3 “ông lớn” quốc doanh kiếm bộn tiền nhờ kinh doanh ngoại hối

Thống kê trên gần 30 ngân hàng công bố kết quả kinh doanh 9 tháng đầu 2020 cho thấy, có tới gần 80% số ngân hàng báo lãi lớn từ kinh doanh ngoại hối. Thậm chí, hầu hết các tổ chức tín dụng này đều có mức tăng trưởng tính bằng lần so với cùng kỳ năm ngoái.

Dẫn đầu về con số tuyệt đối, Vietcombank là ngân hàng dẫn đầu với 2.963 tỷ đồng lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối, tăng trưởng 16,9% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 8,6% tổng thu nhập hoạt động của ngân hàng này.

Tiếp theo là VietinBank và BIDV với lợi nhuận mảng này đạt lần lượt là 1.514 tỷ đồng và 1.254 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm ngoái, lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối của Vietinbank tăng 27,3% so với cùng kỳ, đóng góp 4,7% tổng thu nhập hoạt động. Trong khi đó, BIDV tăng trưởng 16,4%.

Các ngân hàng khác có lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối lên tới hàng trăm tỷ đồng có thể kể đến như Sacombank, MB, ABBank, ACB.

Xét về giá trị tương đối, VietABank là ngân hàng dẫn đầu về tỷ lệ tăng trưởng trong hoạt động kinh doanh ngoại hối khi tăng trưởng tới 2000% so với cùng kỳ, lên 21 tỷ đồng. Cùng kỳ năm ngoái, lợi nhuận thuần từ kinh doanh ngoại hối chỉ đạt 1 tỷ đồng.

Tiếp theo là TPBank. Mảng kinh doanh này chỉ mang về 25 tỷ đồng thì trong 9 tháng đầu năm nay, đã lên tới 142 tỷ đồng, tăng 468%. Tuy nhiên, so với tổng thu nhập hoạt động trong kỳ, thu nhập lãi thuần từ kinh doanh ngoại hối mới chỉ chiếm khoảng 2%.

Tương tự, SaigonBank và SeABank cũng ghi nhận lợi nhuận kinh doanh ngoại hối tăng trưởng đột biến lần lượt 282% và 227% so với cùng kỳ.

Tại NamABank, lợi nhuận từ mảng này cũng tăng vọt lên 51 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm, so với mức chỉ 19 tỷ đồng cùng kỳ.

Các ngân hàng khác như MSB, SHB cũng ghi nhận lợi nhuận mảng kinh doanh ngoại hối tăng trưởng trên 100% trong kỳ qua, ở mức lần lượt 134% và 131,6%.

Đáng chú ý, trong mảng kinh doanh ngoại hối, phần lớn lãi thuần đến từ hoạt động mua bán ngoại tệ giao ngay, tức nguồn thu nhập đến từ chênh lệch giữa giá mua vào và giá bán ra.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn có một số ngân hàng trước kia có sự tăng trưởng lợi nhuận đứng trong nhóm dẫn đầu thì nay đã "rớt" xuống nhóm cuối, thậm chí còn nhận về kết quả tăng trưởng âm. Chẳng hạn như VPBank trong 9 tháng đầu năm ghi nhận hoạt động kinh doanh ngoại hối bị lỗ (-220 tỷ đồng); Techcombank từ lãi 138 tỷ (9T/2019) xuống lỗ 13 tỷ đồng (9T/2020); VIB (-6,8 tỷ đồng) và BacA Bank (-6,2 tỷ đồng).

Theo đánh giá của các chuyên gia, trong năm nay dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng tín dụng của ngân hàng do nhu cầu vốn của doanh nghiệp sụt giảm mạnh. Vì vậy, các ngân hàng chuyển dịch chiến lược tăng trưởng theo hướng giảm dần hoạt động theo phương thức truyền thống là dựa hoàn toàn vào tín dụng mà mở rộng sang ngoại hối, dịch vụ, chứng khoán…

Riêng đối với lĩnh vực kinh doanh ngoại hối gần đây không kém phần "béo bở" khi nhu cầu chi tiêu ngoại tệ cho các hoạt động du lịch, du học, định cư,…ở nước ngoài ngày càng lớn. Lượng kiều hối về Việt Nam cũng tăng nhanh theo từng năm. Do đó, đã có sự cạnh tranh thị phần ở các ngân hàng.

Chuyên gia tài chính - ngân hàng, TS Nguyễn Trí Hiếu đánh giá, từ đầu năm đến nay, dù tỷ giá USD trên thế giới liên tục biến động, nhưng tỷ giá USD/VND ổn định, duy trì giao dịch quanh 23.090 - 23.270 VND/USD (mua vào – bán ra) trong một thời gian dài.

Điều đáng nói, dù tỷ giá USD/VND không có nhiều quãng biến động nhưng chênh giá mua - bán được nới rộng lên tới khoảng 200 VND, thay vì chỉ chênh 90-120 VND cùng kỳ năm trước. Vì vậy, biên lợi nhuận của nhà băng theo đó cũng tăng cao, giúp hầu hết các nhà băng ghi nhận lãi lớn từ kinh doanh ngoại hối trong 9 tháng 2020.

Tuy nhiên, ông Hiếu cũng lưu ý, hoạt động mua-bán ngoại tệ được áp dụng theo cơ chế thị trường, các ngân hàng phải thận trọng theo dõi sát diễn biến điều hành tỷ giá của NHNN từ đó có những điều chỉnh hợp lý để mang lại hiệu quả cao nhất trong hoạt động kinh doanh ngoại hối.

"Khi ở trạng thái dương, ngân hàng mua vào đúng thời điểm giá rẻ và bán ra với giá đắt thì có lời nhưng nếu ở trạng thái âm thì khá rủi ro, khi mua vào giá cao và bán ra giá rẻ, thành ra các tổ chức ấy sẽ thua lỗ về mảng này", ông Hiếu cho hay.