Tránh tình trạng "bơm thổi" chứng khoán: Nên cấm lãnh đạo doanh nghiệp bình luận giá cổ phiếu

Đây là chia sẻ của bà Nguyễn Hoài Thu, Thành viên HĐQT, Giám đốc Điều hành Khối đầu tư chứng khoán Đại chúng và Trái phiếu – Công ty Quản lý Quỹ Vincapital tại tọa đàm "Giải pháp phát triển thị trường chứng khoán bền vững" do Báo Người Lao Động tổ chức sáng 25/05/2022.

Khối ngoại mua ròng 170 triệu USD trong tháng 4, chứng khoán Việt Nam vẫn rất tiềm năng

Đại diện của Quỹ VinaCapital cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam về dài hạn vẫn rất tiềm năng. Bởi kinh tế Việt Nam tăng tưởng cao, ổn định; lãi suất, lạm phát được kiểm soát, dự trự ngoại hối tốt. Đặc biệt, lợi nhuận của doanh nghiệp niêm yết doanh nghiệp vẫn tăng trưởng cao, trên 15% được xem là hấp dẫn so khu vực và những khu vực khác cùng khối cận biên thậm chí là mới nổi.

Việc thị trường bị bán tháo thời gian qua bắt đầu từ vài sự kiện riêng lẻ. Nhà đầu tư trong nước lo sợ. Nhưng nhà đầu tư nước ngoài hiểu trong dài hạn điều này sẽ tốt cho thị trường.

Các nhà đầu tư nước ngoài đã mạnh dạn giải ngân, chuyển từ bán ròng sang mua ròng tới 170 triệu USD từ đầu tháng 4. Ngoài ra, khối ngoại đang định giá cổ phiếu Việt Nam hấp dẫn với P/E chỉ 10,6 lần, thấp hơn mức trung bình 5 năm tới. Đây là điều hiếm khi xảy ra trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam. Doanh nghiệp niêm yết đang được định giá rất hấp dẫn.

"Từ góc nhìn của nhà đầu tư nước ngoài, tôi thấy thị trường Việt Nam tiềm năng cả trong dài và ngắn hạn", bà Nguyễn Hoài Thu nhấn mạnh.

Nên cấm lãnh đạo doanh nghiệp bình luận về giá cổ phiếu

Về kiểm soát thị trường trong thời gian tới để thị trường lành mạnh, phát triển bền vững, bà Hoài Thu cho rằng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), các Sở giao dịch Chứng khoán cần có cơ chế theo dõi những biến động giá cổ phiếu bất thường và yêu cầu doanh nghiệp giải trình. Bởi, doanh nghiệp không có hoạt động gì đột biến thì cổ phiếu không thể tăng trần liên tục được.

Nếu kiểm soát chặt hoạt động công bố thông tin nói trên sẽ hạn chế được giao dịch nội gián và tình trạng "bơm thổi" cổ giá cổ phiếu do một hay vài nhóm nhà đầu tư nào đó thực hiện. Đồng thời cần quy định rõ hơn về thông tin nội gián, có quy chế chia sẻ thông tin sao cho công bằng với tất cả các nhà đầu tư.

"Ở nước ngoài, nếu giao dịch nội gián sẽ bị xử lý hình sự. Nhưng ở Việt Nam quy định giao dịch nội gián chưa chặt chẽ nên vì quan hệ thân thiết, nội bộ doanh nghiệp thường chia sẻ cho các nhóm đối tượng trước khi công bố công khai. Điều này khiến giá cổ phiếu tăng giảm bất thường và khi nhà đầu tư biết thì đã quá muộn. Đồng thời Việt Nam có thể quy định không cho người nội bộ bình luận về giá cổ phiếu của doanh nghiệp mà họ đang quản lý, không được phép nói cổ phiếu rẻ hay đắt. Vì dễ định hướng thị trường, hàm ý là họ chia sẻ thông tin trọng yếu. Điều này ở nước ngoài không được phép.

Chúng ta cũng nên tách hoạt động tư vấn - phân tích của các công ty chứng khoán ra khỏi khối tự doanh để phía tự doanh không gây ảnh hưởng cho bộ phận phân tích và ngược lại. Bởi điều này không công bằng, minh bạch cho các nhà đầu tư. Điều này đã ở thị trường chứng khoán nước ngoài đã quy định rất rõ trong khi ở Việt Nam thì chưa.

Ngoài ra, thị trường trái phiếu cũng rất quan trọng đối với thị trường chứng khoán. Vì vậy chúng ta cũng cần kiểm soát để giúp thị trường này phát triển ổn định hơn.

Nhà đầu tư cá nhân cũng không nên "chơi" chứng khoán theo bạn bè

Dưới góc độ đầu tư, các nhà đầu tư nên xem thị trường chứng khoán là kênh đầu tư nghiêm túc, dài hạn, vì vậy cần quan tâm đến các quỹ đầu tư chuyên nghiệp trên thị trường.

Tại Việt Nam, các nhà đầu tư cá nhân chiếm tới hơn 90% trên thị trường. Giao dịch của nhà đầu tư các nhân chiếm áp đảo. Điều này khác thường so với thế giới. Bởi khi định chế tài chính tham gia nhiều mới giảm hoạt động đầu cơ, bơm thổi giá chứng khoán.

Giám đốc Điều hành Khối đầu tư chứng khoán Đại chúng và Trái phiếu – Công ty Quản lý Quỹ Vincapital cho rằng, nếu không có nhiều thời gian đầu tư, tìm hiểu thị trường chứng khoán một cách chuyên nghiệp thì nhà đầu tư cá nhân cũng không nên "chơi" chứng khoán theo bạn bè, hay xin "3 chữ cái" từ anh hàng xóm. Bởi thị trường tài chính cần có sự chuyên môn hoá rất rõ. Cũng giống như xây cái nhà tự làm hay có kiến trúc sư sẽ rất khác nhau.

Nếu nhà đầu tư không có kiến thức chuyên môn nên dùng nguồn lực từ các quỹ đầu tư chuyên nghiệp để họ tư vấn. Họ sẽ mang lại giá trị cộng thêm cho nhà đầu tư, họ nghiên cứu rất kỹ từ vi mô, vĩ mô để chọn rổ cổ phiếu tốt đồng thời phân hoá danh mục hợp lý để tối ưu hoá lợi nhuận. Điển hình như một số quỹ đầu tư, cụ thể là VinaCapital đã đạt mức lợi nhuận gần gấp đôi so với tăng trưởng của thị trường năm ngoái.