Sàn giao dịch chứng khoán thứ ba của Trung Quốc sẽ vận hành ra sao?

Chỉ số Shanghai Composite tăng 0,64% trong khi Shenzhen Component tăng 0,233% trong phiên giao dịch sáng 7/9. Tại Hong Kong, chỉ số Hang Seng cũng tăng 0,89%.

Những mức tăng trưởng lạc quan đến ngay sau khi chính phủ Trung Quốc công bố kim ngạch xuất khẩu trong tháng 8 của quốc gia này tăng vọt 25,6% so với cùng kỳ năm ngoái, vượt xa mức kỳ vọng 17,1% trong cuộc thăm dò gần đây của Reuters.

Trước đó, trong phiên giao dịch hôm 6/9, TTCK Trung Quốc cũng tăng mạnh khi các nhà đầu tư đặt cược vào khả năng hàng loạt công ty tiềm năng sẽ lên sàn khi chính phủ thành lập thêm sàn giao dịch chứng khoán mới tại Bắc Kinh.

Cuối tuần trước, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiết lộ Bắc Kinh sẽ thành lập sàn giao dịch chứng khoán thứ ba của quốc gia sau sàn Thượng Hải và Thâm Quyến nhằm tạo sân chơi mới cho các doanh nghiệp có "định hướng dịch vụ" và "đổi mới", các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thực tế, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cùng khối doanh nghiệp tư nhân đóng góp khoảng 80% việc làm trên thị trường lao động toàn quốc. Tuy nhiên, nhóm này thường gặp khó khăn hơn các doanh nghiệp quốc doanh khi huy động vốn từ ngân hàng.

Hiện Trung Quốc đại lục có hai sàn giao dịch chứng khoán nằm ở Thượng Hải và Thâm Quyến, cách xa Bắc Kinh. Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải, được thành lập vào năm 1990, là nơi niêm yết của hầu hết các công ty vốn hóa lớn và lâu đời, bao gồm các doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng và các công ty năng lượng. Trong khi đó, sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến bao gồm nhiều ông lớn công nghệ hoặc các công ty có quy mô vừa và nhỏ.

Ngoài ra còn có sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong nhưng sàn này không chịu sự kiểm soát vốn của chính phủ Bắc Kinh.

Sàn giao dịch chứng khoán Bắc Kinh vận hành như thế nào?

Theo Ủy ban điều tiết chứng khoán Trung Quốc (CSRC), sàn giao dịch mới tại Bắc Kinh ban đầu sẽ được xây dựng trên nền tảng Sàn giao dịch và định giá cổ phiếu quốc gia, hay còn được biết đến với tên gọi sàn NEEQ. Sàn này trước đó được mệnh danh là sàn giao dịch thứ ba ở Trung Quốc, nhưng sau đó bị tụt hậu rõ rệt so với sàn Thượng Hải và Thâm Quyến. CSRC cho hay các công ty được chọn từ sàn NEEQ có thể đủ điều kiện để tiến hành niêm yết trên sàn giao dịch mới ở Bắc Kinh.

Ngay sau thông tin này, nhóm 66 cổ phiếu có đủ điều kiện niêm yết tại Bắc Kinh đã tăng vọt trong phiên giao dịch chiều 6/9. Có một số mã cổ phiếu thậm chí tăng hơn 30% trong một thời điểm, chẳng hạn nhà sản xuất tấm kim loại Speedbird, nhà sản xuất sản phẩm cao su chuyên dụng Tongyi Aerospace và công ty thực phẩm đóng gói Zhulaoliu.

Dù vậy cho đến nay, ngày ra mắt sàn giao dịch Bắc Kinh vẫn chưa được công bố.

Kế hoạch thành lập sàn giao dịch Bắc Kinh là nỗ lực mới nhất của chính phủ Trung Quốc nhằm cải thiện thị trường chứng khoán trong nước để khơi thông dòng vốn, thu hút các công ty trở về nước niêm yết thay vì tìm đến các thị trường vốn nước ngoài như Mỹ.

Cũng theo CSRC, hệ thống đăng ký IPO mà Trung Quốc dự định thí điểm ở Thượng Hải trước đây sẽ được áp dụng với các công ty muốn đăng ký niêm yết tại Bắc Kinh. Tuy vậy, hệ thống này đòi hỏi doanh nghiệp cung cấp đầy đủ thông tin về hoạt động kinh doanh nhằm cải thiện tính minh bạch trong hoạt động IPO.

Cao Yanghui, Giám đốc Viện Nghiên cứu Tương lai Nanhua, một công ty môi giới có trụ sở tại Hàng Châu nhận định việc thành lập sàn giao dịch thứ ba cho thấy những thay đổi với thị trường tài chính Trung Quốc đang được Bắc Kinh đẩy nhanh tốc độ. “Nếu trước đây mọi người đều cảm thấy rằng hệ thống đăng ký (IPO) còn khá xa vời, thì giờ đây nó có thể đã gần kề”.