Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu đậu nành Mỹ sau tuyên bố miễn giảm thuế

Các đơn hàng đậu nành Mỹ sang thị trường Trung Quốc trong tháng 11 đạt mức 2,56 triệu tấn, tăng từ mức 1,147 triệu tấn hồi tháng 10. Tháng 11/2018, kim ngạch nhập khẩu đậu nành từ thị trường Mỹ đã chạm mức 0, hoàn toàn bị đóng băng sau khi cuộc chiến tranh thương mại cay đắng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tác động nặng nề đến lĩnh vực xuất nhập khẩu. Bắc Kinh khi đó đã áp thuế nhập khẩu lên tới 25% với nhiều mặt hàng nông sản Mỹ trong đó có đậu nành để trả đũa các mức thuế quan trừng phạt từ Washington. 

Quan hệ thương mại được nối lại vào tháng 12/2018, sau khi hai nước ngồi lại vào bàn đàm phán và nỗ lực chấm dứt thương chiến thông qua thảo luận thương mại. Dù vậy, đàm phán Mỹ Trung cho đến gần đây mới đạt được tiến bộ nhất định, khi hai nước đồng ý thông qua thỏa thuận giai đoạn 1 về nguyên tắc hôm 13/12 vừa qua. Dự kiến, lễ ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn đầu tiên sẽ diễn ra vào đầu tháng 1/2020 với sự tham gia của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Sự tăng lên rõ rệt trong kim ngạch nhập khẩu được cho là do tác động của mức miễn trừ thuế quan với nhiều mặt hàng nông sản Mỹ mà Bắc Kinh vừa công bố. Đây cũng là động thái tích cực, thể hiện cử chỉ thiện chí từ phía Trung Quốc trước thềm ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa hai nền kinh tế.

Cũng trong tháng 11, kim ngạch nhập khẩu đậu nành từ Brazil vào thị trường Trung Quốc đã giảm 24% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 3,86 triệu tấn. Con số này hồi tháng 11/2018 là 5,07 triệu tấn. Hồi tháng 10, kim ngạch nhập khẩu đậu nành từ Brazil đạt 3,793 triệu tấn.

Các chuyên gia phân tích nhận định thị trường nông sản Trung Quốc quý IV nhiều khả năng sẽ bị chiếm lĩnh bởi nguồn đậu nành từ Mỹ, khi mùa thu hoạch tại Mỹ đã bắt đầu.

Trung Quốc là một trong những thị trường tiêu thụ đậu nành lớn nhất thế giới. Đậu nành là nguyên liệu phổ biến được dùng trong các ngành công nghiệp chế biến sữa, dầu ăn và ngành chăn nuôi quy mô khổng lồ của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới. Tuy nhiên, trong suốt năm qua, nhu cầu đậu nành đã chững lại sau khi cơn sốt dịch tả lợn Châu Phi càn quét đất nước, làm giảm 30-50% tổng quy mô đàn lợn, khiến Trung Quốc đối mặt với khủng hoảng nguồn cung thịt lợn trầm trọng. 

Đã có những dấu hiệu phục hồi của đàn lợn Trung Quốc trong những tháng gần đây sau hàng loạt biện pháp khuyến khích chăn nuôi của chính quyền. Nhu cầu đậu nành do đó cũng đang dần tăng trở lại.

Thêm một nguyên nhân quan trọng khiến kim ngạch nhập khẩu đậu nành Mỹ tăng lên, được cho là do ảnh hưởng của thỏa thuận thương mại Mỹ Trung giai đoạn 1. Theo tiết lộ từ phía Mỹ, một trong những nội dung quan trọng của thỏa thuận yêu cầu Bắc Kinh tăng cường nhập khẩu tới 40- 50 tỷ USD nông sản Mỹ trong 2 năm, tức cao gấp đôi so với kim ngạch nhập khẩu nông sản hồi năm 2017, khi thương chiến Mỹ Trung chưa bùng nổ. Dữ liệu từ Cục Hải quan cho thấy khoảng một nửa trong cơ cấu nhập khẩu nông sản Mỹ của Trung Quốc là các sản phẩm đậu nành. Do vậy, đẩy mạnh nhập khẩu đậu nành không chỉ để đáp ứng nhu cầu trong nước, mà còn là cách Trung Quốc đáp lại thiện chí thỏa thuận thương mại từ chính quyền Donald Trump.