Chuyên gia nói gì về mức dự trữ ngoại hối cao kỉ lục của Việt Nam?

Tại phiên họp Chính phủ thường kì tháng 8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, dự trữ ngoại hối hiện đạt khoảng 92 tỉ USD và đến cuối năm nay có thể đạt con số 100 tỉ USD, tăng nhiều lần so với mức 20 tỉ USD vào đầu nhiệm kì.

Số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy tính đến hết tháng 3/2020, dự trữ ngoại hối đạt 84 tỉ USD, tăng hơn 5 tỉ USD so với cuối năm 2019. Như vậy, kể từ đầu năm đến nay, dự trữ ngoại hối đã tăng thêm khoảng 13 tỉ USD và NHNN có thể sẽ mua thêm khoảng 8 tỉ USD trong những tháng cuối năm.

Nhận định về vấn đề này, TS. Nguyễn Đức Thành, động thái mua vào ngoại tệ trên là cần thiết, nếu không tiền Việt sẽ lên giá (tức là tỷ giá USD/VND ngoài thị trường sẽ giảm), gây bất lợi cho người xuất khẩu khi thu tiền về.

Ông Thành cho biết những năm gần đây, nhờ chính sách ổn định tỷ giá và lãi tiền gửi tiết kiệm ngoại tệ bằng không, hiện tượng đô la hóa đã giảm đáng kể. Do đó, đối với chính sách ngoại tệ, chỉ cần duy trì ổn định tỷ giá là được, không cần phải dùng đến biện pháp tăng giá đồng nội tệ.

Tuy nhiên, vị chuyên gia này cũng lưu ý rằng, việc tích lũy thêm dự trữ ngoại hối một cách liên tục, có thể gặp rủi ro là Mỹ cáo buộc Việt Nam thao túng tiền tệ. 

Nói về giải pháp cho vấn đề này, ông Thành khuyến nghị Việt Nam nên sử dụng tối đa các biện pháp ngoại giao để xoa dịu Mỹ, nếu rủi ro này tăng lên. Trong khi đó, vẫn tiếp tục duy trì chính sách này (mua vào ngoại tệ - PV) trong thực tiễn. Vì việc can thiệp vào thị trường nhằm tăng dự trữ ngoại hối là cần thiết. 

Theo ước tính của ông Thành, Việt Nam cần tăng dự trữ ngoại hối lên khoảng 6 tháng nhập khẩu. Trong tình trạng hiện nay, mục tiêu cụ thể trong vòng 12-18 tháng tới nên là hướng tới mốc 150 tỉ USD. Theo thời gian, qui mô của nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục tăng và cùng với đó là qui mô xuất - nhập khẩu cũng sẽ tăng, do đó mục tiêu của dự trữ ngoại hối có thể còn cao hơn nữa. 

"Sắp tới khi có phục hồi kinh tế sau COVID-19, nhu cầu USD của Việt Nam có thể tăng nhanh trở lại, khi đó, chúng ta sẽ phải sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp. Vì vậy, dự trữ ngoại hối có thể giảm hoặc ít nhất cũng không tăng như vừa qua. Đó là chuyện bình thường trong điều hành, như nước trong đập thủy điện lúc đầy lúc vơi", ông Thành nhận định.

Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) đánh giá, việc dự trữ ngoại hối tiếp tục tăng không phải là một kì tích, vì nó chỉ đơn giản là phản ánh diễn biến của nền kinh tế, cũng như quan điểm điều hành của NHNN. Và trong bối cảnh hiện nay, đó là chính sách phù hợp. Chỉ cần lưu ý, là nên trung hòa vừa đủ số ngoại hối mua được, tránh gây lạm phát.

"Từ "vừa đủ" hàm ý rằng có thể trung hòa hơi lỏng một chút, không cần quá chặt chẽ, vì như thế cũng là một cách nới lỏng nhẹ tiền tệ, phục vụ cho mục đích chống suy giảm kinh tế trong thời gian dịch COVID", vị chuyên gia này nói thêm.