Thôi thúc ngân sách đầu tư phát triển TP.HCM: Bài 2: Gian nan kịch bản tăng 18% lên 23%

12 kịch bản xoay quanh tỷ lệ điều tiết ngân sách

Trong văn bản kiến nghị gửi tới Chính phủ, Thủ tướng, UBND TP.HCM cho biết năm 2020, tiến hành xây dựng Đề án "Điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP.HCM giai đoạn 2022-2025", thành phố đã tổ chức nhiều cuộc họp và xây dựng trên 12 kịch bản tỷ lệ điều tiết theo phương pháp nghiên cứu khoa học.

Kết quả dựa trên chuỗi số liệu từ các kịch bản cho thấy, phương án điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP HCM là 23% trong giai đoạn 2022-2025 (bằng với giai đoạn 2011-2016) cho kết quả tối ưu, đảm bảo đáp ứng được tất cả các tiêu chí.

Đặc biệt hơn, theo ông Nguyễn Thành Phong, TP.HCM được giữ nhiều ngân sách thì số tiền nộp về ngân sách trung ương lại tăng so với trường hợp Trung ương vẫn giữ nguyên tỷ lệ điều tiết 18% ngân sách để lại cho TP.HCM.

Ngày 31/7/2020, tại Hà Nội, Thành ủy, UBND TP.HCM đã có buổi làm việc để lấy ý kiến Ban Kinh tế trung ương về đề án "Tăng tỉ lệ điều tiết ngân sách cho TP HCM giai đoạn 2022-2025 và giai đoạn 2026-2030" để tăng thu ngân sách nộp về trung ương và tăng thu ngân sách để lại cho TP, tạo tiền đề để TP phát triển nhanh, bền vững. Hai kịch bản tăng thu, điều tiết ngân sách cho TP.HCM cũng được các đại biểu tham dự báo cáo nêu ra.

Cụ thể, kịch bản thứ nhất, khi tỷ lệ điều tiết tăng từ 18% lên 23%, tốc độ tăng thu ngân sách nhà nước chuyển trung ương bình quân giai đoạn 2022-2025 sẽ tăng 1,41% (tổng thu ngân sách nhà nước chuyển trung ương tăng 39.599 tỷ đồng).

Kịch bản hai, khi tỷ lệ điều tiết tăng từ 18% lên 26%, tốc độ tăng thu ngân sách nhà nước chuyển trung ương bình quân giai đoạn 2026-2030 sẽ tăng 3% (tổng thu ngân sách nhà nước chuyển trung ương tăng 343.861 tỷ đồng).

Ông Nguyễn Thiện Nhân, khi đó là Bí thư Thành ủy TP.HCM đã phân tích, do TP.HCM là trung tâm có hiệu quả kinh tế cao nhất nước, năng suất gấp 2,8 lần bình quân cả nước; một đồng vốn công bỏ ra ở TP.HCM thu hút 10-14 đồng vốn đầu tư và mỗi năm tạo thêm 126.000 việc làm.

Sau đó, Thành ủy TP.HCM đã có Tờ trình kiến nghị Bộ Chính trị chấp thuận chủ trương điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP HCM giai đoạn 2022-2025 là 23%, thay vì 24% như ban đầu.

Nếu được tăng 5%, sẽ có thêm 10.000 tỷ đồng/năm

Mới đây, trong cuộc làm việc với TP.HCM, đề án tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TP HCM từ 18% lên 23% giai đoạn 2022-2025 và lên 26% vào 2026-2030 đã được Thủ tướng Phạm Minh Chính ủng hộ.

Theo tin từ Bộ Tài chính, tháng 10 tới, Chính phủ sẽ trình Quốc hội dự toán ngân sách năm 2022 cùng với việc tăng tỷ lệ ngân sách giữ lại cho TP.HCM. Nếu dự toán được Quốc hội thông qua, khả năng sẽ mở ra trang mới trong ngân sách TP.

Theo Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, nếu được tăng 5% tỷ lệ điều tiết ngân sách giai đoạn 2022-2025, thành phố sẽ có thêm khoảng 10.000 tỷ đồng/năm.

PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho rằng số tiền giữ lại không phải để phát triển riêng cho TP.HCM mà nó có tính lan tỏa, góp phần thúc đẩy cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam cùng phát triển và nguồn thu đưa về Trung ương sẽ tăng nhiều hơn.

TS. Ngô Viết Nam Sơn nêu quan điểm ngân sách được giữ lại nhiều hơn, TP.HCM sẽ có cơ sở để thực hiện các dự án kết nối vùng, mà trước mắt là khép kín các đường vành đai. "Mạng lưới giao thông hướng tâm và vành đai kết nối vùng cần có đầu tư nguồn vốn từ Trung ương, ngân sách Trung ương để tạo điều kiện cho kinh tế vùng đô thị phát triển", ông Sơn nói.