Giá heo hơi tăng sốc: Nguyên tắc nào để tái đàn lợn an toàn?

Thiệt hại tiền tỉ, hộ chăn nuôi không dám tái đàn

Theo anh Lâm, chủ một trang trại lợn tại Quốc Oai, Hà Nội, mặc dù dịch tả lợn châu Phi đã nửa năm trôi qua, tuy nhiên, kinh tế của nhiều hộ chăn nuôi vẫn chưa phục hồi. Bên cạnh tâm lý lo sợ dịch bệnh, việc nợ ngân hàng chồng chất cũng khiến nhiều người dân không còn đủ "lực" để tái đàn.

Được biết, trong thời kỳ dịch bệnh càn quét cả đàn lợn 600 con (mỗi con hơn 100kg) đang vào lứa xuất chuồng của anh Lâm bỗng dưng lăn ra chết do dịch tả lợn châu Phi khiến anh mất trắng 3 tỷ đồng.

Không dừng lại ở đó, gia đình anh Lâm vẫn còn gánh lãi ngân hàng 500 triệu đồng chưa có nguồn trả. Điều này khiến cho "cửa" vay vốn để tái đàn của gia đình anh đã khép lại. Trong khi đó, mối lo dịch bệnh có thể quay lại bất cứ lúc nào, hiện tại, giá con giống, thức ăn chăn nuôi đều tăng, khiến những hộ chăn nuôi như anh e ngại không dám tái đàn.

"Ví dụ, giá con giống lên tới 2,9-3,2 triệu/con/7kg, gấp đôi trước khi có dịch. Nếu muốn tái đàn 10 con phải có vốn 50 triệu đồng, 100 con phải có 500 triệu đồng, khoản vốn này là một thách thức lớn trong bối cảnh hiện nay", anh Lâm chia sẻ.

Tương tự, anh Nguyễn Tuấn (huyện Mê Linh, Hà Nội) cho biết, đã thử tái đàn vào tháng 12/2019 nhưng gặp thất bại. Kể từ thời điểm đó, gia đình anh phải làm việc khác kiếm tiền trả lãi ngân hàng chứ không dám nuôi lợn.

"Hầu như những hộ chăn nuôi số lượng lớn đều phải vay vốn, sau đó khi xuất chuồng lại hoàn trả nên nhiều nhà cũng khốn đốn khi dịch cướp đi cả đàn lợn", anh Tuấn cho hay.

Về phía các tỉnh miền Nam, ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó chủ tịch Hiệp hội chăn nuôi gia cầm Đông Nam Bộ cho biết, mặc dù là vùng chăn nuôi bị thiệt hại lớn song đa số các trang trại lớn không tái đàn. Nguyên nhân là bởi hộ chăn nuôi không đủ vốn để tái đàn do chính sách chăn nuôi quá khó khăn.

"Những người có lợn bị chết nhiều càng thiệt thòi vì đang còn khoản vay ngân hàng. Điều đáng nói, những người này mới là người chăn nuôi chính, cung cấp nguồn lợn lớn cho địa phương", ông Ngọc phân tích.

Theo báo cáo mới đây của cơ quan quản lý chuyên ngành chăn nuôi của các địa phương, đến hết tháng 3/2020, tổng đàn lợn của cả nước đạt gần 24 triệu con, chỉ bằng 74% so với tổng đàn lợn trước khi có dịch tả lợn châu Phi (khoảng 31 triệu con vào tháng 12/2018). Trong đó đàn lợn nái còn 2,72 triệu con, bao gồm 109 nghìn con cụ kỵ, ông bà chưa bị dịch bệnh.

Giải quyết bài toán tái đàn lợn thế nào?

Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhận định, thời điểm hiện tại, các địa phương cần nhanh chóng hoàn tất thủ tục giải ngân kinh phí hỗ trợ doanh nghiệp, hộ chăn nuôi thiệt hại do dịch tả lợn châu Phi.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cần chỉ đạo các tổ chức tín dụng có chính sách ưu tiên tín dụng cho người chăn nuôi bị thiệt hại vì bệnh dịch được vay vốn để khôi phục sản xuất, tái đàn, tăng đàn.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Bộ NN&PTNT cũng cho hay, cơ quan này sẽ thúc đẩy nhập khẩu lợn giống ở nước ngoài để giá giống trong nước không bị đẩy lên quá cao, gây khó khăn cho hoạt động tái đàn.

"Đầu năm 2020 chúng ta đã nhập hơn 2.000 con lợn cụ kỵ, có doanh nghiệp đã xong thủ tục nhập tiếp 2.000 con nữa, chỉ chờ khâu vận chuyển nên dự kiến vào tháng 5 sẽ có sản phẩm về. Như vậy, cộng với 109.000 con giống cụ kỵ đã có thì chúng ta có thêm nguồn dồi dào để cung cấp giống", Thứ trưởng Tiến nói.

Cũng theo thông tin từ ông Tiến, trên thị trường có hiện tượng tăng giá thức ăn chăn nuôi, song không ảnh hưởng nhiều. Theo đó, dự báo tình hình sẽ ổn định khi dịch bệnh được kiểm soát do lượng thức ăn chăn nuôi của các doanh nghiệp thường sản xuất dự trữ trong 2 - 3 tháng. Yếu tố căn cơ, quan trọng nhất để có thể tái đàn vẫn là khâu chính sách tại địa phương.

Bên cạnh đó, về việc điều hành thị trường thịt lợn, Thứ trưởng Tiến cho biết thêm, ngoài việc tăng nguồn cung, cần kiểm soát giá các khâu lưu thông. Cụ thể, các địa phương phối hợp với Bộ Công thương rà soát cắt giảm chi phí không hợp lý ở khâu trung gian từ giết mổ đến phân phối.

Về vấn đề an toàn khi tái đàn, ông Nguyễn Ngọc Sơn, Chi cục Trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội khẳng định, nếu làm đúng quy trình phòng dịch, hộ chăn nuôi hoàn toàn yên tâm.

"Kỹ thuật này cũng được các địa phương hướng dẫn rất rõ song người dân e ngại đầu tư chuồng trại và vẫn nuôi theo phương pháp cũ thì khó thay đổi được rủi ro trong chăn nuôi. Do đó, tái đàn thành công rất cần sự chủ động của người nuôi và chính quyền địa phương phải cương quyết trong chỉ đạo, hướng dẫn", ông Sơn cho hay.