Vạch “điểm yếu” của HoSE, VAFI đề xuất thuê CEO ngoại và cổ phần hóa Sở Giao dịch chứng khoán

VAFI "chỉ trích" những yếu kém của HoSE

Đề cập tại văn bản, Phó Chủ tịch Nguyễn Hoàng Hải cho biết, "trái tim" thị trường chứng khoán Việt Nam (HoSE) bị thương tổn trong 3 tháng qua. Biểu hiện ở việc, hệ thống giao dịch HoSE thường xuyên diễn ra tình trạng đơ, nghẽn lệnh chứng khoán, có thời điểm nhà đầu tư không thể biết quan hệ cung cầu trong giao dịch chứng khoán hoặc không thể mua, bán chứng khoán…đã làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của nhà đầu tư và uy tín của thị trường chứng khoán Việt Nam với giới đầu tư quốc tế.

Phó Chủ tịch VAFI cho rằng, điều này thể hiện năng lực quản trị điều hành HoSE rất yếu kém. "Đã 20 năm vận hành hệ thống giao dịch mà không làm chủ được công nghệ vận hành. Sự yếu kém này không phải bây giờ mới lộ rõ mà trong mấy năm qua đã có vài trường hợp nghiêm trọng bị lỗi sàn chứng khoán nhưng sau đó không có các giải pháp khắc phục hữu hiệu.

Sự yếu kém năng lực quản trị HoSE còn thể hiện khi Dự án làm hệ thống giao dịch mới triển khai từ 2012 nhưng đến nay vẫn chưa xong và không biết chắc chắn rằng bao giờ mới hoàn thành. Gần 10 năm trời mà không hoàn thành 1 dự án phần mềm không có gì là phức tạp lắm trong khi thông thường chỉ mất vài năm", VAFI chỉ trích.

Cũng theo VAFI, không chỉ yếu kém về quản lý công nghệ, mà nhiều hoạt động của HoSE cũng rất yếu kém, chẳng hạn như khâu giám sát thị trường khi nhiều cổ phiếu kém chất lượng, có tình trạng lừa đảo, thao túng ngày càng phát triển. Thậm chí, VAFI cho rằng, cổ phiếu RÁC được chọn vào bộ chỉ số VN 30 một cách dễ dàng và tồn tại trong nhiều năm,…

Lý giải về tình trạng yếu kém kể trên, Phó Chủ tịch Nguyễn Hoàng Hải cho rằng do công tác bổ nhiệm nhân sự 1 số chức danh chủ chốt trong Ban Điều hành HoSE và Hội đồng quản trị không đạt yêu cầu.

"Tại sao lại không đạt yêu cầu hay chưa chọn được nhân sự tốt? Vì những người có thẩm quyền bổ nhiệm không am hiểu chứng khoán, không am hiểu về quản trị doanh nghiệp (họ không làm ở khu vực doanh nghiệp và họ không phải là nhà quản trị giỏi). Tham mưu giúp việc cũng không giỏi và quá trình bổ nhiệm không bao giờ được tham vấn bởi giới đầu tư chứng khoán hay các công ty chứng khoán", Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đặt câu hỏi.

Đề xuất thuê CEO ngoại, cổ phần hóa Sở giao dịch chứng khoán

Từ thực tiễn nêu trên, Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam đề xuất các giải pháp để "trái tim" thị trường chứng khoán Việt Nam không còn thương tổn. Đồng thời, hỗ trợ HoSE và Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam thật sự đổi mới và nâng cấp ngang bằng với các thị trường chứng khoán hiện đại minh bạch hiệu quả.

Thứ nhất, VAFI đề xuất thuê nhân sự giỏi nước ngoài, những người đã có nhiều kinh nghiệm và thành tích trong quản lý vận hành các Sở giao dịch nổi tiếng trên thế giới làm Tổng Giám đốc, Phó Tổng giám đốc phụ trách IT, giám sát thị trường tại Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam. Những người này cũng phải có khả năng kiêm nhiệm các chức danh quản lý chủ chốt tại HoSE.

VAFI cho rằng việc tuyển chọn người giỏi, và người nước ngoài vào các chức danh trên là thông lệ phổ biến trên thế giới. Sở giao dịch chứng khoán Hongkong, Singapore…có nhiều giai đoạn lịch sử đều thuê người nước ngoài quản lý. Việc thuê người nước ngoài giỏi quản lý Sở GDCK với chi phí không nhiều so với doanh thu hoạt động của HoSE và đem lại lợi ích rất lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hai là, không bổ nhiệm lãnh đạo UBCKNN hay các cơ quan trong Bộ Tài chính vào các chức danh chủ chốt trong HĐQT, Ban điều hành của các Sở giao dịch, Trung tâm lưu ký chứng khoán như trước kia và hiện nay.

Bà là, nhanh chóng cổ phần hóa Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và Tổng công ty Lưu ký chứng khoán để cho các đơn vị này có năng lực quản trị ngang tầm các nước trong khu vực.

Sở giao dịch và Trung tâm lưu ký sau cổ phần hóa phải hoạt động công khai minh bạch như công ty niêm yết và phải độc lập, thực sự tách rời Bộ Tài chính và UBCKNN và chịu sự quản lý giám sát đặc biệt từ Bộ Tài chính, UBCKNN.

"Luật Chứng khoán mới đã cho phép cổ phần hóa Sở giao dịch chứng khoàn và Tổng công ty Lưu ký chứng khoán. Hy vọng rằng Bộ Tài chính sẽ sớm tiền hành việc này để thị trường chứng khoán Việt Nam thực sự được nâng hạng" Phó Chủ tịch VAFI Nguyễn Hoàng Hải kết luận.