Trung Quốc cảnh giác với hoạt động IPO tại Mỹ: Tín hiệu ban đầu của chiến tranh lạnh?

Stephen Roach, một trong những chuyên gia kinh tế hàng đầu thế giới về châu Á, tin rằng động thái của Bắc Kinh trong việc siết chặt quy định niêm yết nước ngoài là dấu hiệu ban đầu có nguy cơ mở ra một cuộc chiến tranh lạnh.

Ông Roach chỉ ra rằng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể bị đẩy lên mức chưa từng thấy kể từ đầu những năm 1970. “Ngay cả khi các công ty Mỹ không giao dịch trực tiếp với Trung Quốc, hầu như chúng đều có tiếp xúc nhất định thông qua chuỗi cung ứng toàn cầu. Do đó, việc quan hệ Mỹ Trung lạnh đi có thể gây tác động đáng kể đến các công ty Mỹ cũng như các nhà đầu tư đổ tiền vào các công ty đó. Nhìn chung, bạn không thể chặt đứt kết nối thương mại với Trung Quốc”.

Đồng quan điểm với Stephen Roach, chuyên gia phân tích Jim Cramer của CNBC cũng cảnh báo rằng rủi ro trong việc đầu tư vào các cổ phiếu Trung Quốc trên sàn giao dịch Mỹ đang tăng mạnh kể từ khi Bắc Kinh có ý định siết chặt quy tắc niêm yết tại nước ngoài.

Trước đó, Chính phủ Trung Quốc hôm 6/7 tuyên bố sẽ tăng cường giám sát các công ty Trung Quốc niêm yết tại nước ngoài. Thông báo được đưa ra ít ngày sau khi Bắc Kinh mở cuộc điều tra an ninh mạng nhằm vào gã khổng lồ gọi xe Didi Global sau thương vụ niêm yết công khai lần đầu (IPO) trị giá 4,4 tỷ USD trên sàn chứng khoán Mỹ.

Các biện pháp kiểm soát mới của Trung Quốc bao gồm việc siết chặt quy định bảo mật dữ liệu xuyên biên giới, kiểm soát hoạt động bất hợp pháp trên thị trường chứng khoán, cơ chế xử phạt hành vi gian lận IPO, thao túng thị trường… Trung Quốc cũng sẽ kiểm soát gắt gao nguồn vốn đổ vào đầu tư chứng khoán cũng như tỷ lệ đòn bẩy tài chính - một thước đo đánh giá khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp.

Việc chính phủ Trung Quốc tăng cường kiểm soát các công ty niêm yết ở nước ngoài là động thái quan trọng trong bối cảnh Bắc Kinh siết chặt quy định với nền kinh tế internet từng được tạo điều kiện phát triển tự do của nước này. Thị trường vốn lớn nhất thế giới tại Mỹ từ lâu đã là nguồn huy động vốn sinh lợi cho các công ty Trung Quốc trong suốt thập kỷ qua. Nhưng giờ đây, khi Trung Quốc tăng cường giám sát các thương vụ niêm yết nước ngoài, điều này có thể tạo lực cản cho các doanh nghiệp Trung Quốc muốn huy động vốn tại Mỹ.

Sau vụ việc của Didi, công ty dữ liệu y tế Trung Quốc LinkDoc đã trở thành cái tên đầu tiên từ bỏ kế hoạch IPO tại Mỹ. Các nhà quan sát dự báo sẽ còn nhiều công ty khác hủy kế hoạch IPO tại Mỹ tương tự như LinkDoc trong bối cảnh Bắc Kinh siết chặt giám sát như vậy.

Một tính toán sơ bộ của nhóm nghiên cứu kết hợp giữa Rhodium Group và Hội đồng Đại Tây Dương mới đây chỉ ra rằng nếu Trung Quốc siết chặt quản lý các doanh nghiệp niêm yết tại nước ngoài, nước này có thể cản trở tới 45 nghìn tỷ USD dòng vốn chảy vào hoặc ra nền kinh tế từ nay đến năm 2030.

Ở chiều ngược lại, hồi tháng 3 năm nay, cơ quan quản lý giao dịch chứng khoán Mỹ đã bắt đầu triển khai các quy định nhằm hủy niêm yết các công ty nước ngoài khỏi sàn giao dịch Mỹ nếu họ không tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán của Mỹ, một động thái được đánh giá là trực tiếp nhằm vào các công ty Trung Quốc. Điều này được cho là yếu tố thúc đẩy một số gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc như Alibaba và Baidu lựa chọn niêm yết thứ cấp tại thị trường Hong Kong (Trung Quốc).