Xuất khẩu gỗ gặp khó tại các thị trường trọng điểm

Xuất khẩu gỗ gặp khó tại các thị trường trọng điểm vì lạm phát

Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong quý II/2022 đạt 4,4 tỷ USD, giảm 0,4% so với quý II/2021. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ trong quý II/2022 đạt 3,06 tỷ USD, giảm 11,5% so với quý II/2021. Tính chung 6 tháng đầu năm 2022, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 8,4 tỷ USD, tăng 1,7% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 6,06 tỷ USD, giảm 5,8% so với cùng kỳ năm 2021. 

Theo thông lệ, nửa cuối năm xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ thường cao hơn so với đầu năm do nhu cầu hoàn thiện, sửa sang, trang trí lại nội thất tăng cao vào cuối năm tại nhiều thị trường xuất khẩu chính. Trong tháng đầu tiên của quý III/2022, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tăng trưởng khả quan hơn. Ước tính, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong tháng 7/2022 đạt 1,35 tỷ USD, tăng 0,2% so với tháng 7/2021. Trong đó, trị giá xuất khẩu sản phẩm gỗ trong tháng 7/2022 ước đạt 1,05 tỷ USD, tăng 0,5% so với tháng 7/2021. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt 9,7 tỷ USD, tăng 1,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt 7,1 tỷ USD, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm 2021.

Tuy nhiên, đối mặt với tình trạng lạm phát đang gia tăng mạnh tại các thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ chính của Việt Nam là Mỹ và các nước EU, khiến cho người dân ở các quốc gia này có xu hướng thắt chặt hơn chi tiêu, đặc biệt là đối với các mặt hàng không thiết yếu, dẫn tới nhu cầu nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ giảm. 

Cùng với đó, xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine chưa có dấu hiệu chấm dứt, đẩy giá xăng dầu tăng cao trong nửa đầu năm và chưa có dấu hiệu dừng lại. Do đó, chi phí của doanh nghiệp có thể sẽ tiếp tục tăng lên, ảnh hưởng đến giá bán và sức cạnh tranh của sản phẩm. Dự báo xuất khẩu của ngành gỗ trong nửa cuối năm vẫn còn nhiều thách thức và khó hoàn thành mục tiêu xuất khẩu 16,5 tỷ USD trong năm 2022. 

Về thị trường: Trong nửa đầu năm 2022, gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu nhiều nhất tới thị trường châu Mỹ, với trị giá chiếm 60,8% tổng trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ. Tỷ trọng xuất khẩu sang khu vực này giảm 3,9 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2021, do trị giá xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ giảm. 

Nền kinh tế Hoa Kỳ đang đối mặt với tình trạng lạm phát cao, khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa đang có xu hướng giảm, tác động trực tiếp tới hoạt động xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam tới thị trường này. 

Đáng chú ý, trị giá xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ tới khu vực châu Á chiếm tỷ trọng lớn thứ 2 trong cơ cấu các châu lục, và tỷ trọng xuất khẩu sang khu vực này đang có xu hướng tăng khả quan. Tiếp theo là các khu vực khác như châu Âu, châu Đại Dương và châu Phi.

Về mặt hàng: Đồ nội thất là nhóm hàng xuất khẩu chính trong cơ cấu mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm 2022, kim ngạch đạt 5,5 tỷ USD, giảm 5,8% so với cùng kỳ năm 2021. Nhóm mặt hàng này xuất khẩu chủ yếu tới khu vực châu Mỹ, với tỷ trọng chiếm 80,6% tổng trị giá xuất khẩu mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ, đạt 4,4 tỷ USD, giảm 5,7%; Tiếp theo là khu vực châu Á đạt 530,9 triệu USD, giảm 11,7%; Đáng chú ý, trị giá xuất khẩu đồ nội thất bằng gỗ sang các khu vực như châu Đại Dương và châu Phi chỉ chiếm tỷ trọng thấp, nhưng lại tăng trưởng khả quan trong nửa đầu năm 2022. Trong đó, xuất khẩu sang châu Đại Dương tăng 6,6% và châu Phi tăng 8,2% so với cùng kỳ năm 2021. 

Tiếp theo là mặt hàng dăm gỗ xuất khẩu có tốc độ tăng trưởng cao trong nửa đầu năm 2022, kim ngạch đạt 1,17 tỷ USD, tăng 25,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trị giá xuất khẩu mặt hàng dăm gỗ tới khu vực châu Á chiếm 99,6% tổng trị giá xuất khẩu dăm gỗ trong nửa đầu năm 2022. 

Mặt hàng gỗ, ván và ván sàn là mặt hàng xuất khẩu lớn thứ 3 trong nửa đầu năm 2022, đạt 1,09 tỷ USD, tăng 20,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, trị giá xuất khẩu gỗ, ván và ván sàn tới khu vực châu Á và châu Mỹ chiếm 93,9% tổng trị giá xuất khẩu mặt hàng gỗ, ván và ván sàn.

