Bộ trưởng Tài chính nói gì về cơ chế đặc biệt đối với TP. Hải Phòng sau khi sáp nhập với tỉnh Hải Dương?
Tư lệnh ngành Tài chính cho rằng, các nội dung chính sách trong dự thảo nghị quyết đã được thiết kế một cách linh hoạt, bảo đảm phát huy lợi thế, tiềm năng, thế mạnh của địa phương này.
Việc này không chỉ đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố Hải Phòng hiện hữu mà còn đảm bảo sự phát triển đồng bộ của cả thành phố Hải Phòng, tỉnh Hải Dương sau hợp nhất, từ đó tạo nền tảng vững chắc để thành phố Hải Phòng sau hợp nhất tiếp tục trở thành một cực tăng trưởng của vùng đồng bằng sông Hồng.

Ông Thắng cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo nghị quyết này, Bộ Tài chính đã phối hợp với thành phố Hải Phòng, tỉnh Hải Dương để rà soát hiện trạng, đánh giá tiềm năng phát triển, các động lực tăng trưởng nhằm định hướng chính sách phù hợp với đặc điểm của 2 địa phương.
Về chính sách thu hồi đất đối với dịch vụ logistics, trung tâm logistics và đất xen kẹt trong khu dân cư tại dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Tài chính cho rằng: Việc Chính phủ đề xuất Quốc hội bổ sung trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án trung tâm logistics, dịch vụ logistics, đất xen kẹt trong khu dân cư là phù hợp với Hiến pháp và thẩm quyền quy định tại Luật Đất đai, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Theo Bộ trưởng Tài chính, việc áp dụng thí điểm các chính sách này sẽ tạo điều kiện cho thành phố chủ động tận dụng nguồn lực về đất đai, nâng cao sức cạnh tranh để thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của Hải Phòng, góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cao của vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước nói chung trong giai đoạn 2026-2030
Về chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa và đất rừng sản xuất, lãnh đạo Bộ Tài chính nhấn mạnh, TP. Hải Phòng mới sẽ có quá trình đô thị hóa nhanh, trong khi đó trên địa bàn thành phố có nhiều diện tích đất nông nghiệp, đất trồng lúa 2 vụ trở xuống bị bỏ hoang dẫn đến không phát huy được hết hiệu quả sử dụng nguồn lực về đất đai, trong khi đó nhu cầu sử dụng đất cho khu công nghiệp, dự án trọng điểm có sức lan tỏa, tạo động lực của thành phố ngày càng lớn.
Quy định hiện nay phải thực hiện trình tự, thủ tục báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh chỉ tiêu sử dụng đất lúa trong tổng thể chỉ tiêu đã phân bổ cho địa phương, dẫn tới chậm tiến độ triển khai dự án, làm hạn chế đầu tư và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của thành phố đối với các ngành, lĩnh vực, dự án được ưu tiên.
Do đó, việc đề xuất thí điểm chính sách này để tạo điều kiện thuận lợi cho thành phố Hải Phòng chủ động, linh hoạt trước những yêu cầu thực tiễn đặt ra đối với việc khai thác, rút ngắn thời gian thực hiện, nâng cao sử dụng nguồn đất đai, từ đó tạo môi trường thông thoáng, nâng cao sức cạnh tranh cho thành phố Hải Phòng trong việc thu hút đầu tư các dự án động lực trên địa bàn.
Liên quan đến Quỹ đầu tư mạo hiểm, UBND TP. Hải Phòng sẽ xây dựng Đề án thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm trình Hội đồng nhân dân thành phố phê duyệt, trong đó xác định rõ hình thức tổ chức hoạt động của quỹ, thời gian hoạt động, mức hỗ trợ vốn điều lệ từ ngân sách, phương thức đầu tư, đối tượng hợp tác nhận vốn đầu tư, cơ chế đánh giá, kiểm soát rủi ro và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc quản lý, vận hành quỹ này.
Về điều hành quỹ, Quỹ sẽ có một bộ máy điều hành độc lập, chuyên nghiệp, hoạt động theo nguyên tắc thị trường, minh bạch, công khai, có kiểm toán định kỳ và báo cáo giám sát tài chính theo quy định của pháp luật.
Bộ trưởng Tài chính cho biết Chính phủ đề xuất Quỹ đầu tư mạo hiểm được tổ chức theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập hoặc là Công ty TNHH một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
Về chính sách trong Khu thương mại tự do của Hải Phòng, Bộ trưởng Tài chính khẳng định: Các chính sách cho khu thương mại tự do được xây dựng trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá, phân tích các chính sách đang được áp dụng tại các khu thương mại tự do trong nước, như thành phố Đà Nẵng và các khu thương mại tự do đã thành công trên thế giới đó là Hàn Quốc, Trung Quốc và Singapore.
Bên cạnh đó, có điều chỉnh phù hợp với thực tế tại thành phố nên tính độ mở cao, đơn cử như cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, được sử dụng ngoại tệ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhà đầu tư nước ngoài được thực hiện chuyển khẩu hàng hóa.
Ngoài ra, TP. Hải Phòng cũng được hưởng cơ chế chính sách trong khu thương mại tự do được thiết lập theo hướng một khai báo, một kiểm tra và một phê duyệt để nhằm thúc đẩy môi trường đầu tư kinh doanh theo chuẩn mực ở quốc tế. Đây là mô hình mang tính đột phá nhưng vẫn đảm bảo tính tuần tự, từng bước thí điểm kèm theo việc kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế tối đa các rủi ro.
Trong quá trình triển khai thực hiện sẽ đánh giá, xem xét, đề xuất mở rộng và làm tiền đề để chúng ta luật hóa các quy định về khu thương mại tự do trên phạm vi cả nước.