Tiết lộ "bất ngờ" về doanh nghiệp khởi nghiệp do nữ làm chủ

Văn phòng Đề án 844 (Bộ Khoa học và Công nghệ) mới đây đã phối hợp cùng Startup Vietnam Foundation, Nền tảng kết nối Đổi mới sáng tạo BambuUP, và Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững - MSD United Way Việt Nam tiến hành khảo sát: "Thực trạng và tình hình phát triển của các startups tại Việt Nam". 

Khảo sát được triển khai thí điểm trong năm 2023 và có thể nhân rộng trong thời gian tới nhằm cung cấp thêm các thông tin cho Ban Điều hành Đề án 844, các cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo nhằm đưa ra các kế hoạch, định hướng hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. 

Trong năm 2023, có gần 200 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tham gia khảo sát đã phần nào cung cấp các thông tin có ý nghĩa về bức tranh hệ sinh thái trong những năm khó khăn vừa qua.

Về quy mô nhân sự trong các doanh nghiệp khởi đổi mới sáng tạo

Các kết quả khảo sát cho thấy phần lớn doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có quy mô dưới 10 nhân sự. Sự nhỏ gọn và linh hoạt về nhân sự này giúp các startups có khả năng đổi mới, thích nghi nhanh chóng với thị trường đang biến động. Những công ty này có thể thoải mái hơn trong việc thay đổi chiến lược, mô hình kinh doanh, đưa ra ý tưởng mới, việc này phù hợp với tính chất biến động và thay đổi thường xuyên của loại hình doanh nghiệp này. 

Ngược lại, các startup có quy mô từ 10-50 nhân sự trở lên thường có sự ổn định, có thể cảm nhận rõ ràng hơn về thị trường thông qua những kinh nghiệm và khả năng nghiên cứu thị trường chuyên sâu, từ đó ứng dụng chiến lược dài hạn hiệu quả. Các startups có quy mô nhân sự này thường hoạt động từ trên 5 năm, đã gọi được vốn đầu tư từ các nhà đầu tư cá nhân hoặc các quỹ đầu tư mạo hiểm.

Quy mô nhân sự tại doanh nghiệp

Tỷ lệ nhân sự đã tốt nghiệp đại học trở lên làm việc trong các startups tham gia khảo sát chiếm phần lớn cho thấy trình độ, năng lực của các doanh nghiệp này cần để đáp ứng các thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và nền kinh tế tri thức. Đây cũng chính là môi trường và cơ hội mà doanh nghiệp startups cần phải khai thác.

Các doanh nghiệp có tỷ lệ nhân sự tốt nghiệp đại học dưới 25% chiếm tỷ lệ thấp (dưới 6%). Thực trạng này có thể xuất phát nguyên nhân một số lĩnh vực khởi nghiệp cần sự kinh nghiệm thực tế, đề cao kỹ năng thực hành hơn trình độ học vấn học vấn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể tạo ra sự đa dạng trong đội ngũ, với những nhân sự có nền học vấn đa dạng, mang lại sự sáng tạo và quan điểm mới. Trong khi đó, tỷ lệ trên 75% thường cho thấy một môi trường làm việc với đội ngũ học vấn cao, có khả năng nghiên cứu và áp dụng kiến thức chuyên sâu. Điều này có thể thúc đẩy sự đổi mới và giải quyết các thách thức phức tạp một cách hiệu quả.

Về tỷ lệ giới tính của chủ doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST

Về tỷ lệ giới tính trong vai trò chủ doanh nghiệp, với nữ giới chiếm 25,88% và nam giới chiếm 74,12%. Sự chênh lệch lớn giữa số lượng nam và nữ đang giữ vai trò quan trọng trong các quyết định và quản lý doanh nghiệp.

Giới tính chủ doanh nghiệp

Việc người sáng lập, điều hành doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo đa phần là nam giới cho thấy sự tương đồng với tỷ lệ chung của xã hội. Tuy nhiên sự khó khăn, thử thách cao trong quá trình khởi nghiệp cũn khiến cho tỷ lệ nam giới sáng lập, điều hành trong các doanh nghiệp này có xu hướng cao hơn các loại hình doanh nghiệp, tổ chức khác.

Thực tế, các doanh nghiệp khởi nghiệp do nữ làm chủ tại Việt Nam mặc dù chiếm tỷ lệ không nhiều nhưng đã đạt được nhiều thành công nhất định, nhiều doanh nghiệp do nữ làm chủ đã gọi vốn thành công và đạt được nhiều thành tích cao trong các cuộc thi khởi nghiệp toàn cầu.

Nhìn chung toàn cảnh về nhân sự tại doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam, học vấn, và giới tính chủ doanh nghiệp cho thấy một bức tranh đa chiều về độ đa dạng và cơ hội trong doanh nghiệp. Điều này cho thấy, quy mô nhân sự phản ánh sự phong phú và đa dạng, cung cấp ổn định và tiềm năng phát triển. 

Đa dạng không chỉ là chìa khóa cho sự sáng tạo và hiệu suất mà còn đối mặt với thách thức quản lý và tận dụng nguồn nhân lực. Việc xây dựng một môi trường làm việc khuyến khích sự đa dạng giới tính và học vấn sẽ tạo nên cơ hội mới và thúc đẩy sự tiến bộ trong thời kỳ biến động của doanh nghiệp.