Thị trường đồ nội thất thế giới đạt khoảng 500 tỷ USD, đồ gỗ Việt Nam ở đâu?

Theo Trung tâm nghiên cứu công nghiệp Italia (CSIL), thị trường đồ nội thất thế giới đạt khoảng 500 tỷ USD trong năm 2021, đạt mức tiêu thụ cao hơn nhiều so với trước đại dịch. Trong số 10 thị trường nhập khẩu đồ nội thất hàng đầu thế giới, Hoa Kỳ, Đức, Anh và Pháp chiếm khoảng 1/3 lượng tiêu thụ đồ nội thất thế giới. 5 tháng đầu năm 2022, 4 quốc gia này tiếp tục là những thị trường dẫn đầu về nhập khẩu mặt hàng đồ nội thất bằng gỗ. 

Theo số liệu thống kê từ Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), Hoa Kỳ là thị trường nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ nhiều nhất trên thị trường thế giới, đạt 13,5 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm 2021. Việt Nam là thị trường cung cấp đồ nội thất bằng gỗ lớn nhất cho Hoa Kỳ, chiếm 36,9% tổng trị giá nhập khẩu vào thị trường này. 

Các sản phẩm nội thất bằng gỗ của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ chủ yếu là các sản phẩm giá thấp, nhưng lạm phát tăng cao ở Hoa Kỳ đang ảnh hưởng lớn tới những người có thu nhập trung bình và thấp. Việc thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng đang tác động tới nhu cầu đồ nội thất bằng gỗ của Hoa Kỳ. 

Nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Đức 5 tháng đầu năm 2022 đạt 2,7 tỷ USD, giảm 0,2% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, tỷ trọng nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Đức từ Việt Nam chỉ chiếm 3,8% về trị giá. Thị phần nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ từ Việt Nam của Đức vẫn còn tương đối nhỏ trong tổng nhập khẩu. 

Anh là thị trường nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ lớn thứ 3 thế giới, nhu cầu nhập khẩu mặt hàng này của Anh tăng mạnh trong 5 tháng đầu năm 2022, đạt 2,4 tỷ USD, tăng 26,3% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam chỉ chiếm 7,6% so với cùng kỳ năm 2021. 

Pháp là thị trường nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ lớn thứ 4 trên thị trường thế giới, nhu cầu nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Pháp cũng luôn ở mức cao. Trong giai đoạn năm 2017 – 2021, trị giá nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Pháp trung bình đạt 3,9 tỷ USD/năm, tăng trưởng bình quân 8,5%/năm. 

5 tháng đầu năm 2022, nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Pháp đạt 2 tỷ USD, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm 2021. Tỷ trọng nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Pháp từ Việt Nam chỉ chiếm 4,8% trong tổng nhập khẩu, vẫn còn rất thấp so với nhu cầu nhập khẩu của thị trường.

Được biết, 7 tháng đầu năm 2022, top 5 thị trường xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ lần lượt gồm: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Canada.

Trong thời gian này, Việt Nam là thị trường cung cấp gỗ và sản phẩm gỗ nội thất lớn nhất cho Hoa Kỳ, chiếm 57,23% tổng trị giá xuất khẩu toàn ngành gỗ.

Tháng 7/2022, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường số 1 Hoa Kỳ ước đạt 685,037 triệu USD, so với tháng 7/2021 giảm 18,53%. Cộng dồn 7 tháng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Hoa Kỳ ước đạt 5,561 tỷ USD, giảm 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi đó, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường lớn thứ hai Trung Quốc ước đạt 209,266 triệu USD, tăng 91,42% so với tháng 7/2021. Cộng dồn 7 tháng xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ ước sang thị trường Trung Quốc ước đạt 1,158 tỷ USD, tăng 25,48% so với cùng kỳ năm 2021.

Đứng thứ ba là thị trường Nhật Bản, trong tháng 7/2022, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang nước này ước đạt 180,027 triệu USD, tăng 39,68% so với tháng 7/2021. Cộng dồn 7 tháng đầu năm xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt 1,025 tỷ USD, tăng 22,83% so với cùng kỳ năm 2021.

Đứng thứ tư là Hàn Quốc, tháng 7/2022 gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường này ước đạt 71,386 triệu USD, so với tháng 7/2021 giảm 12%. Cộng dồn 7 tháng năm 2022, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Hàn Quốc ước đạt 602,149 triệu USD, tăng 12,66% so với cùng kỳ năm trước.

Thứ năm là thị trường Canada, trong tháng 7/2022 xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang thị trường này ước đạt 20,557 triệu USD, so với tháng 7/2021 giảm 19,79%. Cộng dồn 7 tháng đầu năm nay, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ sang Canada ước đạt 154,142 triệu USD, so với cùng kỳ năm 2021 giảm 1,63%.