Nền tảng video trực tuyến lớn nhất Trung Quốc iQiyi bị cáo buộc thổi phồng doanh thu

Wolfpack Research, một công ty nghiên cứu mới đây cáo buộc iQiyi gian lận số liệu tài chính từ trước khi tiến hành đợt chào bán công khai IPO đầu tiên vào năm 2018 tại Mỹ, và tiếp tục kéo dài hành vi gian lận từ đó đến nay.

Vào năm 2018, iQiyi chính thức tách khỏi nền tảng tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc Baidu trong một thương vụ IPO tại Mỹ huy động được hơn 2,2 tỷ USD. Baidu hiện nắm giữ 56% cổ phần nền tảng phát video trực tuyến lớn nhất Trung Quốc này. Thường được mệnh danh là Netflix của Trung Quốc, iQiyi cũng là nền tảng video stream có doanh thu lớn nhất thị trường tỷ dân.

Ngay sau cáo buộc này, iQiyi đã lên tiếng phủ nhận các tuyên bố không có căn cứ và chỉ ra rằng những kết luận gian lận là sai lệch. Cổ phiếu iQiyi đã giảm nhanh 13% hôm 7/4 (giờ Mỹ) , nhưng sau đó kết thúc phiên giao dịch tăng 3% trong một ngày biến động của chứng khoán Mỹ. Trong phiên giao dịch muộn, cổ phiếu iQiyi tiếp tục giảm hơn 3%.

Trong nội dung cáo buộc, Wolfpack Research chỉ ra rằng iQiyi cố tình khai tăng doanh thu năm 2019 từ 8 tỷ CNY (khoảng 1,13 tỷ USD) đến 13 tỷ CNY (1,98 tỷ USD), tương đương 27-44% tổng doanh thu. Để thực hiện điều này, iQiyi đã khai tăng 42-60% số lượng người dùng nền tảng video stream, rồi tiếp tục tăng chi phí hoạt động bao gồm các khoản phải trả cho nội dung… nhằm che giấu gian lận tài chính, qua mặt các kiểm toán viên và nhà đầu tư.

Wolfpack Research cho biết họ đã sử dụng các dữ liệu từ những nguồn có sẵn công khai kết hợp với các nguồn tư nhân như công ty quảng cáo, nguồn cá nhân như cựu nhân viên iQiyi cùng với thực hiện khảo sát trực tiếp… trong báo cáo cáo buộc iQiyi gian lận tài chính.

Người dùng iQiyi phải trả tiền trực tiếp hoặc thông qua các đối tác như JD.com, Xiaomi… để trở thành thành viên VIP của nền tảng video stream này. Wolfpack Research cáo buộc rằng khoảng một nửa số người dùng VIP của iQiyi thực chất không phải trả tiền hoặc chỉ trả số tiền nhỏ thông qua thỏa thuận mua giá rẻ từ các đối tác này. 

“Cáo buộc của chúng tôi dựa trên các nghiên cứu chuyên sâu tại Trung Quốc, bao gồm hơn 1.500 khảo sát người dùng iQiyi và đánh giá chi tiết hàng chục hồ sơ, báo cáo của Trung Quốc. Xin chân thành cảm ơn @muddywatersre đã hỗ trợ dự án thực hiện suôn sẻ” - Wolfpack Research cập nhật trên Twitter. 

Wolfpack Research cũng chỉ ra những vấn đề ở một phần bảng cân đối kế toán mà iQiyi công bố, cụ thể là khoản Người mua trả trước, thường phản ánh việc khách hàng trả tiền cho một dịch vụ trước khi sử dụng. Phần lớn doanh thu của iQiyi thuộc khoản người mua trả trước, do khách hàng phải đăng ký tài khoản iQiyi, trả trước phí sử dụng trước khi sử dụng dịch vụ. Những báo cáo thổi phồng trước thương vụ IPO năm 2018 buộc iQiyi tiếp tục khai sai lệch khoản Người mua trả trước trong giai đoạn sau IPO.

Gã khổng lồ video stream Trung Quốc cũng bị cáo buộc thổi phồng khoản doanh thu giao dịch trao đổi, tức là doanh thu mà iQiyi kiếm được thông qua giao dịch trao đổi bản quyền nội dung với các công ty khác. Theo Wolfpack Research, thông qua nguồn tin một cựu nhân viên iQiyi cung cấp, các giao dịch như vậy thường được định giá nội bộ, qua đó cho phép ban quản trị iQiyi định giá bất kỳ cái giá nào họ muốn, tạo cơ hội thổi phồng doanh thu.

Trong một tuyên bố sau đó, iQiyi tuyên bố rằng các báo cáo của Wolfpack Research có khả năng có nhiều sai lệch, chưa có căn cứ để kết luận. Công ty Trung Quốc nhấn mạnh rằng nó luôn luôn và cam kết duy trì các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về quản trị doanh nghiệp cũng như công khai minh bạch, tuân thủ mọi quy tắc và quy định hiện hành của Ủy ban Giao dịch chứng khoán, Sàn giao dịch Nasdaq, nơi iQiyi niêm yết.