Tổng thống Nga Putin thăm Iran, gửi thông điệp gì đến Mỹ?

Chỉ ba ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden kết thúc chuyến thăm Ả Rập Xê-út, Tổng thống Putin đã tới Tehran để tổ chức cuộc gặp thứ năm với Khamenei, nhà lãnh đạo tối cao thứ hai của Iran, người lên nắm quyền vào năm 1989.

"Cuộc gặp với ông Khamenei rất quan trọng", Yuri Ushakov, cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin, nói với các phóng viên ở Moscow. "Họ sẽ có cuộc đối thoại đáng tin cậy về những vấn đề quan trọng nhất trong chương trình nghị sự song phương và quốc tế".

Chuyến thăm của ông Putin tới Iran sẽ trùng với chuyến thăm của người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và hai nhà lãnh đạo sẽ gặp nhau tại Tehran để thảo luận về một thỏa thuận nhằm nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen của Ukraine, cũng như việc Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố sẽ tiến hành các hoạt động quân sự mới ở Syria để mở rộng "vùng an toàn" sâu 30 km dọc theo biên giới,

"Các cuộc thảo luận với Putin sẽ tập trung vào ngũ cốc, Syria và Ukraine", một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu giấu tên cho biết. "Các cuộc đàm phán sẽ cố gắng giải quyết các vấn đề này".

Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc dự kiến sẽ ký một thỏa thuận vào cuối tuần này nhằm nối lại việc vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine qua Biển Đen.

Hướng về phía đông

Trong những năm gần đây, người đứng đầu Điện Kremlin ít thực hiện những chuyến công du nước ngoài do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và sau đó là cuộc khủng hoảng Ukraine. 

Bằng cách tới Tehran trong chuyến công du nước ngoài lớn đầu tiên kể từ sau chiến sự Ukraine, Tổng thống Putin đang gửi một thông điệp rõ ràng tới phương Tây rằng Nga sẽ tìm cách xây dựng mối quan hệ với Iran, đối thủ của Mỹ kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979.

Trước chuyến đi, người phát ngôn của Putin, ông Dmitry Peskov nói rằng Nga và Iran từ lâu đã phải chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Đối với Tehran, xây dựng quan hệ với nước Nga của Putin là một cách để cân bằng ảnh hưởng của Mỹ và các liên minh của nước này trên vùng Vịnh đối với các nhà cầm quyền Ả Rập và Israel. Ông Putin sẽ gặp Tổng thống Iran Ebrahim Raisi, người được bầu vào năm ngoái.

"Chúng tôi cần một đồng minh mạnh mẽ và Moscow là một siêu cường", một quan chức cấp cao của Iran đề nghị giấu tên cho biết.

Bị thúc đẩy bởi giá dầu cao, Tehran đang đánh cược rằng với sự hỗ trợ của Nga, họ có thể gây áp lực buộc Washington phải nhượng bộ để khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015.

Tuy nhiên, việc Nga nghiêng về Bắc Kinh đã làm giảm đáng kể xuất khẩu dầu thô của Iran sang Trung Quốc - nguồn thu nhập chính của Tehran kể từ khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng lại các lệnh trừng phạt vào năm 2018.