Ngày 8/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức công bố áp mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Nhật Bản và Hàn Quốc, có hiệu lực từ ngày 1/8 tới. Động thái này được đưa ra trong khuôn khổ chiến lược thương mại quyết liệt mà Nhà Trắng khởi xướng từ đầu năm nay. Trong thông điệp công bố trên nền tảng Truth Social, ông Trump nhấn mạnh rằng bất kỳ hành động trả đũa nào từ các đối tác cũng sẽ bị Mỹ đáp trả tương ứng, với mức thuế bổ sung tương đương phần tăng thêm.

Không chỉ Nhật Bản và Hàn Quốc, danh sách các quốc gia nhận thư thông báo từ Mỹ lần này còn bao gồm nhiều nền kinh tế mới nổi như Tunisia, Serbia, Kazakhstan, Indonesia, Bangladesh, Cambodia, Lào và Myanmar. Mức thuế mới dao động từ 25% đến 40%, tùy từng quốc gia. Đây là bước tiếp theo trong chính sách “thuế đối ứng” mà chính quyền Mỹ theo đuổi, nhằm giảm thâm hụt thương mại và tái cân bằng các quan hệ thương mại quốc tế.

Chính phủ Hàn Quốc ngay sau đó đã phát đi thông báo khẳng định sẽ tăng tốc đàm phán với Mỹ nhằm đạt được thỏa thuận đôi bên cùng có lợi, tận dụng khoảng thời gian còn lại đến ngày 1/8. Trong khi đó, phía Nhật Bản chưa đưa ra phản hồi chính thức.

Động thái từ Washington đã tác động tức thì tới thị trường tài chính toàn cầu. Chỉ số S&P 500 giảm 0,8%, đánh dấu phiên giảm mạnh nhất trong ba tuần gần đây. Cổ phiếu của các hãng xe Nhật Bản niêm yết tại Mỹ đồng loạt mất giá, trong đó Toyota giảm 4% và Honda giảm gần 3,9%. Đồng USD tăng mạnh so với yên Nhật và won Hàn Quốc.

Ngoài hai đồng minh lâu năm, Mỹ cũng công bố mức thuế mới với các quốc gia khác như: Tunisia, Malaysia và Kazakhstan (25%), Nam Phi và Bosnia (30%), Indonesia (32%), Serbia và Bangladesh (35%), Cambodia và Thái Lan (36%), Lào và Myanmar (40%). Tổng thống Trump cũng cảnh báo thêm rằng nhóm các nước đang phát triển thuộc BRICS, bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi, có thể đối mặt với thuế bổ sung 10% nếu theo đuổi các chính sách “chống Mỹ”.

Đáng chú ý, Liên minh châu Âu hiện không nằm trong diện bị áp thuế đợt này. Tuy nhiên, các nguồn tin từ Brussels cho biết EU vẫn đang đàm phán với Mỹ để đạt một thỏa thuận trước thời hạn 1/8. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen được cho là đã có cuộc trao đổi “tích cực” với ông Trump trong tuần qua.

Theo giới quan sát, những căng thẳng thương mại đang leo thang không chỉ ảnh hưởng đến luồng thương mại toàn cầu mà còn có thể khiến các ngân hàng trung ương phải cân nhắc lại chính sách tiền tệ. Việc Mỹ đơn phương áp thuế trên diện rộng, ngay cả với các đồng minh chiến lược, phản ánh xu hướng gia tăng chủ nghĩa bảo hộ thương mại trên phạm vi toàn cầu.

Dư luận quốc tế đang tiếp tục theo dõi sát các diễn biến sắp tới, trong bối cảnh chỉ còn chưa đầy một tháng để các bên tìm kiếm giải pháp thương lượng. Từ nay đến 1/8, mọi nỗ lực ngoại giao sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hình giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến thương mại đang lan rộng.

×