kg. 

So với thời điểm trước khi thành phố Hà Nội bùng dịch đợt mới hồi cuối tháng 4, giá lợn hơi đã giảm hơn 20.000 đồng/kg.

Tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên, giá cũng đang giao dịch ở mức 54.000 – 56.000 đồng/kg. 

Trong khi đó, tại khu vực miền Nam, giá lợn hơi đang giao dịch ở ngưỡng 52.000 – 54.000 đồng/kg, đây cũng là khu vực thấp nhất so với cả nước.

Điều đáng nói, tuy giá lợn hơi liên tục giảm và đang ở mức đáy, song giá thịt lợn thành phẩm tại các chuỗi siêu thị, chợ truyền thống vẫn duy trì ở mức cao. 

Cụ thể tại chuỗi siêu thị Big C và Vinmart, giá thịt ba rọi Meat Deli đang được bày bán với giá 199.900 đồng/kg, thịt đùi và thịt thăn đang được bán với mức giá 159.900 đồng/kg và 189.900 đồng/kg. Đắt nhất là loại thịt sụn có giá 299.900 đồng/kg.

So với thời điểm cuối tháng 4, giá thịt heo tại các chuỗi siêu thị này hầu như không có biến động về giá. Thậm chí các loại thịt như ba rọi, thịt đùi đã tăng từ 9.000 – 15.000 đồng/kg.

Tại các khu chợ truyền thống, giá thịt lợn đang được giao dịch tại mức từ 140.000 – 165.000 đồng/kg. Đơn cử tại khu chợ Triều Khúc (Thanh Trì, Hà Nội) thịt lợn ba chỉ đang được bày bán với giá 150.000 đồng/kg, thịt nạc vai và nạc mông giá 140.000 đồng/kg, đắt nhất là thịt sườn giá 160.000 đồng/kg.

Vậy đâu là nguyên nhân chính dẫn tới sự "vênh" rất lớn về giá thịt lợn trong mấy tháng nay tại thị trường nội địa?

Thứ nhất, giá thịt lợn bán lẻ bị đẩy lên cao là do có quá nhiều khâu trung gian trong khâu tiêu thụ.

Thực tế, một cân thịt lợn qua khá nhiều khâu trung gian bao gồm từ chuồng trại đến thương lái, bán buôn cấp 1, cấp 2, lò mổ, bán buôn lợn mảnh, cuối cùng mới đến chợ truyền thống và siêu thị bán lẻ. Chỉ tạm tính mỗi khâu hưởng 8-10%, giá thịt lợn đến tay người tiêu dùng không hề nhỏ. Đây cũng là vấn đề đã được Bộ NN PTNT thừa nhận.

Một khâu khác làm đẩy giá lên đó là khâu bán lẻ.

Chúng ta đều biết, chiết khấu ở một số siêu thị khi hàng đưa vào bán đại lý kí gửi thường từ 20-25% đối với tất cả các loại hàng, thậm chí 30%. Vì vậy, chính ông Hồ Xuân Hùng – Chủ tịch Tổng Hội Nông nghiệp Việt Nam đã phải kêu lên "Chúng ta chăm chút cho khâu sản xuất chăn nuôi nhưng trung gian và bán lẻ hưởng lợi quá nhiều".

Số liệu giá cả như đã kể trên cho thấy, tháp giá bán lẻ luôn luôn hình thành ở trên thị trường như sau: giá thấp nhất là ở chợ ven đô, thứ đến là chợ dân sinh ở trung tâm, tiếp theo đó là giá ở các siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi và cuối cùng là giá ở các siêu thị, TTTM lớn. 

Không thể phủ nhận, siêu thị và TTTM các chi phí bảo quản thịt lợn có cao hơn ở chợ, ngoài ra còn thuế VAT 10% - đây cũng là chi phí người tiêu dùng phải gánh.

Ví dụ, 1kg thịt lợn hiện nay siêu thị đang bán trên thị trường như thịt nạc vai là 180.000đ/kg thì trong đó VAT là 18.000đ, người tiêu dùng phải chịu thuế này. 

Tuy nhiên, nếu loại trừ thuế VAT thì giá thịt lợn ở một số siêu thị vẫn cao hơn ngoài chợ dân sinh từ 15 – 20%. Đây cũng là vấn đề đã tồn tại nhiều năm nhưng vẫn chưa khắc phục. 

Nếu Việt Nam phá được "ma sát" là các khâu trung gian, cộng thêm duy trì được mức chiết khấu của khâu bán lẻ hợp lý thì thịt lợn trên thị trường Việt Nam bà con tiêu dùng sẽ được hưởng lợi từ 10 – 20% trên số lượng thịt mà họ tiêu dùng hàng ngày. 

Giải bài toán về giá thịt lợn trên thị trường

Trước hết, phải tổ chức lại ngành chăn nuôi lợn Việt Nam, trên cơ sở chủ động từ đầu vào như con giống, thức ăn chăn nuôi mà Việt Nam đang phải nhập đến 80% đến quá trình chăn nuôi, giết mổ và đưa đến nơi tiêu thụ. 

Hai là, cắt bớt những trung gian không cần thiết. Điều này tập đoàn Masan của Thaco Trường Hải đã làm được với nhãn hiệu Meat Deli vừa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vừa có lợi cho người tiêu dùng. 

Ba là, hiện nay việc giao dịch mua bán thịt lợn trên thị trường Việt Nam không được công khai minh bạch, bởi hệ thống chợ đầu mối và sàn giao dịch hàng hóa chưa hoàn chỉnh và chưa được hình thành.

Chính vì vậy việc ép cấp ép giá vẫn đem lại thua thiệt cho người chăn nuôi nhỏ lẻ, nhưng lại đem lại lợi nhuận cao "vô lý" cho các tầng lớp tham gia vào việc mua bán, vận chuyển, bán lẻ mặt hàng này. 

Cũng phải nói thêm rằng, hiện lượng thịt lợn trên thị trường 80% bán ở các chợ dân sinh. Trong khi đó, việc đầu tư cho hệ thống bán lẻ của kênh truyền thống hiện vẫn chưa được quan tâm đúng mực. Đây cũng là điều cần lưu tâm trong thời gian tới. 

Bởi, nếu có đầy đủ trang thiết bị bảo quản, tổ chức bán ra thì chợ sẽ góp công lớn trong việc giảm giá thịt lợn bán lẻ trên thị trường. Từ đó, tạo áp lực cho hệ thống siêu thị nghiêm túc xem xét lại giá bán lẻ của mình. 

Thực sự chúng ta đã tạo ra một thị trường cạnh tranh thịt lợn lẻ thực sự ở nội địa. Muốn giải quyết bất cập đã tồn tại nhiều năm, ngoài cơ chế chính sách của nhà nước quan tâm đến mặt hàng chiến lược quan trọng này của dân sinh thì cần có sự vào cuộc của các doanh nghiệp có tiềm năng và sự ủng hộ của người tiêu dùng xã hội. Nếu giải quyết được những vấn đề ở trên chắc chắn từng bước giá thịt lợn sẽ dần dần giảm nhiệt, đáp ứng lòng mong mỏi của mọi người trong xã hội.