Đưa Sơn La trở thành trung tâm của ngành sữa

Từ ngày 5/5, đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn do Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường dẫn đầu đã bắt đầu chuyến công tác và làm việc tại tỉnh Sơn La về một số chương trình phát triển nông nghiệp trọng điểm của tỉnh Sơn La như phát triển chăn nuôi bò sữa, phát triển cây ăn quả… Trong ngày 5/5, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cùng lãnh đạo UBND tỉnh Sơn La đã thăm và làm việc với công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu.  

Bước tiến vững chắc thông qua liên kết SX

Theo công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu, với định hướng trọng tâm là liên kết chuỗi khép kín giữa các hộ chăn nuôi với công ty và các đơn vị chăn nuôi lớn, quy mô hiện đại, gắn với chế biến và tổ chức tiêu thụ sản phẩm chế biến, giai đoạn 2010-2018, công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu đã thể hiện được sự phát triển một cách bền vững trên nhiều mặt, cả về tổ chức chăn nuôi, mở rộng quy mô đàn bò, nâng cao sản lượng và năng suất sữa, mở rộng và hiện đại hóa chế biến, tổ chức thị trường tiêu thụ…

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường làm việc với UBND tỉnh Sơn La và Cty CP Bò sữa Mộc Châu

Cụ thể, tổng đàn bò sữa của Công ty từ khoảng 8.000 con năm 2010, đã tăng lên trên 25 nghìn con vào cuối năm 2018, đưa quy mô đàn bò/hộ từ mức bình quân chỉ 15 con/hộ lên mức trên 41 con/hộ. Nhờ áp dụng nhiều giải pháp tổng hợp vào chăn nuôi, nhất là cây ngô ủ ướp tăng sản lượng từ mức chỉ 37 nghìn tấn vào năm 2010 lên mức 176 nghìn tấn vào năm 2018, vì vậy năng suất sữa bình quân của đàn bò đã tăng bình quân từ 18 lít/con/ngày lên hơn 25 lít/con/ngày. Doanh thu của Công ty giai đoạn 2010-2018 đã tăng hơn gấp 2 lần, từ 1.200 tỉ đồng lên trên 1.500 tỉ đồng. Tiền lương bình quân của công ty theo đó cũng được nâng lên từ 4,5 triệu đồng/người/tháng lên trên 8,5 triệu đồng/tháng. Bên cạnh đó, mức lợi tức hàng năm chi trả cho các cổ đông luôn đạt trên 20%... Đây là mức cổ tức đáng mơ ước đối với một doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp hiện nay.

Đến nay, nhờ sử dụng tinh phân định giới tính, tỉ lệ bò cái chửa đạt trên 56%, trong đó tỉ lệ bê cái đã được nâng lên tới trên 87%. Hiện công ty có 560 hộ chăn nuôi trực tiếp liên kết, trong đó 100% các hộ đã có máy vắt sữa. Cùng với sự nâng cấp đồng bộ cả về hạ tầng chăn nuôi, chuồng trại cho các hộ liên kết, công ty đã đầu tư 3 trại chăn nuôi tập trung công nghệ cao theo tiêu chuẩn Châu Âu với quy mô từ 500 đến 1.000 con/trại, đồng thời cũng đã xây dựng được cơ sở chăn nuôi bò sữa đạt tiêu chuẩn an toàn dịch bệnh đối với bệnh lở mồm long móng,…

Về chế biến, thời gian qua, công ty cũng đã đầu tư, cải tiến hàng loạt dây chuyền chế biến sữa hiện đại theo công nghệ Châu Âu, sản xuất ra trên 30 sản phẩm sữa các loại. Từ năm 2010 đến 2018, công ty đã tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, tăng thêm hơn 1.000 lao động (trong tổng số khoảng 2.600 lao động hiện tại), trong đó tạo việc làm cho nhiều lao động là đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn, gắn với việc phát triển thêm hàng trăm trang rại vệ tinh. Bên cạnh đó, nhờ phát triển vùng nguyên liệu cho bò sữa, năm 2018, công ty đã mua của nông dân tổng cộng trên 176 nghìn tấn ngô thức ăn chăn nuôi cho nông dân với trị giá trên 300 tỉ đồng…  

