Tăng thuế xuất khẩu dăm gỗ: Rủi ro cho doanh nghiệp và người trồng rừng

Tuy nhiên, về phía các doanh nghiệp, những người chịu tác động lớn nhất và đã có kinh nghiệm thời điểm thuế xuất khẩu dăm gỗ tăng lên 2% cho rằng sẽ có rất nhiều hệ luỵ cũng như rủi cho cho chính doanh nghiệp và người dân trồng rừng.

Ông Nguyễn Anh Tuấn – Giám đốc Công ty TNHH nguyên liệu giấy Quy Nhơn cho biết: Nếu tăng thuế xuất khẩu sẽ làm giảm sức cạnh tranh của ngành dăm Việt Nam đối với các thị trường xuất khẩu dăm khác vì khi đó giá bán phải tăng cao hơn. “Giá bán phải tăng mới đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp, điều này sẽ làm khách hàng chuyển hướng sang thị trường khác”.

Tăng thuế sẽ ngay lập tức ảnh hưởng đến các doanh nghiệp dăm và nặng nề nhất người trồng rừng

Sẽ có rất nhiều hệ lụy cũng như khó khăn cho ngành dăm: “Theo tôi, việc tăng thuế sẽ ngay lập tức ảnh hưởng đến các doanh nghiệp dăm và nặng nề nhất người trồng rừng. Vì nếu phải hạ giá mua nguyên liệu đầu vào, sẽ ngay lập tức ảnh hưởng đến hiệu quả của nghề rừng và thu nhập của người trồng rừng. Nếu việc trồng rừng không còn mang lại hiệu quả, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến mục tiêu quốc gia về bảo vệ và phát triển rừng, các mục tiêu theo chủ trương của Chính phủ cũng như các chương trình như xóa đói giảm nghèo, phủ xanh đất trống đồi núi trọc, cải thiện môi sinh, môi trường, chống biến đổi khí hậu....”, ông Tuấn cho hay.

Không chỉ vậy, sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực đến nghề rừng và sinh kế ở những huyện miền núi, vùng sâu vùng xa, bà con, đồng bào dân tộc thiểu số với đại đa số là hộ nghèo và cận nghèo.

Thuế xuất khẩu dăm gỗ tăng từ 2% vài năm trước, có thể tăng lên 5% trong thời gian tới

Cùng quan điểm với ông Tuấn, ông Võ Ngọc Long, Giám đốc Công ty TNHH chế biến dăm gỗ Đại Thắng Ninh Tây chia sẻ khi nhận thấy rằng: kể từ thời điểm thuế xuất khẩu dăm gỗ tăng từ 2% vài năm trước, hoặc có thể tăng lên 5% trong thời gian tới sẽ  tác động chủ yếu tới người dân trồng rừng. Điều này không khuyến khích người trồng rừng phát triển diện tích trồng mà ngược lại sẽ khai thác ồ ạt diện tích trồng rừng nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro khi nhà nước tăng thuế xuất khẩu dăm gỗ.

Chu kỳ đầu tư trồng rừng mất khoảng từ 5 đến 7 năm, bao gồm nhiều công đoạn trồng, quản lý, chăm sóc và công tác phòng chống cháy rừng, do vậy nếu tăng thuế lên 5% sẽ có nhiều rủi ro, diện tích trồng rừng hầu hết tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, có địa hình núi cao, vận chuyển khó khăn và tốn kém nhiều chi phí khai thác.

Thấu hiểu mong muốn của người dân, ông Võ Ngọc Long cho rằng “người trồng rừng cần nhà nước có chính sách ổn định để an tâm đầu tư và phát triển rừng bền vững”. Trong khi đó, việc tăng thuế xuất khẩu dăm gỗ chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư trồng rừng, ảnh hưởng đến việc hoàn thành chỉ tiêu về độ che phủ rừng từ 41,6% lên 45% của Thủ tướng Chính phủ. Và nếu làm tốt được chính sách tạo nguyên liệu gỗ lớn sẽ mang lại giá trị kinh tế cao cho người trồng rừng. Rừng gỗ lớn thì hàm lượng cellulose cao làm cho chất lượng và năng suất dăm gỗ đạt hơn so với khai thác rừng gỗ nhỏ.

Về phía Công ty TNHH nguyên liệu giấy Quy Nhơn, ông Tuấn kiến nghị: các cơ quan quản lý nhà nước cần nghiên cứu khảo sát thực tế, chưa nên xử lý phần ngọn là áp thuế hoặc tăng thuế, vì người trồng rừng chưa được hưởng lợi nhiều từ việc phát triển rừng, vì thường xuyên gánh chịu hậu quả do khách hàng nước ngoài ép giá, thiên tai bão lũ, nếu chịu thêm thuế xuất khẩu thì nghề rừng ở những huyện miền núi, vùng sâu, vùng xa, bà con đồng bào dân tộc thiểu số, ... (đại đa số là hộ nghèo, cận nghèo) khó có cơ hội phát triển.

Chính phủ cần có sự chỉ đạo các bộ ban ngành có đánh giá tác động của việc áp, tăng thuế xuất khẩu dăm gỗ để có lộ trình tăng thuế phù hợp, không để tác động tiêu cực đến diện tích rừng trồng và người trồng rừng. Về chính sách tạo nguồn nguyên liệu gỗ lớn, theo tôi, các cơ quan quản lý cần thực hiện được yếu tố quyết định đầu tiên là người trồng rừng thực sự là chủ rừng được giao đất, giao rừng, cấp quyền sử dụng đất lâu dài, vì đây là điều kiện để tiến hành cấp chứng chỉ rừng FSC, FM, PEFC,…

"Không nên dùng hàng rào thuế (áp thuế, tăng thuế) mà hãy tìm ra câu trả lời, tại sao người trồng rừng không để gỗ lớn và đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, Ban ngành Trung ương và địa phương có đánh giá tác động của việc tăng thuế xuất khẩu dăm gỗ để có lộ trình tăng thuế phù hợp, không để tác động tiêu cực đến diện tích rừng trồng và người trồng rừng", đại diện Công ty cổ phẩn lâm sản PISICO Quảng Nam ông Phan Văn Cường chia sẻ.