Hơn 460.000 doanh nghiệp Trung Quốc đóng cửa vĩnh viễn do dịch Covid-19

Tianyancha, một công cụ tìm kiếm dữ liệu kinh doanh tại Trung Quốc chỉ ra hơn 460.000 công ty Trung Quốc đã đóng cửa vĩnh viễn trong quý I, bao gồm cả các doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép kinh doanh và tự chấm dứt hoạt động. 26.000 doanh nghiệp trong số đó hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu.

Tốc độ thành lập công ty mới cũng chậm lại đáng kể. Trong quý I/2020, chỉ có khoảng 3,2 doanh nghiệp Trung Quốc được thành lập, giảm mạnh 29% so với cùng kỳ năm ngoái. Hầu hết các công ty được thành lập mới đều nằm ở những trung tâm kinh tế quyền lực như tỉnh Quảng Đông, và hoạt động trong lĩnh vực phân phối bán lẻ.

Gần nửa triệu doanh nghiệp đóng cửa đã phản ánh rõ rệt hơn những thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt trong quá trình phục hồi nền kinh tế. Rất nhiều dự báo chỉ ra tăng trưởng GDP quý I/2020 của Trung Quốc có thể xuống mức thấp nhất kể từ năm 1976 do những hệ lụy nặng nề từ đại dịch Covid-19.

Yao Wei and Michelle Lam, hai nhà kinh tế từ Ngân hàng Pháp Societe Generale nhận định: “Trung Quốc đã dỡ bỏ hầu hết các biện pháp quản lý kiểm soát dịch bệnh và sự gián đoạn nguồn cung trong nước phần lớn đã được nối lại. Tuy nhiên, đang có dấu hiệu cho thấy những sự sụt giảm dài hạn trong nhu cầu nội địa, và hơn nữa là cú sốc từ các biện pháp phong tỏa quốc gia từ nhiều chính phủ trên toàn cầu (để đối phó với dịch Covid-19)”. 

Đông Quản, thủ phủ sản xuất công nghiệp ở phía Nam Trung Quốc đang chứng kiến hàng loạt nhà máy đóng cửa hoặc sa thải lao động khi các đơn hàng quốc tế giảm mạnh và bị hủy hàng loạt. Vào tháng 3, Công ty Fantastic Toy của Đông Quản đã buộc phải phá sản khi không nhận được thêm đơn đặt hàng nào từ nước ngoài khiến dòng tiền bị trì trệ, không đủ trả lương cho người lao động. Nhiều chủ doanh nghiệp Trung Quốc khác cũng đang kêu cứu vì không còn đủ khả năng duy trì hoạt động do hệ lụy từ dịch Covid-19.

Khi các công ty mất khả năng thanh toán hoặc muốn hủy đăng ký doanh nghiệp, họ phải làm thủ tục phá sản hoặc xuất trình báo cáo thanh lý xác nhận rằng đã hoàn tất các khoản nợ và nghĩa vụ khác. Nếu các cổ đông hoặc chủ nợ nộp đơn xin phá sản, sẽ mất nhiều tháng trời để tòa án chấp nhận vụ kiện, xác minh và giải quyết nghĩa vụ; theo ông Li Haifeng, một nhà phân tích từ Baker McKenzie FenXun.

Ông Li cho hay có rất nhiều doanh nghiệp đang đứng trên bờ vực phá sản, nhưng chưa tuyên bố hoặc nộp đơn xin phá sản ngay lập tức. Nghĩa là con số 460.000 doanh nghiệp ngừng hoạt động trong thống kê chưa phản ánh đầy đủ bức tranh kinh tế ảm đạm hiện tại. “Do tính chất tốn kém của các thủ tục phá sản, nhất là với các doanh nghiệp nhỏ đang phải vật lộn với dòng tiền, số lượng hồ sơ phá sản trong năm nay có thể sẽ không cao như thực tế” - trích lời Zhu Bao, một luật sư tại Bắc Kinh.

Khi nguy cơ kinh tế suy yếu chưa từng có trong quý I/2020 tăng lên, các nhà phân tích đang tranh luận rằng liệu Bắc Kinh có đưa ra mục tiêu tăng trưởng GDP cụ thể nào cho năm 2020 hay không. 

Ma Jun, một thành viên học thuật của Ủy ban chính sách tiền tệ thuộc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã đề nghị các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc bỏ mục tiêu tăng trưởng GDP trong bối cảnh kinh tế bất ổn vì dịch Covid-19. Trái lại, Yu Yongding, một nhà kinh tế từ Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc lại cho rằng cần có một mục tiêu dẫn đường cho kỳ vọng tăng trưởng kinh tế, dù mục tiêu đó nên được xem xét một cách thực tế dựa trên tình hình bất ổn hiện tại.