Ngày 2/12, Uỷ ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Quốc phòng, tổ chức CRS và Hội người khuyết tật thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế về người khuyết tật (3/12).

Liên Hợp Quốc đã chọn ngày 3 tháng 12 hàng năm là Ngày Quốc tế Người khuyết tật, với mục đích thúc đẩy sự hiểu biết của xã hội về các vấn đề liên quan đến người khuyết tật và vận động để người khuyết tật được thụ hưởng các quyền lợi, phúc lợi phù hợp.

Cam kết mạnh mẽ vì một xã hội không rào cản

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, chủ đề của Ngày quốc tế Người khuyết tật năm 2025 là “Thúc đẩy hòa nhập xã hội của người khuyết tật vì sự tiến bộ của cả cộng đồng” một lần nữa khẳng định cam kết mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế trong việc hướng tới một xã hội không rào cản, một tương lai mà không ai bị bỏ lại phía sau.

Với sự quan tâm bảo đảm thực hiện hiệu quả các chính sách, pháp luật; quyền, lợi ích hợp pháp đối với người khuyết tật (NKT), Bộ trưởng Đào Hồng Lan mong rằng NKT sẽ vượt qua khó khăn, nỗ lực vươn lên, phát huy điểm mạnh, phát triển kỹ năng, ứng dụng công nghệ thông tin để tham gia các hoạt động phát triển kinh tế-xã hội, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, văn hóa, thể thao; đóng góp nhiều hơn nữa cho cộng đồng, cho đất nước.

Thực tế, công tác chăm lo, bảo vệ và phát huy quyền của NKT luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm, coi đây là chủ trương, chính sách nhất quán, Quốc hội đã phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc về quyền của NKT năm 2014, phê chuẩn Công ước 159 của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về tái thích ứng nghề nghiệp và việc làm cho NKT năm 2019.

Việt Nam đã tham gia 25 Công ước của ILO; cam kết tuân thủ các điều ước quốc tế, thực hiện đồng bộ các giải pháp để đạt được các mục tiêu về NKT; coi trọng cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) của Hội đồng Nhân quyền.

Quốc hội cũng đã ban hành Luật Người khuyết tật năm 2010 và các Bộ luật, Luật chuyên ngành quy định chính sách trợ giúp NKT như: Bộ luật Lao động, Luật Khám chữa bệnh, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp...

Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 01/11/2019 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác NKT. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách trợ giúp NKT, tổ chức thực hiện Chương trình trợ giúp NKT, Kế hoạch thực hiện Công ước quốc tế về quyền của NKT và nhiều chương trình, đề án an sinh xã hội khác, bảo đảm thực thi đầy đủ và toàn diện quyền của NKT.

Đến nay, có hơn 1,7 triệu NKT nặng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, 96% NKT có thẻ bảo hiểm y tế, các bệnh viện đa khoa trung ương, tỉnh và huyện đều có khoa phục hồi chức năng; trẻ em khuyết tật được hỗ trợ học hòa nhập tại các cơ sở giáo dục; đối với trẻ em không có khả năng học hòa nhập được hỗ trợ học tại các cơ sở giáo dục chuyên biệt. NKT được hỗ trợ học nghề, tạo việc làm, sinh kế, được vay vốn với lãi suất ưu đãi để phát triển sinh kế; được miễn, giảm giá vé khi tham gia giao thông, vào các khu vui chơi giải trí, các công trình văn hóa, di tích lịch sử...

Để tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được và thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, trong thời gian tới, Bộ trưởng đề nghị các Bộ, ngành và địa phương tiếp tục quan tâm đảm bảo thực hiện hiệu quả các chính sách, pháp luật; quyền, lợi ích hợp pháp đối với NKT; bảo đảm NKT có cơ hội bình đẳng, sống độc lập và tham gia tích cực vào các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tôi mong rằng NKT vượt qua khó khăn, nỗ lực vươn lên, phát huy điểm mạnh, phát triển kỹ năng, ứng dụng công nghệ thông tin để tham gia các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, chăm sóc sức khỏe, giáo dục, văn hóa, thể thao; đóng góp nhiều hơn nữa cho cộng đồng, cho đất nước.

4 đề xuất tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước

Bà Đỗ Thị Huyền - Chủ tịch Hội Người khuyết tật TP. Hà Nội đại diện tổ chức của NKT cho biết, NKT không chỉ là đối tượng cần được hỗ trợ, bảo vệ, mà còn là một lực lượng lao động xã hội có năng lực, có khát vọng đóng góp. Trong những năm qua, bằng nỗ lực của bản thân và sự hỗ trợ của Nhà nước, của các tổ chức và cộng đồng, NKT đã tham gia tích cực vào lao động, sản xuất, kinh doanh, nghệ thuật, thể thao, công tác xã hội… đóng góp thiết thực cho sự phát triển bền vững của Thủ đô và đất nước. Rất nhiều anh chị em đã vượt qua các rào cản về môi trường, về định kiến, để khẳng định bản thân và đóng góp cho sự phát triển kinh tế xã hội.

Theo bà Huyền, để “Thúc đẩy xã hội hòa nhập người khuyết tật – Vì sự tiến bộ chung của toàn xã hội”, để NKT thực sự hòa nhập và phát huy được hết tiềm năng, bà Huyền nêu 4 đề xuất tới lãnh đạo Đảng và Nhà nước:

Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện và thực thi mạnh mẽ hơn nữa các chính sách hỗ trợ hòa nhập, đặc biệt trong tiếp cận giáo dục, việc làm, y tế, công nghệ hỗ trợ và môi trường không rào cản.

Hai là, tăng cường đầu tư, hỗ trợ cho các mô hình sinh kế, đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường, giúp NKT không chỉ tìm được việc làm mà còn có cơ hội khởi nghiệp.

Ba là, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức của NKT ra đời và hoạt động, vì đây là mô hình mà NKT tự tổ chức, quản lý, điều hành và đại diện cho tiếng nói của bản thân NKT– một yếu tố cốt lõi của phát triển bao trùm. Sự hình thành Hội Người khuyết tật các cấp chính là bước đi quan trọng để khẳng định rằng NKT không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà là chủ thể của quá trình phát triển – là những công dân có quyền, có tiếng nói và có khả năng đóng góp vào sự tiến bộ của chính địa phương mình. Sự hiệu quả của chính quyền hai cấp chỉ thực sự trọn vẹn khi tất cả người dân, bao gồm NKT, có thể tiếp cận và tham gia bình đẳng.

Bốn là, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức trong cộng đồng, góp phần xóa bỏ định kiến và thúc đẩy sự tôn trọng, bình đẳng đối với NKT trong mọi lĩnh vực của đời sống.

Thúc đẩy xã hội hòa nhập NKT không phải là nhiệm vụ của một ngành, một tổ chức, hay một ngày trong năm. Đó là hành trình lâu dài của cả xã hội. “Chúng tôi tin rằng, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền; với tinh thần nỗ lực vươn lên của chính NKT, chúng ta sẽ cùng nhau xây dựng một xã hội không ai bị bỏ lại phía sau, nơi mỗi người đều có cơ hội đóng góp theo khả năng của mình”, bà Huyền nhấn mạnh.