Kết quả kinh doanh quý III/2025 của ngành thủy sản Việt Nam cho thấy sự phân hóa ngày càng rõ rệt giữa các doanh nghiệp.

Trong bối cảnh áp lực từ thị trường xuất khẩu và chi phí tài chính liên tục gia tăng, những công ty biết thích ứng nhanh, quản lý chi phí hiệu quả và đa dạng hóa thị trường đã ghi nhận những kết quả kinh doanh ấn tượng, thậm chí bứt phá ngoạn mục so với cùng kỳ.

Ngược lại, nhiều doanh nghiệp lớn, mặc dù vẫn duy trì lợi nhuận, lại bắt đầu cảm nhận rõ sức ép từ cạnh tranh khốc liệt và những thách thức trong việc tối ưu hóa chi phí, khiến tốc độ tăng trưởng chậm lại so với trước.

Lợi nhuận nhiều doanh nghiệp ngành thủy sản bứt phá, biên gộp cải thiện mạnh

Quý III/2025 vừa qua đã chứng kiến sự trỗi dậy mạnh mẽ của một nhóm doanh nghiệp tầm trung, với những con số lợi nhuận tăng trưởng bằng lần so với cùng kỳ. Điểm chung của các doanh nghiệp này là sự cải thiện mạnh mẽ của biên lợi nhuận gộp và hiệu quả quản trị chi phí.

Công ty Cổ phần Nam Việt (mã ANV) là cái tên nổi bật nhất với lợi nhuận sau thuế đạt 283 tỷ đồng, gấp 10 lần cùng kỳ năm trước, dù doanh thu chỉ tăng 52%.

Động lực chính đến từ việc biên lợi nhuận gộp tăng vọt nhờ giá vốn giảm tốc, kết hợp với doanh thu tài chính tăng gần 5 lần và chi phí tài chính giảm gần 60%.

Theo lý giải của doanh nghiệp, kết quả này đến từ sự phục hồi của thị trường, giúp sản lượng và giá bán đều cải thiện.

Tương tự, CTCP XNK Thủy sản Cửu Long An Giang (mã ACL) cũng báo lãi quý III/2025 đạt 13,97 tỷ đồng, gấp 4,1 lần cùng kỳ trong khi doanh thu của doanh nghiệp chỉ tăng 31% lên 542,2 tỷ đồng.

Mặc dù quy mô nhỏ hơn, nhưng ACL đã cho thấy hiệu quả vận hành đáng nể khi biên lợi nhuận gộp tiếp tục được cải thiện, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh duy trì dương 47,2 tỷ đồng và lượng tiền mặt tăng gấp đôi so với đầu năm.

Những con số trên cho thấy ACL đã có một kỳ kinh doanh thành công, khi tốc độ tăng lợi nhuận vượt xa tốc độ tăng doanh thu. Việc cải thiện biên lợi nhuận gộp và kiểm soát chi phí tốt giúp công ty duy trì hiệu quả hoạt động cao trong bối cảnh ngành thủy sản còn nhiều biến động.

CTCP XNK Thủy sản Bến Tre (Aquatex Bến Tre, mã ABT), một thành viên của Tập đoàn PAN cũng ghi nhận có quý kinh doanh toàn diện với lợi nhuận sau thuế 40,25 tỷ đồng, tăng 118% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng, công ty đã lãi 124 tỷ đồng, gần gấp đôi cùng kỳ.

Aquatex Bến Tre lý giải kết quả tích cực trên chủ yếu nhờ vào sự tăng trưởng về doanh thu cùng thu nhập từ hoạt động tài chính và hiệu quả từ việc tối ưu hoá quy trình nuôi trồng, sản xuất và kiểm soát chặt chẽ các chi phí hoạt động.

Chưa kể, dòng tiền kinh doanh 9 tháng dồi dào, đạt 121,8 tỷ đồng là minh chứng rõ nét cho khả năng chuyển hóa lợi nhuận thành tiền mặt của doanh nghiệp.

Hoạt động kinh doanh cốt lõi của Aquatex Bến Tre tạo ra một lượng tiền mặt rất lớn, không chỉ đủ để tài trợ cho các hoạt động đầu tư, trả nợ vay mà còn có đủ tiền để chia cổ tức cho cổ đông.

Duy trì ổn định nhưng chịu áp lực

Trong khi các doanh nghiệp tầm trung bứt phá, những "ông lớn" của ngành như Vĩnh Hoàn và Sao Ta vẫn duy trì kết quả kinh doanh tích cực nhưng đà tăng trưởng đã bắt đầu chững lại, phản ánh những thách thức ngày càng lớn.

Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn (mã VHC) báo lãi sau thuế quý III/2025 đạt 455 tỷ đồng, tăng trưởng 33%. Công ty hoàn thành 93% kế hoạch lợi nhuận năm chỉ sau 9 tháng. Tỷ giá thuận lợi và chi phí tài chính giảm 75% là những yếu tố hỗ trợ chính.

Tuy nhiên, với mức tăng trưởng doanh thu chỉ đạt 6% và biên lợi nhuận gộp ở mức 17%, kết quả này cho thấy thị trường cá tra đang bước vào một giai đoạn cạnh tranh về giá ngày càng khốc liệt.

Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta (mã FMC), "vua tôm" của ngành ghi nhận doanh thu 2.983 tỷ đồng, chỉ tăng nhẹ 5% và lợi nhuận sau thuế 112 tỷ đồng, tăng 18%.

Dù biên lợi nhuận gộp vẫn tăng 36%, không thể phủ nhận kết quả kinh doanh của Sao Ta đang phải chịu tác động lớn từ các rào cản thương mại tại thị trường Mỹ, với gần 193 tỷ đồng thuế đối ứng và hơn 150 tỷ đồng chi phí thuế chống bán phá giá và trợ cấp.

Sao Ta thừa nhận, tháng 9 là tháng đầu tiên trong năm 2025 ghi nhận doanh thu sụt giảm, phản ánh áp lực cạnh tranh gay gắt tại thị trường chủ lực này. Để đối phó, công ty đang tích cực tái cơ cấu, hướng mạnh hơn đến các thị trường tiềm năng như Trung Quốc và EU.

Tín hiệu khởi sắc sau chuỗi ngày trầm lắng

Đáng chú ý, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đa quốc gia I.D.I (mã IDI) đã có sự trở lại ấn tượng. Mặc dù doanh thu giảm 10% xuống 1.702 tỷ đồng, công ty lại báo lãi sau thuế tăng gấp đôi lên 35,5 tỷ đồng – mức cao nhất trong 12 quý gần đây.

Kết quả này đến từ việc tối ưu hóa chi phí, với doanh thu tài chính tăng 48%, lãi vay và chi phí bán hàng đều giảm.

Lũy kế 9 tháng, doanh nghiệp này mang về doanh thu thuần 5.167 tỷ đồng, giảm 5% so với cùng kỳ.

Trong đó, mảng cá tra chiếm tỷ trọng lớn nhất, đạt 2.343,4 tỷ đồng, tăng 15%; nhưng sự sụt giảm đến từ mảng bột cá, mỡ cá và thức ăn chăn nuôi. Tuy vậy, doanh thu tài chính tăng trong khi lãi vay và chi phí bán hàng giảm, giúp IDI lãi sau thuế 97,5 tỷ đồng, tăng 80%.

Năm nay, IDI đặt mục tiêu doanh thu thuần 8.000 tỷ đồng và lãi sau thuế 170 tỷ đồng. Như vậy, công ty hoàn thành 65% kế hoạch doanh thu và 57% kế hoạch lợi nhuận sau 9 tháng.

Tuy nhiên, thách thức với IDI vẫn còn rất lớn khi nợ vay vẫn ở mức trên 5.100 tỷ đồng, tạo áp lực đáng kể lên dòng vốn.

Kết quả kinh doanh quý III/2025 đã phơi bày những thách thức cố hữu của ngành thủy sản. Thị trường Mỹ dù vẫn là thị trường lớn nhất, nhưng ngày càng trở thành tâm điểm rủi ro với các hàng rào thuế quan. Áp lực cạnh tranh từ các đối thủ quốc tế và chi phí tài chính vẫn là bài toán nan giải với nhiều doanh nghiệp.

Tuy nhiên, cơ hội vẫn còn ở phía trước. Các chuyên gia từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo quý IV/2025 có thể là mùa cao điểm cho xuất khẩu tôm và cá tra, khi nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường lớn như trung quốc và eu phục hồi cho các dịp lễ cuối năm.

Đặc biệt, ngành cá tra Việt Nam đang bước vào giai đoạn quyết định của năm 2025. Giá nguyên liệu tăng do nguồn cung hạn chế, cùng với những biến động chính sách thương mại từ Mỹ và nhu cầu thiếu ổn định tại Trung Quốc, đang tạo nên cả áp lực lẫn cơ hội.

Trong bối cảnh đó, việc tận dụng tối đa các hiệp định thương mại tự do tại EU và CPTPP, đồng thời đẩy mạnh đa dạng hóa sang ASEAN, Nam Mỹ và Trung Đông, sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng.