Người nghèo Malaysia "treo cờ trắng" kêu cứu khi đại dịch kéo dài

Karupiah, nam công nhân 54 tuổi chỉ là một trong hàng nghìn người dân Malaysia đang treo chiếc áo trắng truyền thống dhoti trước nhà để gửi lời cầu cứu tới các tổ chức thiện nguyện. Hình ảnh những chiếc áo trắng treo trước nhà ở Malaysia chẳng khác nào một lời tuyên bố với thế giới rằng những người này đã thua trong cuộc chiến giành viện trợ tài chính khi chính phủ Malaysia liên tục ban hành các hạn chế kiểm dịch Covid-19 từ tháng 3/2020 đến nay, khiến nền kinh tế Malaysia rơi vào suy thoái.

Gia đình ông Karupiah đã ăn cháo 10 ngày nay và không còn cách nào khác ngoài việc “giương cờ trắng” với hy vọng nhận được viện trợ. Karupiah là trụ cột, lao động chính duy nhất trong gia đình 6 người bao gồm người mẹ già ốm yếu và người vợ hiện đang mắc bệnh ung thư.

Trước khi thất nghiệp, ông từng đảm nhiệm cương vị trưởng dây chuyền sản xuất tại một nhà máy may mặc ở Rawang, cách thủ đô Kuala Lumpur khoảng 32 km. Tuy nhiên, công ty hiện đã ngừng hoạt động khi chính phủ yêu cầu tạm đóng cửa các nhà máy không thiết yếu để kiểm soát đại dịch. Mất đi mức lương  2.300 ringgit (553 USD) hàng tháng của Karupiah, gia đình ông phải sống phụ thuộc hoàn toàn vào trợ cấp xã hội. Bản thân Karupiah cũng đang cố gắng tìm kiếm một công việc khác tại các đồn điền trồng cọ dầu hay các nhà máy vẫn còn hoạt động.

Khi tình trạng thất nghiệp kéo dài và cuộc sống quá khó khăn, nhiều người Malaysia đã chọn con đường tiêu cực: tự tử. Malaysia ghi nhận 468 vụ tự tử trong 5 tháng đầu năm 2021, tăng vọt so với mức 631 vụ trong cả năm 2020. 

Hơn 1 năm vật lộn với đại dịch, quốc gia 32 triệu dân vẫn đang phải vật lộn với làn sóng dịch tiếp theo nghiêm trọng. Bất chấp lệnh phong tỏa quốc gia được áp dụng từ ngày 1/6  và kéo dài vô thời hạn, các ca nhiễm mới Covid-19 hàng ngày tại Malaysia đã tăng trở lại mức hơn 6.000 ca/ ngày sau khoảng thời gian ngắn giảm xuống dưới 5.000 ca/ ngày. Hệ thống y tế Malaysia đang chịu áp lực nặng nề chưa từng có.

Tính theo tỷ lệ ca nhiễm trên 1 triệu dân, tình hình dịch Covid-19 tại Malaysia thậm chí còn nghiêm trọng hơn Indonesia - quốc gia hiện là ổ dịch lớn nhất Đông Nam Á. Cuộc khủng hoảng đại dịch hiện tại rõ ràng là một thách thức lớn với chính phủ của Thủ tướng Muhyiddin Yassin.

Dù hạn chế kiểm dịch đã được nới lỏng ở một số thời điểm trong năm, nền kinh tế Malaysia vẫn chưa mở cửa hoàn toàn. GDP tăng trưởng -5,6% trong cả năm 2020 và chỉ nhích nhẹ 0,5% trong quý I/2021.

Để xoa dịu thiệt hại do đại dịch, chính phủ của ông Muhyiddin đã chi gần 500 tỷ ringgit (125 tỷ USD) cho các gói kích thích kinh tế xuyên suốt đại dịch, bao gồm các khoản tiền mặt trợ cấp trực tiếp trị giá 150 tỷ ringgit và một số biện pháp hỗ trợ khác được công bố vào tuần trước. Tuy nhiên, số lượng những “lá cờ trắng” vẫn tiếp tục tăng lên. 

Makan Kongsi 2.0, một tổ chức từ thiện giúp đỡ các gia đình nghèo viết trên tài khoản mạng xã hội Facebook: "Tiếng kêu cứu mà chúng tôi nhận được hàng ngày đang tràn ngập, đặc biệt là khi chính phủ gia hạn vô thời hạn (các hạn chế kiểm dịch)”. Cho đến nay, tổ chức này đã quyên góp được số tiền gần 100.000 USD và hỗ trợ hơn 21.000 người trên toàn quốc. Hầu hết trong đó là những công nhân thất nghiệp, người già.

Một số chính trị gia đã phản đối phong trào cờ trắng, cho rằng nó chắng khác nào sự thừa nhận thất bại trước đại dịch của Myanmar. Nhưng cộng đồng và nhiều người nổi tiếng đã đáp lại phong trào này bằng cách huy động viện trợ thực phẩm và trợ cấp tiền mặt cho người nghèo. 

Các quan chức Malaysia cũng kỳ vọng tăng tốc độ tiêm chủng lên 300.o00 liều/ ngày trong tháng 7 từ mức 200.000 liều/ ngày trước đó khi 12 triệu liều vắc xin mới cập bến. Cho đến hôm 5/7, đã có 6,4 triệu người Malaysia được tiêm chủng ít nhất 1 liều vắc xin. Trong đó, khoảng 2,6 triệu người đã được tiêm đủ hai liều, chiếm khoảng 8% dân số. Chính phủ Malaysia kỳ vọng tăng tỷ lệ tiêm chủng sẽ giúp ngăn chặn làn sóng dịch tiếp theo. 

Cho đến nay, cả nước Malaysia ghi nhận hơn 785.000 ca nhiễm Covid-19 và ít nhất 5.500 trường hợp tử vong.