Bò sữa Sơn La chưa tương xứng với tiềm năng

Tại buổi làm việc với công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: Trước đây, Việt Nam từng được đánh giá là quốc gia không có điều kiện về chăn nuôi bò sữa. Tuy nhiên những bước tiến dài của ngành sữa Việt Nam trong những năm qua đã chứng minh chúng ta hoàn toàn có thể trở thành một cường quốc về ngành sữa, ít nhất là trong khu vực, trong đó, mô hình phát triển bò sữa của Mộc Châu (Sơn La) là một điển hình cho tiềm năng này.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường (thứ hai bên trái sang) cùng đoàn công tác thăm dây chuyền chế biến sữa tại Cty CP Bò sữa Mộc Châu

Theo Bộ trưởng, hiện nay, với quy mô đàn bò sữa cả nước trên 290 nghìn còn, sản lượng sữa trên 1 triệu tấn/năm, mức tăng trưởng hàng năm đạt trên 15%, Việt Nam đã và đang trở thành quốc gia hàng đầu khu vực về ngành sữa. Vừa qua, với việc Trung Quốc đã chính thức cho phép nhập khẩu chính ngạch sữa và các sản phẩm sữa, cơ hội và dư địa cho ngành sữa Việt Nam sẽ còn rất lớn, trong đó tỉnh Sơn La hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm lớn của ngành sữa cả nước.

Bộ trưởng đánh giá: Mặc dù chương trình phát triển bò sữa của Mộc Châu trong chặng đường dài, đã tạo được những thành công và sự phát triển bền vững, là định hướng rất đúng và trúng, và là hình mẫu cho liên kết sản xuất khép kín theo chuỗi, từ nông dân với nhà máy, giữa chế biến tới tổ chức thị trường, phân phối… Tuy nhiên, năng suất sữa bình quân của đàn bò Mộc Châu hiện nay vẫn còn ở mức thấp so với một số doanh nghiệp khác trong cả nước. Theo chiến lược của công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu đến năm 2020, tổng đàn bò đạt từ 30-32 nghìn con, đến năm 2030 đạt 70 nghìn con. Theo Bộ trưởng, định hướng này vẫn còn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh Sơn La vốn đang có rất nhiều dư địa.

Lãnh đạo Cty CP Bò sữa Mộc Châu giới thiệu dây chuyền chế biến sữa với Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường (bìa phải)

Bộ trưởng đề nghị UBND tỉnh Sơn La, phối hợp với Công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu, cần phải có chiến lược, đề án có tầm vóc đủ lớn, để Sơn La trong tương lai phải trở thành một trung tâm lớn của ngành bò sữa cả nước, để làm sao khi nhắc đến Sơn La, là phải nhắc tới sữa. Bên cạnh đó, phát triển bò sữa cần phải trên cơ sở phát đa dạng, hài hòa, đồng bộ nhiều loại hình, từ mở rộng đàn bò, mở rộng quy mô và công nghệ chế biến lẫn thị trường, gắn với dịch vụ, du lịch... Trong đó, cần đặc biệt lưu ý để hài hòa giữa phát triển mở rộng quy mô sản xuất nhưng vẫn phải đảm đảm yếu tố môi trường. Theo đó thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông cùng với một số doanh nghiệp sẽ phối hợp với Sơn La để nghiên cứu, đẩy mạnh việc sản xuất phân bón hữu cơ tận dụng chất thải trong chăn nuôi bò sữa nhằm đảm bảo môi trường, nhất là môi trường phục vụ du lịch. Đây cũng là kênh nhằm quay vòng khép kín theo hướng sản xuất hữu cơ cho trồng trọt tại địa phương, đồng thời gia tăng nguồn thu cho chăn nuôi bò sữa.

“Phát triển bò sữa tại Sơn La, cần phải gắn với việc đẩy mạnh một cách tổng thể nguyên tắc tuần hoàn, gắn với nông nghiệp hữu cơ bền vững. Bên cạnh đó, công ty Cổ phần Bò sữa Mộc Châu cần phải tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu sản xuất giống, để trở thành trung tâm về giống, trung tâm về đào tạo, chuyển giao Khoa học - công nghệ có tầm vóc, gắn với hoạt động du lịch”- Bộ trưởng nhấn mạnh.