Trump "đe dọa" WTO sau phán quyết phản đối Mỹ áp thuế Trung Quốc

“Chúng ta phải làm gì đó với WTO. Họ dung túng cho Trung Quốc thoát tội giết người” - ông Trump buông lời đe dọa khi nhắc đến Tổ chức Thương mại Thế giới WTO. Nói về phán quyết mới đây của WTO, vị Tổng thống Mỹ cho biết: “Chúng tôi sẽ xem xét nó. Nhưng tôi chưa bao giờ là người ủng hộ với mọi phán quyết của WTO”.

Trước đó, cũng hôm 15/9, Tổ chức Thương mại Thế giới WTO đã ra phán quyết rằng các mức thuế trừng phạt bổ sung mà Mỹ áp đặt lên hàng hóa Trung Quốc hồi năm 2018 là vi phạm các quy tắc thương mại quốc tế. Đây được xem là đòn giáng vào cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc mà chính quyền Trump châm ngòi.

Một hội đồng ba người gồm các chuyên gia thương mại của WTO cho biết Washington đã vi phạm các quy định toàn cầu vào năm 2018 khi áp thuế số hàng hóa trị giá hơn 200 tỷ USD từ Trung Quốc. Kể từ tháng 3/2018, Mỹ đã đánh thuế tổng cộng 400 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc.

Ban hội thẩm của WTO cho hay: “Mỹ đã không đáp ứng được trách nhiệm của mình trong việc chứng minh các biện pháp trừng phạt tạm thời là hợp lý”. Đồng thời, nhóm này khẳng định hệ thống thương mại toàn cầu hiện tại đang phản ánh hàng loạt căng thẳng thương mại chưa từng có”.

Đáp lại phán quyết của WTO, người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc cho hay: “Hệ thống thương mại đa phương xoay quanh trục lõi WTO là nền tảng của thương mại quốc tế… Trung Quốc luôn ủng hộ nền tảng này và tôn trọng các quy tắc thương mại của WTO”.

Vị quan chức này bày tỏ Bắc Kinh “hy vọng rằng Mỹ sẽ hoàn toàn tôn trọng các quy tắc của hội đồng chuyên gia và hệ thống thương mại đa phương…, hợp tác với Trung Quốc và các thành viên WTO khác cùng nhau duy trì hệ thống thương mại đa phương, thúc đẩy sự phát triển ổn định và lành mạnh của nền kinh tế thế giới”.

Về phía Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ, cơ quan này cho rằng: “Phán quyết của ban hội thẩm này xác nhận những gì chính quyền Trump đã chỉ ra suốt 4 năm nay, rằng WTO hoàn toàn không đủ khả năng ngăn chặn các hoạt động công nghệ không lành mạnh của Trung Quốc”.

“Mỹ phải được phép tự vệ trước các hành vi thương mại không công bằng. Chính quyền Trump sẽ không để Trung Quốc sử dụng WTO để trục lợi từ công nhân, doanh nghiệp và nông dân Mỹ” - Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer tuyên bố. Theo phán quyết mới của WTO, Mỹ có thời hạn 60 ngày để kháng cáo.

Trước đó, chính quyền Trump đã nhiều lần tuyên bố thuế quan với hàng hóa Trung Quốc là động thái cần thiết để hạn chế các hành vi thương mại không lành mạnh, trộm cắp tài sản trí tuệ mà Trung Quốc đứng sau. 

Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York gần 1 năm trước, Tổng thống Trump cũng chỉ trích WTO rằng tổ chức này cần thay đổi mạnh mẽ để chống lại sự gian lận từ Trung Quốc và các quốc gia khác. “Trong nhiều năm, những hành vi lạm dụng này đã được dung thứ, bỏ qua hoặc thậm chí được khuyến khích” - ông Trump nói vào tháng 9/2019, đồng thời cảnh báo sẽ “không chấp nhận một thỏa thuận thương mại tồi cho người dân Mỹ”. Đến tháng 1/2020, Mỹ thành công đạt được thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 1, điều mà Trump ca ngợi là "một chiến thắng vĩ đại", mang đến lợi ích lớn cho nông dân Mỹ.