Nhà mạng: Mobile Money còn “đất” nhưng "cằn cỗi"
Số liệu từ Ngân hàng Nhà nước cho thấy, trong những tháng đầu triển khai dịch vụ Mobile Money, tình hình dịch Covid-19 vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp, kéo dài; tại nhiều khu vực, địa phương, người dân, các tổ chức cung ứng dịch vụ vẫn phải thực hiện giãn cách xã hội; tuy nhiên số lượng khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ vẫn khả quan, nhất là tại các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa (đạt tỷ lệ hơn 60% khách hàng sử dụng dịch vụ tính đến ngày 31/3/2022).
Bên cạnh những thành quả đạt được, các doanh nghiệp viễn thông triển khai dịch vụ cũng gặp phải một số khó khăn do dịch vụ Mobile Money là dịch vụ mới, trong giai đoạn đầu thí điểm cần phải tiếp cận với nhiều đối tượng khách hàng để tuyên truyền, quảng bá lợi ích của dịch vụ nhằm thu hút, tạo thói quen cho khách hàng.
Còn dư địa nhưng "đất" của Mobile Money cằn cỗi, màu mỡ ngân hàng đã cày xới hết
Đề cập về những khó khăn trong phát triển Mobile Money, tại hội thảo "Đẩy mạnh phát triển Mobile Money tại Việt Nam" do Báo Lao Động phối hợp với Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) và Cục Viễn thông của Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức, bà Phạm Minh Tú, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ số MobiFone cho rằng, các ngân hàng chuyển đổi số rất mạnh, điều này sẽ cạnh tranh rất mạnh với Mobile Money.
"Chúng ta cũng biết rằng, ở Việt Nam triển khai Mobile Money chậm hơn thế giới khoảng 20 năm, thời điểm vàng triển khai Mobile Money đã qua. Cách đây 20 năm, số lượng người sử dụng ngân hàng rất là ít và lợi thế của di động. Khi đó cung cấp dịch vụ Mobile Money mới là lợi thế. Tại thời điểm này, khi nền công nghệ phát triển mạnh mẽ, trong đó ngân hàng phát triển ngân hàng số, liệu Mobile Money còn có cơ hội?", bà Tú đặt câu hỏi.
Bà Tú cũng chỉ ra nhiều khó khăn trong quá trình triển khai Mobile Money tại Việt Nam như hạn mức sử dụng của Mobile Money chỉ dưới 10 triệu đồng, thấp hơn ví điện tử rất nhiều. Trong khi đó, Mobile Money tốn chi phí, nguồn lực.
"Dư địa của Mobile Money không phải không còn, nhưng đây là những mảnh đất cằn cỗi, sỏi đá. Trong khi mảnh đất màu mỡ ngân hàng đã cày xới hết. Đó là những khó khăn mà những đơn vị triển khai Mobile-Money cần phải đối mặt", Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ số MobiFone nhấn mạnh thêm.
Quản lý muốn chặt nhưng sử dụng phải đơn giản
Là một trong những đơn vị được thí điểm Mobile Money, ông Nguyễn Văn Tấn - Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Dịch vụ Viễn Thông VNPT VinaPhone chỉ ra rằng, Mobile Money tập trung vào micro payment (thanh toán nhỏ), tức là khách hàng ở vùng xa ít có điều kiện tiếp cận đến dịch vụ ngân hàng.
Câu hỏi đặt ra là làm sao để người dân dễ dàng sự dụng nhất?
Theo ông Nguyễn Văn Tấn, cần phải rất đơn giản bởi với người dân sử dụng dịch vụ thì chỉ cần một hai nút bấm đơn giản. Nhưng, mâu thuẫn nằm ở chỗ quản lý thì muốn chặt chẽ còn sử dụng lại muốn đơn giản. Do đó, ông Tấn cho rằng. cần tìm ra điểm rơi phù hợp giữa hai góc độ tiếp cận này.
