Nhập khẩu tôm của Trung Quốc cuối năm tiếp tục tăng mạnh

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các thị trường lớn đều tăng mạnh

Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, tháng 9/2022, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 862,83 triệu USD, giảm 13,7% so với tháng 8/2022, nhưng tăng 38,2% so với cùng kỳ năm 2021. Tính chung 9 tháng đầu năm 2022, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước đạt 8,49 tỷ USD, tăng 37,3% so với cùng kỳ năm 2021.

Tháng 9/2022, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các thị trường lớn đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2021, trừ xuất khẩu sang Hoa Kỳ và Nga giảm. 

Trung Quốc là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong tháng 9/2022, đạt 146,3 triệu USD, tăng 117,6% so với tháng 9/2021. Tính chung 9 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đạt 1,2 tỷ USD, tăng 85,2% so với cùng kỳ năm 2021. 

Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam trong tháng 9/2022, đạt 142,86 triệu USD, giảm 9,6% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là tháng giảm thứ 5 liên tiếp so với tháng trước đó, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2/2021 đến nay. Tuy nhiên, tính chung 9 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu thủy sản sang thị trường Hoa Kỳ vẫn tăng 21,7% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 1,77 tỷ USD. 

Trong 3 tháng cuối năm 2022, xuất khẩu thủy sản nhiều khả năng sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng trên 15% so với cùng kỳ năm 2021 khi xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… bù đắp cho phần giảm xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ.

Nhập khẩu tôm của Trung Quốc trong những tháng cuối năm 2022 sẽ tiếp tục tăng cao

Theo số liệu thống kê của cơ quan Hải quan Trung Quốc, tháng 8/2022, nhập khẩu tôm của Trung Quốc đạt 680,4 triệu USD, tăng 97,3% so với tháng 8/2021, là tháng có trị giá nhập khẩu cao nhất từ trước tới nay. Đây là tháng thứ 2 liên tiếp nhập khẩu tôm của Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục. Tính chung 8 tháng năm 2022, nhập khẩu tôm của Trung Quốc đạt 3,77 tỷ USD, tăng 66,3% so với cùng kỳ năm 2021.

Tháng 8/2022, nhập khẩu tôm của Trung Quốc từ các thị trường cung cấp chính đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2021. Đáng chú ý nhất là nhập khẩu tôm của Trung Quốc từ Equador, Canada, Indonesia và Argentina tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2021.

Việt Nam là thị trường cung cấp tôm lớn thứ 5 cho Trung Quốc trong tháng 8/2022 và là thị trường cung cấp lớn thứ 3 trong 8 tháng năm 2022. Trong 8 tháng đầu năm 2022, thị phần tôm của Việt Nam trong tổng trị giá nhập khẩu của Trung Quốc chiếm 5,2%, tăng từ mức 4,4% trong 8 tháng đầu năm 2021. Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc tính tới 15/9/2022 tăng 56% đạt 438 triệu USD.

Nhập khẩu tôm vào Trung Quốc tăng liên tục lên mức kỷ lục trong tháng 7 và tháng 8/2022 cho thấy nhu cầu phục vụ tiêu dùng nội địa và phục vụ chế biến xuất khẩu của thị trường này đang ở mức rất cao. Dự báo, nhập khẩu tôm của Trung Quốc trong những tháng cuối năm 2022 sẽ tiếp tục tăng cao.

Nhu cầu nhập khẩu tôm của Trung Quốc luôn cao, cộng với thời tiết không thuận lợi khiến sản lượng tôm sản xuất nội địa của nước này trong năm nay sụt giảm. 

Các sản phẩm tôm xuất khẩu chính của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc là tôm hùm sống, tôm chân trắng đông lạnh bỏ đầu/lột vỏ, tôm chân trắng PD tươi/đông lạnh, tôm chân trắng bỏ đầu, bỏ vỏ, bỏ đuôi đông lạnh, tôm sú tươi nguyên con đông semi block…

Mặc dù Trung Quốc là thị trường tiêu thụ khổng lồ nhưng rất khó để cạnh tranh ở phân khúc chế biến với các nhà chế biến nội địa, do đó các doanh nghiệp Việt cần tập trung duy trì thị phần tôm sơ chế.

Hiện Trung Quốc có hơn 1.000 nhà máy chế biến tôm và chỉ cần phục vụ thị trường tỷ dân nội địa cũng đủ có lời. Do đó, họ nhập khẩu tôm giá rẻ của Ecuador, Ấn Độ về chế mà không cần phải quan tâm đến quy tắc xuất xứ. Vì vậy, tôm thẻ chân trắng của Việt Nam rất khó cạnh tranh khi xuất khẩu sang thị trường này.

Với Việt Nam, Trung Quốc có nhu cầu lớn với tôm sú nguyên con vì người tiêu dùng thích tôm cỡ lớn, đặc biệt là giới thượng lưu. Loại tôm này chủ yếu được nuôi quảng canh (nuôi dài ngày 6 - 9 tháng) và chỉ có vùng Cà Mau, Bạc Liêu mới nuôi. Trong tháng 8, tỷ trọng tôm Việt Nam tại Trung Quốc chiếm 3% và bị bỏ lại khá xa so với hai đối thủ là Ecuador và Ấn Độ.

Thị trường Trung Quốc mặc dù đã mở cửa trở lại và nới lỏng các quy định liên quan đến Covid-19 tại các cảng biển nhưng quy định về hàng nhập khẩu đông lạnh vẫn rất khắt khe, tạo ra không ít khó khăn cho doanh nghiệp Việt Nam.

Các chuyên gia cho rằng xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc trong các tháng cuối năm nay dự kiến tiếp tục tăng mạnh. Khó khăn lớn nhất là các nhà nhập khẩu tôm của Trung Quốc là chính sách hạn chế để phòng dịch Covid-19, chi phí vận chuyển tăng, đồng nhân dân tệ mất giá. Do vậy, áp lực tài chính của các nhà nhập khẩu tôm Trung Quốc, nhập khẩu tôm nói chung của Trung Quốc có thể ảnh hưởng tới xuất khẩu tôm của Việt Nam.