Vì sao Masan của ông Nguyễn Đăng Quang doanh thu 1,7 vạn tỷ vẫn lỗ hơn 200 tỷ?

Báo cáo tài chính hợp nhất quý I/2020 vừa được Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan (Masan – Mã: MSN) của ông Nguyễn Đăng Quang công bố cho thấy, doanh thu thuần của Masan đã tăng trưởng mạnh sau hợp nhất VinCommerce – đơn vị sở hữu hai chuỗi Vinmart và Vinmart+.

Doanh thu 1,7 vạn tỷ vẫn lỗ hơn 200 tỷ đồng

Cụ thể, doanh thu thuần hợp nhất đạt 17.638 tỷ đồng, tăng 116% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, ba trụ cột của Masan đều tăng trưởng hai chữ số, chỉ riêng Masan Resources giảm 10% doanh thu do giá khoáng sản tiếp tục ở mức thấp vì tác động của dịch bệnh.

Cụ thể, số thu thuần từ MCH (hàng tiêu dùng) đã tăng 22% trong quý I, nhờ tăng trưởng gần 60% của ngành hàng thực phẩm tiện lợi và tăng gấp 3 lần của ngành hàng thịt chế biến.

Doanh thu của VinCommerce (bán lẻ) tăng 40% so với cùng kỳ nhờ tăng doanh số bán hàng tại các cửa hàng Hà Nội, các thành phố cấp 1, 2 và và đóng góp doanh thu của 27 siêu thị VinMart cùng 1.192 điểm VinMart+ mới mở cửa trong năm 2019.

Trong khi đó, doanh thu thuần của Masan MEATLife (thức ăn gia súc, thịt) vẫn tăng trưởng song mức tăng có phần "khiêm tốn" chỉ 6% do mảng thức ăn gia súc bị ảnh hưởng khi quy mô tổng đàn heo tại Việt Nam giảm.

Và doanh thu thuần của Masan Resources (khoáng sản) giảm 10% do giá khoáng sản tiếp tục ở mức thấp vì tác động của đại dịch Covid-19.

Tuy nhiên, phần lớn doanh thu tăng thêm trong quý vừa qua của Masan nằm ở mảng bán lẻ với hiệu suất lợi nhuận không cao nên biên lãi gộp của Masan đã giảm từ mức 30,2% xuống 22,5%. Kết quả, lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh của Tập đoàn có mức tăng chậm hơn doanh thu, đạt 3.962 tỷ (tăng 61%).

Trong kỳ, doanh thu tăng trưởng mạnh nhưng đi đôi với đó là các chi phí của Masan cũng tăng nhanh. Đơn cử như chi phí lãi vay tăng 49%; chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng 64%, lên hơn 800 tỷ. Đặc biệt, chi phí bán hàng tăng "đột biến" từ 800 tỷ lên hơn 3.100 tỷ, tương ứng tăng 282%.

Kết quả, Masan của ông Nguyễn Đăng Quang lỗ trước thuế 60 tỷ đồng. Sau khi khấu trừ thuế, Masan báo lỗ hợp nhất sau thuế 216 tỷ đồng. Đây là quý thua lỗ đầu tiên của Masan kể từ quý II/2014, đồng thời là quý lỗ nặng nhất của tập đoàn này từ khi niêm yết vào cuối năm 2009.

Tính tới cuối quý I/2020, tiền và các khoản tương đương tiền tại Masan giảm 25% xuống 5.733 tỷ đồng. Ngược lại, nợ vay tăng 31% lên 39.277 tỷ đồng, chủ yếu là tăng nợ vay dài hạn lên 17.131 tỷ đồng.

Kỳ vọng gì vào VinCommerce?

Theo báo cáo bộ phận của Masan, trong quý đầu tiên nhận sáp nhập VinMart và VinMart+, Masan ghi nhận 8.708 tỷ doanh thu từ bán lẻ tiêu dùng cùng 1.516 tỷ lợi nhuận gộp (cùng kỳ chưa ghi nhận). Mảng bán lẻ trở thành hoạt động đóng góp doanh thu lớn nhất cho Tập đoàn, chiếm tới gần một nửa doanh thu hợp nhất quý I, nhưng lại khiến Masan phải gánh khoản lỗ bộ phận lớn nhất trong tất cả mảng kinh doanh.

Hiện bán lẻ cũng đã trở thành bộ phận kinh doanh lớn thứ 2 của tập đoàn này với hơn 23.339 tỷ đồng giá trị tài sản, chiếm gần 25% tổng tài sản hợp nhất và chỉ xếp sau bộ phận khai thác mỏ và chế biến khoáng sản với gần 27.000 tỷ đồng vào cuối tháng 3.

Theo đánh giá của Masan, việc sáp nhập VinCommerce đã phân bổ lợi thế thương mại 143 tỷ đồng và tăng lợi ích của cổ đông thiểu số do giảm tỉ lệ sở hữu của Masan tại MCH từ thương vụ sáp nhập hai công ty này.

Dù VinCommerce đã khiến lợi nhuận hợp nhất của Masan giảm sút, nhưng biên Ebitda của chuỗi bán lẻ này đã cải thiện đáng kể từ mức âm 9,1% vào quý I/2019 lên âm 5,1% vào quý I/2020 nhờ biên lợi nhuận gộp cao hơn và giảm chi phí.

Ban lãnh đạo Masan kỳ vọng lợi nhuận thuần phân bổ cho cổ đông sẽ tăng tốc từ quý II khi VinCommerce cải thiện lợi nhuận hơn nữa và đầu tư chiến lược trong quý I cho công ty hàng tiêu dùng bắt đầu có kết quả.

Năm nay, Masan đặt mục tiêu EBITDA (thu nhập trước thuế, lãi vay và khấu hao) cả năm của Vincommerce từ âm 3% đến hoà vốn. Cơ sở cho kế hoạch này dựa trên ba đầu việc là hợp lý hoá chi phí;  đổi mới danh mục sản phẩm theo vùng miền, mùa vụ và chuyển đổi số. Trong khi đó, công ty hàng tiêu dùng được kỳ vọng nhiều hơn với mức tăng trưởng doanh thu 15% và lợi nhuận hai chữ số. Bốn ngành hàng trọng tâm phục vụ kế hoạch này là gia vị; đồ uống; thực phẩm tiện lợi, chế biến; sản phẩm chăm sóc cá nhân - gia đình..