"Qua thực tế triển khai, chúng tôi nhận ra vấn đề về xác thực khách hàng. Làm sao để khách hàng đăng ký đơn giản, tôi cho rằng cần sử dụng cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia. Bởi trên đó có thông tin đầy đủ và chính xác gần như tuyệt đối về họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ…Nếu như nhà mạng tiếp cận được nguồn này thì khách hàng không cần nhiều bước phức tạp mà có thể sử dụng Mobile Money ngay, miễn là số điện thoại trùng với thông tin đăng ký.
Tôi tin rằng nếu đạt được điều này thì hơn 120 triệu thuê bao của tất cả các nhà mạng tại Việt Nam ngày mai có thể đồng loạt mở được và sử dụng Mobile money", ông Tuấn trình bày.
Ngoài ra, theo quy định hiện nay thuê bao phải có "tuổi đời" ít nhất 3 tháng mới được sử dụng Mobile Money, theo ông là không hợp lý. Bởi khi đã chính xác, đúng thông tin, số điện thoại thì tại sao cần phải chờ một khoảng thời gian như vậy.
"Phải chăng là an toàn quá gây khó khăn!", vị này đặt vấn đề.
Vấn đề lớn thứ hai là sự thuận lợi trong nạp tiền, chuyển tiền, rút tiền và thanh toán cho các dịch vụ hàng ngày vẫn gặp nhiều khó khăn.
Liên quan đến hạn mức 10 triệu đồng, ông Tấn cho rằng trong giai đoạn thử nghiệm, VNPT hoàn toàn đồng ý với hạn mức 10 triệu đồng liên quan đến các hoạt động về rút và chuyển tiền. Tuy nhiên hiện đã hết giai đoạn thử nghiệm 2 năm, doanh nghiệp này đề xuất rút và mở rộng giới hạn trên.
"Gọi là micro payment nhưng trong trường hợp mức độ giao dịch cao hơn thì có thể cho phép và xác thực ở mức độ nhất định", ông Tấn cho hay.
Về vấn đề bảo mật, theo vị Phó Tổng giám đốc này, các nhà mạng hiện nay vẫn chỉ là "tay mơ" so với các ngân hàng về khoản này. Các vấn đề về phòng chống rủi ro, tấn công thì các nhà mạng đều phải chú trọng quan tâm. Đứng về phạm vi quản lý Nhà nước thì đưa ra những quy chuẩn về bảo mật an toàn với hệ thống này.
Ông Tấn cho rằng, nếu có hệ thống quy chuẩn bảo mật mang tính quốc gia thì đó sẽ là cơ sở để các nhà mạng lấy làm tiêu chuẩn nhằm tổ chức triển khai và đầu tư hệ thống.
Một vấn đề cũng được các nhà mạng lưu ý đó là, việc thay đổi hành vi chi tiêu và sử dụng tiền của người dân. Ông Trương Quang Việt, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Dịch vụ số Viettel đặt vấn đề: "Làm sao để người dân có đủ nhận thức và sự tin tưởng để sử dụng Mobile Money, chuyển đổi dần từ sử dụng tiền giấy sang cuộc sống không tiền mặt, thay đổi toàn diện thói quen và hưởng lợi trực tiếp từ nền kinh tế số…
Mobile Money sẽ có sự tăng tốc về lượng khách hàng sử dụng dịch vụ, đi kèm với tăng trưởng về doanh số giao dịch, mở rộng mạng lưới điểm kinh doanh, đơn vị chấp nhận thanh toán, cộng hưởng, bổ trợ cùng các dịch vụ ngân hàng hiện hữu, tạo nên hệ sinh thái thanh toán năng động, bao trùm để phục vụ người dân".
Đến cuối tháng 3/2022, tổng số khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ Mobile Money là hơn 1,1 triệu khách hàng, trong đó số lượng khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ ở nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo là gần 660.000 khách hàng (chiếm hơn 60% tổng số khách hàng đăng ký và sử dụng dịch vụ).
Tính đến cùng thời điểm, tổng số lượng giao dịch đã đạt hơn 8,5 triệu giao dịch với tổng giá trị hơn 370 tỷ đồng.
Box: