Giảm phát sẽ khiến Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc nới lỏng chính sách tiền tệ trong quý III?

Báo cáo kinh tế Trung Quốc mới nhất của các nhà nghiên cứu Ngân hàng Maybank cho thấy kim ngạch xuất khẩu tháng 5 của Trung Quốc giảm -7,5% so với cùng kỳ năm ngoái, còn 285,3 tỷ USD. Xuất khẩu  tháng 5 đảo ngược so với sự tăng trưởng +8,5% trong tháng 4, đảo ngược hai tháng tăng trưởng liên tiếp. So với tháng trước, xuất khẩu giảm -4% (tháng 4 giảm -6,4%). 

Tăng trưởng xuất khẩu cao trong hai tháng qua là do thời điểm này năm ngoái, xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi các đợt phong tỏa do dịch Covid-19. 

Xuất khẩu suy giảm trên diện rộng ngoại trừ ô tô 

Xuất khẩu sang tất cả các thị trường chính đều giảm, dẫn đầu là Đài Loan (giảm -33,6% trong tháng 5). Xuất khẩu sang Hoa Kỳ (-18,2%) giảm mạnh nhất trong ba tháng, do nhu cầu tiêu dùng yếu và đa dạng hóa thương mại trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng. Các chuyến hàng đến EU đã giảm -7%, đảo ngược mức tăng trưởng +3,9% trong tháng Tư. Xuất khẩu sang ASEAN (-15,9%) giảm mạnh nhất kể từ tháng 2/2020, dẫn đầu là Philippines (-27,2%) và Việt Nam (-23,3%).

Hầu hết các sản phẩm chính đều chìm trong sắc đỏ, với mức giảm hai con số ở chất bán dẫn (-25,8%), điện thoại di động (-25%), đồ chơi (-23%), sản phẩm gốm sứ (-22,1%), sản phẩm sắt thép (-28) %), sản phẩm nhôm (-42,1%), đồ nội thất (-14,8%), hàng may mặc (-12,5%), đồ nhựa (-11,1%), thiết bị âm thanh/video (-10,9%), máy xử lý dữ liệu tự động (-10,9 %) và giày dép (-9,8%).

Xuất khẩu xe có động cơ (+123,5%) tiếp tục là điểm sáng, duy trì mức tăng trưởng ba con số tháng thứ ba liên tiếp. Ô tô Trung Quốc đã được đón nhận nồng nhiệt ở nước ngoài do giá cả cạnh tranh. Trung Quốc đã vượt Nhật Bản trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới, xuất khẩu 1,07 triệu xe trong một quý (Nhật Bản là 954 nghìn).

Nhập khẩu giảm -4,5% trong tháng 5 (trong khi tháng 4 là -7,9%). Với sự suy giảm của xuất khẩu và sự cải thiện của nhập khẩu, thặng dư thương mại hàng hóa đã giảm xuống còn 65,8 tỷ đô la trong tháng 5 (so với 90,2 tỷ đô la trong tháng 4).

Nhập khẩu từ ASEAN giảm -4,2% so với -6,3% trong tháng 4, vượt trội so với hầu hết các thị trường lớn khác, dẫn đầu là Việt Nam (tăng +11,2% so với -11,4% trong tháng 4) và Singapore (tăng +3% so với +2,2% trong tháng 4) . 

Lạm phát vẫn được kiểm soát trong tháng 5

Theo Cơ quan Thống kê Quốc gia Trung Quốc, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) nước này tăng 0,2% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm ngoái. Tốc độ này khớp với dự báo và tăng so với 0,1% hồi tháng 4. Lạm phát lõi (không tính giá năng lượng và thực phẩm nhiều biến động) tăng chậm lại, từ 0,7% về 0,6%.

Trong khi đó, chỉ số giá sản xuất (PPI) giảm 4,6% trong tháng 5, lớn hơn so với tháng trước đó và cũng là tệ nhất 7 năm. Nguyên nhân là giá hàng hóa giảm và nhu cầu nội địa lẫn quốc tế yếu đi. Các nhà kinh tế học trước đó dự báo mức giảm là 4,3%. Đây là tháng thứ 8 liên tiếp PPI đi xuống.

Giảm phát vận tải & truyền thông giảm sâu xuống -3,9% (so với -3,3% trong tháng 4) do giá nhiên liệu giảm. Lạm phát du lịch giảm xuống còn +8% (so với +9,1% trong tháng 4). So với tháng trước, chi phí du lịch đã giảm -0,6% (trong khi tháng 4 là +4,6%) do giá vé máy bay và phí thuê phương tiện đi lại thấp hơn (-7,2%) sau kỳ nghỉ Lễ Lao động.

Chi phí thực phẩm, thuốc lá và rượu đã tăng lên +1,2% (trong khi tháng 4 là +0,8%) do chi phí thực phẩm cao hơn. Giá rau giảm nhẹ -1,7% (so với -13,5% trong tháng 4), bù đắp cho giá thịt lợn giảm (-3,2% so với +4% trong tháng 4), trứng (-1,5% so với +1,2% trong tháng 4) ) và trái cây tươi (+3,4% so với +5,3% trong tháng 4). Tính theo tháng, giá lương thực (-0,7%) giảm tháng thứ 4 liên tiếp do nguồn cung dồi dào.

Trong tháng 5, chỉ số giá sản xuất  (PPI) của Trung Quốc giảm 4,6% so với một năm trước đó, về mức thấp nhất kể từ đầu năm 2016. Đây là tháng giảm thứ tám liên tiếp của chỉ số này. PPI giảm là do giá dầu thô và kim loại quốc tế giảm, và do nhu cầu yếu đối với các sản phẩm công nghiệp như than, thép và xi măng. 

PPI hàng sản xuất giảm sâu hơn -5,9% (so với -4,7% trong tháng 4) do khai thác mỏ và khai thác đá (-11,5%). Giảm phát trong nguyên liệu thô (-7,7%) và chi phí sản xuất (-4,6%) cũng giảm sâu, phản ánh nguồn lực ngành công nghiệp Trung Quốc đang khá dồi dào trong bối cảnh nhu cầu bên ngoài yếu. PPI hàng tiêu dùng (-0,1%) lần đầu tiên rơi vào tình trạng giảm phát kể từ tháng 2/2021.

Giữ nguyên dự báo GDP và CPI, kỳ vọng PBOC nới lỏng chính sách trong quý 3

Nhu cầu tiêu dùng tại các thị trường lớn như Mỹ và EU đang suy yếu do chi tiêu thắt chặt hơn vì lạm phát gia tăng. Ngoài tác động trực tiếp đến các sản phẩm xuất khẩu của Trung Quốc, nhu cầu toàn cầu yếu hơn cũng sẽ ảnh hưởng đến các lô hàng linh kiện được các nhà máy ở ASEAN sử dụng để lắp ráp cho các sản phẩm xuất khẩu. Trong khi đó, nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng dần khi nhu cầu trong nước phục hồi, trong khi cầu bên ngoài yếu đi.

Các nhà nghiên cứu của Ngân hàng Maybank giữ nguyên dự báo lạm phát cơ bản ở mức +1,6% và lạm phát cơ bản năm 2023 ở mức +1,2%. Lạm phát có thể vẫn ở mức khiêm tốn cho đến quý thứ ba do ảnh hưởng của giao thông vận tải và thực phẩm. Lạm phát dịch vụ có thể tăng hơn nữa trong những tháng tới do nhu cầu vẫn ổn định, nhưng tác động đến lạm phát chung sẽ không lớn do tỷ trọng trong rổ dịch vụ CPI thấp hơn (ước tính 33%) so với hàng hóa (67%).

Các nhà nghiên cứu của Ngân hàng Maybank duy trì dự báo GDP cả năm ở mức +5%, với sự phục hồi nhờ tiêu dùng dịch vụ. Chính phủ đang dựa vào các biện pháp kích thích có mục tiêu, bao gồm gia hạn miễn thuế mua xe điện, nới lỏng cấp nhà ở, giảm thuế cho các công ty sản xuất cao cấp và đầu tư cơ sở hạ tầng.

Kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Trung Quốc PBOC sẽ cắt giảm tỷ lệ lợi tức yêu cầu RRR 25 điểm và cắt giảm lãi suất cho vay cơ bản LPR 10 điểm trong quý thứ ba để đáp ứng nhu cầu trong nước. PBOC có thể vẫn kiên nhẫn với việc nới lỏng chính sách tiền tệ trong thời điểm hiện tại, do áp lực tỷ giá hối đoái và mục tiêu tăng trưởng thận trọng. Đồng Nhân dân tệ yếu hơn cũng có thể làm giảm áp lực giảm phát đang đè lên nhiều ngành của nền kinh tế Trung Quốc do nhu cầu trong nước suy yếu. 

Đồng Nhân dân tệ đang dao động quanh mức 7,12 Nhân dân tệ đổi 1 USD. Tuy nhiên, các chuyên gia không mong đồng Nhân dân tệ sẽ tiếp tục giảm giá và kỳ vọng Nhân dân tệ sẽ không giảm quá mức 7,3 Nhân dân tệ đổi 1 USD trong năm nay. Bởi đó là mức đáy của năm 2022, khi các biện pháp nghiêm ngặt để chống đại dịch Covid-19 gây tác động xấu đến nền kinh tế Trung Quốc.