Quảng Ninh: Lo du lịch trá hình, rà soát tuyến tàu Tuần Châu – Cát Bà
Theo phản ánh của một số doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ tàu khách tham quan vịnh Hạ Long, thời gian gần đây, số lượng tàu khách chạy tuyến cố định Tuần Châu – Cát Bà tăng đột biến nhưng lượng khách thực lại rất ít. Một số tàu đăng ký chạy tuyến cố định nhưng lại quảng cáo dịch vụ tham quan Vịnh Hạ Long thậm chí cả nghỉ đêm trên vịnh Hạ Long.
"Làm thế này các tàu sẽ trốn được phí tham quan Vịnh Hạ Long như các tàu du lịch. Mức phí tham quan hiện này từ 250.000 đến 650.000đ. Hiện tỉnh Quảng Ninh không cho đăng ký thêm tàu du lịch nên nhiều doanh nghiệp nghĩ ra cách này để hoạt động chui vì phía Hải Phòng vẫn cấp phép", một chủ doanh nghiệp tàu du lịch cho biết.
Theo tìm hiểu của phóng viên Dân Việt, những tàu du lịch loại này sẽ xuất phát từ cảng Tuần Châu, sau đó đưa khách đi sang địa phận vịnh Lan Hạ (Hải Phòng) rồi chuyển tải sang một tàu lớn và đưa khách đi tham quan trên vùng biển ranh giới giữa vịnh Hạ Long và Lan Hạ.
Chính vì vậy nhiều du khách tưởng là mình được tham quan Vịnh Hạ Long nhưng thực ra chỉ được tham quan ở vùng biển giáp ranh giữa vịnh Hạ Long và vịnh Lan Hạ. Khi kết thúc hành trình, tàu này sẽ đưa khách về bến cảng Tuần Châu. Như vậy vẫn đảm bảo xuất bến tại Gia Luận và kết thúc tại cảng Tuần Châu. Nhưng du khách vẫn được xuất bến tại cảng Tuần Châu, sau khi tham quan sẽ kết thúc lại quay lại cảng Tuần Châu.
Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Vũ Mạnh Long, Giám đốc Cảng vụ đường thủy nội địa Quảng Ninh cho biết, đúng là có hiện tượng như vậy. Tuy nhiên hoạt động các tàu này vẫn tuân thủ là tàu khách chạy tuyến cố định. Các tàu này không chạy vào các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long, cảng đi và cảng đến vẫn đảm bảo nên rất khó để xử lý.
"Từ tháng 8/2019, Sở GTVT Quảng Ninh đã chỉ đạo dừng hoạt động và rà soát các tàu chạy tuyến này để chấn chỉnh đảm bảo không có việc tàu cố định lại đón khách như tàu du lịch", ông Long cho biết.
Theo thông tin từ Sở GTVT Quảng Ninh, tuyến vận tải khách Tuần Châu - Cát Bà là tuyến đường thủy nội địa chuyên dùng do Cục Đường thủy nội địa Việt Nam công bố, nằm giữa ranh giới Quảng Ninh và Hải Phòng, thuộc vùng đệm di sản Vịnh Hạ Long. Trước đây do nhu cầu của khách du lịch không cao, nên ít doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này, số lượng tàu cao tốc hạn chế, chỉ với 2-3 chiếc.
Từ năm 2018 đến nay, TP.Hải Phòng chủ trương phát triển mạnh du lịch ở Vịnh Lan Hạ, do đó nhu cầu đi tour tuyến Tuần Châu sang Gia Luận, Cát Bà tăng lên đáng kể. Các chủ tàu, hãng tàu cũng đã đầu tư mạnh vào tuyến cố định này. Đến nay, có 17 phương tiện đang hoạt động, trong đó 11 chiếc thuộc các doanh nghiệp trong tỉnh, đăng ký biển số tỉnh Quảng Ninh.
