Phe Cộng hòa vẫn "bỏ túi" bộn tiền ủng hộ sau vụ bạo loạn chết người hôm 6/1

Ngay sau cuộc bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội Mỹ hôm 6/1, hàng chục doanh nghiệp Mỹ đã tuyên bố ngừng các khoản quyên góp chính trị cho 147 nhà lập pháp Cộng hòa từng ủng hộ ông Trump lật ngược kết quả bầu cử Mỹ. Nhưng từ đó đến nay, đã 2 tháng trôi qua, rất ít dấu hiệu cho thấy việc các doanh nghiệp này ngừng quyên góp chính trị gây ra ảnh hưởng đáng kể nào với hoạt động gây quỹ của đảng Cộng hòa.

Thực tế, những Thượng nghị sĩ Cộng hòa từng ủng hộ cuộc chiến pháp lý lật ngược kết quả bầu cử của ông Trump như Thượng nghị sĩ Missouri Josh Hawley và Đại diện bang Georgia Marjorie Taylor Greene thậm chí còn nhận được nhiều khoản quyên góp hơn đến từ những nhà tài trợ nhỏ và các cá nhân giàu có; giúp bù lại các khoản tiền bị doanh nghiệp đình chỉ. Khi các nhà tài trợ tìm cách chống lại chương trình nghị sự của đảng Dân chủ, tiền đang đổ về Ủy ban gây quỹ của đảng Cộng hòa ngày một nhiều.

Các khoản quyên góp dưới 200 USD từ cá nhân chiếm tỷ trọng ngày càng tăng trong số tiền vận động gây quỹ những năm gần đây của đảng Cộng hòa, trong khi tỷ trọng quyên góp của doanh nghiệp có xu hướng ngày một thu hẹp. Gần một nửa trong tổng số tiền 774 triệu USD mà ông Trump huy động được cho cuộc bầu cử năm 2020 đến từ các khoản đóng góp dưới 200 USD của cá nhân. Năm 2012, ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa Mitt Romney chỉ huy động được 17% số tiền của mình theo cách đó. 

Tờ Reuters đã thống kê các khoản đóng góp của hơn 45 Ủy ban hành động chính trị (PAC) thuộc những doanh nghiệp đã tuyên bố sẽ ngừng quyên góp chính trị cho 147 nghị sĩ Cộng hòa. Phân tích cho thấy các PAC này đã chi khoảng 5 triệu USD cho các nhà lập pháp trong kỳ bầu cử Quốc hội 2019-2020. Số tiền này chỉ chiếm khoảng 1% tổng tiền quyên góp mà các nhà lập pháp huy động được, theo tiết lộ của Ủy ban Bầu cử Liên bang (FEC).

Trong khi đó, Ủy ban gây quỹ của đảng Cộng hòa đã thu về 15,8 triệu USD chỉ trong tháng 1, tính riêng các khoản quyên góp từ cá nhân và tài trợ nhỏ. Các cuộc phỏng vấn mà Reuters thực hiện với các nghị sĩ Cộng hòa cũng cho thấy những nhà gây quỹ ít quan ngại rằng sự quay lưng của doanh nghiệp sau vụ bạo loạn hôm 6/1 sẽ gây ra thiệt hại đáng kể nào đến hoạt động gây quỹ cho cuộc bầu cử Quốc hội năm 2022.

Dan Eberhart, một nhà gây quỹ của Đảng Cộng hòa cho biết ông từng dự đoán từ nhiều năm trước rằng sự ủng hộ của cử tri với ông Trump sẽ sụp đổ. Ông tin rằng cuộc bạo loạn ở điện Capitol sẽ là điểm khởi đầu của sự sụp đổ đó. Nhưng thực tế, những dữ liệu đã cho thấy điều ngược lại. “Bạn đang chứng kiến sự ủng hộ ngày càng lớn đối với Trump… Tôi nghĩ rằng sẽ không thiếu tiền (đổ về các Ủy ban gây quỹ của đảng Cộng hòa)”.

Một cuộc khảo sát của Reuters tháng trước cho thấy 10 Ủy ban hoạt động chính trị của 10 tập đoàn lớn đã cắt giảm tới 90% số tiền quyên góp trong tháng 1 sau vụ bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội. Nhưng một số nhà vận động hành lang tin rằng các doanh nghiệp từng tuyên bố ngừng tài trợ cho 147 nghị sĩ Cộng hòa sẽ phải xem xét lại lập trường này, nhất là khi lợi ích của họ bị đe dọa trực tiếp bởi các chính sách của Quốc hội mà đảng Dân chủ chiếm đa số ghế. 

Ông Fred Zeidman, một nhà tài trợ và gây quỹ của Đảng Cộng hòa ở Houston, đồng thời là chủ tịch ngân hàng đầu tư Gordian Group cho biết: “Đảng Dân chủ đã trở thành tiếng nói gây quỹ tốt nhất của chúng tôi”.

Một dấu hiệu khác cho thấy phản ứng dữ dội của các doanh nghiệp sau vụ bạo loạn hôm 6/1 đang dần mờ đi, đó là việc Phòng Thương mại Mỹ cuối tuần trước tuyên bố ngừng tẩy chay các nhà lập pháp Cộng hòa sau khi thảo luận với hơn 100 công ty thành viên.

Hồ sơ của FEC cho thấy Ủy ban Quốc hội Quốc gia của Đảng Cộng hòa (NRCC) - cơ quan hỗ trợ các ứng cử viên Cộng hòa ở Hạ viện - đã huy động được 7,5 triệu USD trong tháng 1 qua, vượt xa Ủy ban tương ứng của đảng Dân chủ với chỉ 500.000 USD.

Ủy ban gây quỹ của đảng Cộng hòa ở Thượng viện do Thượng nghị sĩ Rick Scott làm chủ tịch cũng nhận về hơn thu về hơn 8,3 triệu USD trong tháng 1, vượt xa con số 6,1 triệu USD mà Ủy ban tương ứng của đảng Dân chủ nhận được.

Điều này đồng nghĩa các Ủy ban gây quỹ của đảng Cộng hòa vẫn huy động được số tiền lớn bất chấp sự đóng góp từ doanh nghiệp sụt giảm. Chẳng hạn, Thượng nghị sĩ Hawley của bang Missouri đã nhận được 969.000 USD quyên góp vào tháng 1, gấp 8 lần số tiền 120.000 USD mà Hawley nhận được trong cả quý I/2020 dù ông này cũng thuộc nhóm 147 nhà lập pháp bị các công ty quay lưng. Bà Greene - nữ nghị sĩ từng bị đảng Dân chủ chỉ trích vì hàng loạt nhận định ủng hộ bạo lực chống đảng này - đã nhận được tới 335.000 USD quyên góp chỉ trong ngày 2-3/2.