Theo ông Bùi Hồng Minh, Phó Giám Đốc Sở GTVT Quảng Ninh, tuyến vận tải khách này đi qua vùng đệm di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, nên phải chịu sự điều chỉnh của Luật Di sản văn hóa và các khuyến cáo của UNESCO; trong đó có nội dung về các giải pháp hạn chế số lượng phương tiện hoạt động trong vùng lõi di sản. Dự báo số lượng phương tiện hoạt động tuyến Tuần Châu - Cát Bà tiếp tục gia tăng trong thời gian tới sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các yếu tố gốc cấu thành nên giá trị, cảnh quan thiên nhiên và môi trường sinh thái của di sản.
Vì lẽ đó, để các giá trị của di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long được bảo tồn, phát huy giá trị một cách hiệu quả nhất, đồng thời, giảm thiểu áp lực đối với các yếu tố gốc cấu thành nên giá trị của di sản, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã đề xuất tìm giải pháp tạm dừng hoạt động của loại hình này để tránh những ảnh hưởng đến Vịnh Hạ Long theo khuyến cáo của UNESCO.
"Tuy nhiên, theo ý kiến của các doanh nghiệp, họ đã đầu tư tài sản lớn, chưa thu hồi vốn, nếu dừng hoạt động sẽ dẫn đến phá sản. Do đó, cần đánh giá tác động ảnh hưởng, xem xét tổng thể nhằm đảm bảo giải quyết triệt để, đáp ứng các khuyến cáo của UNESCO, tránh kiến nghị của chủ tàu hoạt động trên tuyến", ông Bùi Hồng Minh cho biết.
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Ninh, Sở GT-VT Quảng Ninh đã làm việc với các sở, ban, ngành và doanh nghiệp, chủ các bến phía Quảng Ninh để đưa ra cách giải quyết. Đánh giá trên các tiêu chí: Mức độ ảnh hưởng của loại phương tiện đến môi trường Vịnh Hạ Long, cũng như với các vùng đệm; thời gian, tần suất, cường độ hoạt động của các loại hình tác động, ảnh hưởng đến sự phát triển KT-XH của tỉnh cũng như việc bảo vệ di sản Vịnh Hạ Long. Ban Quản lý Vịnh Hạ Long chịu trách nhiệm đánh giá sức chịu tải của Vịnh Hạ Long, trong đó có cả vùng lõi và vùng đệm, để từ đó tham mưu cho UBND tỉnh phát triển số lượng phương tiện vận chuyển khách nói chung, cũng như vận chuyển khách tuyến cố định Tuần Châu - Cát Bà nói riêng, nhằm đảm bảo sự phát triển các đội tàu gắn với bảo tồn, phát huy giá trị di sản theo khuyến cáo.
Cùng với đó, Sở GTVT Quảng Ninh cũng phối hợp với Sở GTVT Hải Phòng tổ chức khảo sát tổng thể các phương tiện thủy nội địa có hoạt động vận tải khách đi qua Vịnh Hạ Long để đánh giá tác động, ảnh hưởng của hoạt động vận tải lên vùng đệm và vùng lõi Vịnh Hạ Long; bàn các giải pháp, tập trung xem xét phát triển các đội tàu vận tải khách từ Tuần Châu đi Gia Luận. Hai bên đã có dự thảo nội dung và hiện đang chờ ý kiến địa phương bạn để cùng đi đến thống nhất liên tỉnh.
Theo đánh giá sơ bộ, tuyến vận tải khách từ Tuần Châu đi Gia Luận, Cát Bà hiện số lượng tàu vẫn chưa có vấn đề gì về sức tải, điều kiện luồng tuyến, cũng như tác động đến môi trường. Đến khi xác định được sức tải, số lượng phương tiện cụ thể, đồng thời có sự thống nhất giữa Quảng Ninh và Hải Phòng, tỉnh sẽ xây dựng kế hoạch, cơ chế hỗ trợ chuyển đổi đảm bảo môi trường kinh doanh bình đẳng cho các doanh nghiệp. Những đơn vị được lựa chọn tiếp tục hoạt động trên lĩnh vực này phải dựa trên các tiêu chí về chất lượng phương tiện, thời gian hoạt động của phương tiện, thâm niên hoạt động của doanh nghiệp...